RTE’nin Abdülhamit sevgisinin üç kaynağı
Orhan Bursalı
Son Köşe Yazıları

RTE’nin Abdülhamit sevgisinin üç kaynağı

07.06.2022 05:00
Güncellenme:
Takip Et:

RTE ve AKP iktidarı dönemi yaşansaydı, Abdülhamit II acaba bu kadar tartışma konusu olabilir, hakkında çok sayıda kitap yazılabilir ve dizi filmler çekilir miydi?

Peki RTE neden çok yönlü ve tartışmalı bir padişah olan Abdülhamit’e bu kadar düşkün ve diğer padişahların adını bile anmaz? Meral Akşener’in Abdülhamit ile istibdat (diktatör) yönetimini bir arada görüp eleştirmesine de veryansın eder?

Neden Abdülhamit cumhurbaşkanının adeta bamteli durumuna gelmiş gözüküyor?

İlber Ortaylı, geçen pazar günkü yazısında konuya dalmış. Ama siyaseti fazla karıştırmamış ve yukarıdaki sorulara girmemiş. Artılarını saymış, eksilerine ise sadece “sansür”ü eklemiş. Onun zamanındaki büyük toprak kayıplarını normal görmüş, evet toprak kaybı ondan önce başladı, ama onun zamanında sürdü. 

Osmanlı’yı parçalamak ve bölüşmek isteyen, İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya arasında denge denen, birini diğerine karşı kullanarak olası saldırıları durdurma politikasının gerçekten ustasıydı. Fakat bu denge politikasının hep bir bedeli oldu. Toprak kaybının ondan önce başladığı (Osmanlı’nın çöküş süreci) ne kadar doğruysa, bu denge politikasının da toprak kaybını önleyemediği, mesela Rusları durdurmak için İngiltere’yi devreye soktuğu ve bedel olarak da Kıbrıs’ı İngilizlere hediye ettiği de doğrudur.

DENGECİLİĞİ BÜYÜK KAYIPLAR DA GETİRDİ

Abdülhamit ne yaparsa yapsın Osmanlı’yı parçalanmaktan, dağılmaktan kurtaramazdı. Avrupa birinci emperyalist paylaşım savaşına gidiyordu ve hepsi aç kurtlar gibi “hasta adam” Osmanlı’yı yiyeceklerdi. Ayrıca imparatorlukların parçalanma ve ulus devletlerin ortaya çıkma dönemine girilmişti. Balkanların parçalanması, Balkan Harbi’nden önce, 1878’de Berlin’de yapılan kongrede kararlaştırılmıştı. Balkan Harbi boşuna bir savaştı ve imparatorluğa bedeli de çok ağır oldu.

Geçen yıl 28 Ekim’de “İyi ki Abdülhamit Osmanlı’nın yıkılışını geciktirdi” başlıklı yazı yazdım: (www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/orhan-bursali/yasasin-cumhuriyet-iyi-ki-abdulhamit-osmanlinin-yikilisini-geciktirdi-1880185

Henüz daha Atatürk doğmamıştı, parçalanmanın gecikmesi ile Atatürk’ün sahneye çıkmasının koşullarının tarihsel büyük bir örtüşmeye denk gelmesi sayesinde, Cumhuriyet kuruldu. Atatürk’ten önce Osmanlı parçalanıp yok olsaydı, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’nden bahseder miydik?

ABDÜLHAMİT’TEN ÜÇ ÖĞRETİ

Şimdi gelelim RTE ve adamlarının Abdülhamit merakına:

Abdülhamit’in üç şeyini çok seviyor RTE ve politik danışmanları.

İlki, diyelim ki denge politikası. Bunu Rusya - Avrupa-ABD arasında uyguluyor. Aradan kazanç elde etmeye çalışıyor (Suriye!). Fakat bu politikanın ülkeyi çok zor durumlara soktuğu açık. Başlı başına bir mülteci sorunu bile ülkeyi yiyip bitiriyor. “Denge” politikasının henüz ülkeye önemli bir kazanç sağladığını söylemek mümkün değil.

İkinci sevgi kaynağı, Abdülhamit’in sansür ve egemenliği. Türkiye medyası, Abdülhamit zamanına benzer özellikler taşıyor. RTE özel ve açık politikalarıyla bir iktidar medyası oluşturdu ve geri kalanlara da hayatı dar ediyor, cezalar, mahkemeler. Türkiye’de medya, uluslararası endekslerde en kötü ülkeler arasında. Seçim sürecinde muhalefete baskı ve yasaklar giderek artıyor ve mengeneler sıkışıyor.

Abdülhamit sevgisinin üçüncü kaynağı, Meclis’i kapatması. Padişahlığından hemen sonra. Muhalifleri sürgüne gönderdi. 

Bugünle ne alaka demeyin. Abdülhamit dönemini yaşamıyoruz. RTE en güçlü olduğu zamanda başkanlık anayasası ile kendini tartışmasız yasal tek adam yaptı. Ülkeyi yönetmek için meclise olan ihtiyacı en aza indirdi. Meclis epey vitrin meclisi oldu.

RTE Abdülhamit’e sevmesin de kimi sevsin... Meral Akşener çoook haklıdır!

Yazarın Son Yazıları

Şu 29 maddeye noldu ey komisyon? Yanıt: DEM istemedi!

CHP, “Öcalan’a serbestlik, anayasa değişikliğine DEM desteği, PKK’ye ülkede siyaset yapma özgürlüğü” komisyonuna katılırken demokratikleşme olmadan Kürt sorunu çözülmez diyerek 29 maddede bir paket sunmuştu, hatırlatmak istedim özetle de olsa...

