2020’nin son ayında yitirdiğimiz ve vasiyetine uygun olarak Samsun Çarşamba’daki aile mezarlığında toprağa verilen eski eşim, değerli bilim insanı ve dürüst devlet adamı Prof. Dr. Kenan Bulutoğlu 15 Haziran 1931’de Çarşamba’da doğmuştu.

Babası Hüseyin Bey, sıra dışı çalışkanlığı ve kararlılığıyla, bir yandan o yıllarda Çarşamba’nın sıtmadan kırılmasına yol açan, öte yandan bölgenin tarımını olumsuz yönde etkileyen geniş bataklıkların büyük kısmının kurutulmasında öncelik etmişti.

Daha yakından tanıma fırsatını bulduğum annesi Rabia Hanım, Cumhuriyet öncesi eski alfabeyle okuma-yazma öğrenmiş olan az sayıda kadından biriydi. İleri yaşlarında, ciddi bir çabayla yeni Türk alfabemizi de öğrenmiş olan Rabia Hanım, bu çabasının nedenlerini şöyle açıklardı: ‘’Oğullarım çoğu zaman uzaktalar, onlarla mektuplaşabilmeliyim; ayrıca her gün gazetemi de okuyabilmeliyim...’’

Nitekim bizimle yaşadığı zamanlar erkenden uyanıp sabah namazını kıldıktan sonra, bizler kalkıncaya kadar Cumhuriyet’i satır satır, en küçük ayrıntısına kadar okumuş olurdu. Kendine özgü dindarlığı ve içten iyilikseverliği bende hep saygı uyandırmıştır... Kendisine yeni bir manto alınsa, derhal bir ihtiyaç sahibi arar ve “dışarıda üşüyen insanlar varken ikinci bir manto dolabımda asılı durmamalı’’ derdi.

YETKİN VE SAYGIN PROFİL

Kenan Bulutoğlu, İstanbul Erkek Lisesi’nden sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirir ve yayımladığı bir bilimsel çalışmayla Tahir Taner Vakfı ödülünü kazanır. Söz konusu vakfın desteğiyle doktorasını Fransa’da yapma olanağını bulan Bulutoğlu, bu ülkeye doğru yola henüz çıkmışken, gemide geçirdiği bir solunum yolları kanamasından, basit bir bronşit sanılan rahatsızlığının aslında tüberküloz olduğu anlaşılır ve kendini Paris  Üniversitesi yerine Grenoble’da bir sanatoryumda bulur.

Burada aylar süren ama neyse ki kendi iradesinin de katkısıyla tam bir iyileşmeyle sonuçlanan tedaviden sonra Paris’e gider ve doktorasını başarıyla tamamlar.

Türkiye’ye dönüşte İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nin Maliye Bölümü’nde asistan olarak göreve başlayan Bulutoğlu, aynı bölümde profesörlüğe yükselerek tamamladığı akademik kariyerini ileriki yıllarda Boğaziçi Üniversitesi İktisat Bölümü Başkanı olarak da sürdürmüştü. Kenan Bulutoğlu görev yaptığı her üniversitede hep çok yetkin ve saygın bir hoca olarak bilinmesinin yanı sıra, tüm meslektaşlarıyla olduğu kadar, asistan ve öğrencileriyle ilişkilerinde de sükûneti, kibarlığı ve herkese eşit davranmasıyla da tanınırdı.

Ezberci eğitime her zaman karşı olan Kenan Hoca, maliye bilimini ekonomi kökenlerine oturtan “Kamu Ekonomisine Giriş”, “Vergi Hukuku” gibi eserleriyle Türkiye’de bu alanda öncülük etmiştir. Öte yandan, Bulutoğlu’nun her zaman, bilimsel birikimini piyasa için değil, akademik ilişkiler ağı içinde öğrencilerine ve topluma aktarmak amacıyla çalıştığını söyleyebiliriz.

YÖN’ÜN İLK İMZACILARINDAN

Fransa’dan ülkesine döner dönmez, Türkiye’nin toplumsal ve siyasal sorunlarıyla da yakından ilgilenmeye başlayan Bulutoğlu, 1961’de YÖN bildirgesini ilk imzalayan aydınlar arasında yer aldı. Bir dönemi her açıdan etkileyen YÖN hareketinin içinde yer alan ve 1961-67 yılları arasında Yön dergisini yayımlayan bu aydınlar, Atatürk devrimlerine sahip çıkıyor ve Türkiye’ye özgü bir sosyalizm düşüncesiyle yeni bir akım yaratmayı hedefliyorlardı.

Burada bir parantez açarak, bu aydınlar arasında beni -daha sonra eşim olacak-Kenan Bey’le tanıştıran çocukluk arkadaşım (şu anda tanınmış bir ekonomist olan Daron Acemoğlu’nun babası) Doç. Dr. Kevork Acemoğlu’nun da bulunduğuna değinmek isterim.

İLK VE TEK İŞLETMELER BAKANI

Prof. Dr. Kenan Bulutoğlu, politikaya hem ideolojik yaklaşımı hem de kişisel dostluğuyla yakın olduğu Bülent Ecevit’in saflarında 1970’li yıllarda atıldı ve önce (1977) Samsun Senatörlüğü, sonra da -Türkiye’nin ilk ve son- İşletmeler Bakanı görevlerini üstlendi.

Bu son görevinde kendisine bağlı kamu iktisadi teşebbüslerine özyönetim getirmeye çalıştığından ve -her zamanki dürüstlüğüyle-bu kurumlara “adam yerleştirme’’ uygulamalarına karşı çıktığından, kendi partisinin içindeki bir gruptan tarafından bile kendisine yönelik bir gensoru verildi. Bulutoğlu, 1980 askeri darbesinden sonra siyasi hayattan çekildi.

GERÇEK BİR TÜRK AYDINI

Bulutoğlu siyasetten ayrıldıktan sonra önde gelen bir uluslararası kuruluş olan Dünya Bankası’nda uzunca bir süre üst düzey uzman olarak çalıştı. Bu görevine bağlı olarak, dünya ülkelerinin önemli bir bölümünü yakından tanıma fırsatını bulan Kenan Hoca, yaşamının bu dönemine ait anılarını “Dünya Kazan Ben Kepçe” başlıklı -bence hem keyifle hem de çok şey öğrenerek okunacak-bir kitapta topladı.

Bu yazımı, gerçek bir Türk aydını, değerli bir bilim ve dürüst bir devlet adamı olan Prof. Dr. Kenan Bulutoğlu’nun yaşamının bir bölümünü eşi olarak paylaşmış olmaktan her zaman onur duyduğumu belirterek noktalamak istiyorum. Işıklar içinde yatsın.

PROF. DR. YAKUT IRMAK ÖZDEN

ATATÜRK KÜLTÜR VAKFI BAŞKANI