Devamını Oku
04.12.2025
Ümmet: Parçalanmış bir Türkiye

Dünkü yazımın sonu “Peki niye şimdi ümmet” sorusuyla bitiyordu. Yer darlığından yanıtı yoktu.

Devamını Oku
02.12.2025
İmralı ve PKK’nin ‘ümmetçi Türkiye’ söyleminin anlamı ne?

Bugüne kadar seküler parti havası basan Kürt milliyetçi siyasal hareketini bir süredir “ümmet” heyecanı bastı.

Devamını Oku
01.12.2025
CHP’yi kurultay sonrası çok zor bir dönem bekliyor

CHP programını yeniledi, parti meclisini 80 kişiye çıkararak kapsayıcılığını ve halk nezdinde temsiliyetini artırdı, büyük bir inançla Özgür Özel iktidara geleceklerini söyledi.

Devamını Oku
30.11.2025
Adeta yargısız infaz kararı

Evet Fatih Altaylı’ya verilen 4.2 yıllık mahkûmiyet kararı, sözlerinde açık bir tehdit asla olmayan ve doğrudan cumhurbaşkanını hedef almayan, ana fikri Türk halkının seçimlerde oy kullanmayı artık çok sevdiği ve bundan asla vazgeçmeyeceği idi.

Devamını Oku
27.11.2025
DEM’in kaçırdığı, CHP’nin yapması gereken

CHP’nin “çözüm” komisyonuna katılırken verdiği sözü tutması iktidar kanadını ve bu kanada eklemlenenleri rahatsız etti.

Devamını Oku
25.11.2025
Yeni seçim ittifaklar olasılığına bir bakış ve sırat köprüsünde yürüyenler

Dünkü yazımın sonunda şu cümleler vardı: Süreç zaten yeni ittifaklar yaratacak ortama itildi.

Devamını Oku
24.11.2025
Neden İmralı dayatması? Çünkü sürecin lideri!

Evet, apar topar ve medyaya kapalı bir toplantı ile milletvekillerinden oluşan ve 5 kişi olacağı söylenen bir heyet, İmralı Adası’na gidecek.

Devamını Oku
23.11.2025
İddianamede yaldızlı bir casus öyküsü

İddianamede Eylem 13 başlığı altında çok ciddi bir iddia var:

Devamını Oku
17.11.2025
Burası Türkiye abicim, yarın ne olacağını kestirmek zor

AKP çok şükür kendinden önceki sağcı iktidarların izinden giderek ülkeyi, geçmişe kıyasla en büyük ekonomik çöküşe ve yoksullaşmaya itti.

Devamını Oku
16.11.2025
Olağanüstü döneme olağanüstü iddianame

4 bin sayfalık iddianame mi olurmuş?

Devamını Oku
13.11.2025
Millet, ‘dâhi adam’ın bu topraklardan çıkmasının gururunu yaşıyor

AKP’den önce 10 Kasım’larda sirenler çaldığında köprüde, caddelerde sokaklarda durmayan araçların ve yayaların sayısı hatırı sayılır ölçüde fazlaydı.

Devamını Oku
11.11.2025
Cumhuriyetin temeli ve Ata’nın bize mirası 3+2 altın anahtar

Bugün büyük Türk’ü anıyoruz.

Devamını Oku
10.11.2025
Üniversite diploması ne kadar değerli

ABD’de Gallup’un ağustos ayında gerçekleştirdiği anket ilginç sonuçlarıyla tartışma yarattı...

Devamını Oku
09.11.2025
Mesele salt İmamoğlu değil, yenilikçilik ve yerellik

Ekrem İmamoğlu’na casusluk suçlamasının hemen ardından oğlu ve babasının sorguya çekilmesine sıra geldi.

Devamını Oku
06.11.2025
Ahmet Türk ve hayal alemi

DEM heyeti ile cumhurbaşkanı arasında son yapılan ve sonucu merakla beklenen görüşme üzerine bir açıklama beklerken cumhurbaşkanı hukuk başdanışmanlarından Mehmet Uçum merakımızı giderdi.

Devamını Oku
04.11.2025
İstanbul ‘iş bilmez kadir bilmezler’in mi elinde? Peki ‘Biz ihanet ettik’ kim dedi?

Cumhurbaşkanı, İstanbul’un en değerli havaalanı Atatürk Havaalanı’nın yıkılarak yerine yapılan “millet bahçesi”ni ziyaret etmiş ve “İstanbul’umuzu iş bilmez, kadir kıymet bilmez, tarih ve medeniyet şuurundan yoksun kifayetsizlerin insafına terk etmiyoruz. İstanbul bizim göz bebeğimizdir. Bu aziz şehrin bir fetret devri daha yaşamasına gönlümüz asla razı değil” demiş.

Devamını Oku
03.11.2025
Bayrampaşa’ya çökme, genel seçimlerin provası mı?

Bayrampaşa Belediyesi’ni “ele geçirme eylemi” tam bir milli iradeyi hava cıva gören bir iktidar anlayışının tipik örneğidir.

Devamını Oku
02.11.2025
En büyük iki devrim: Ulus ve kadın devrimi

Bu döneme özgü karamsarlıkları erteleyerek bir de şu açıdan bakalım: Atatürk’ün Cumhuriyet hedeflerine önemli ölçüde varılmıştır; bu hedeflerin artık geri döndürülemez olduklarına, tüm Türkiye’nin dün Cumhuriyeti ve Atatürk’ü olağanüstü sahiplenmesiyle sürekli tanıklık ediyoruz.

Devamını Oku
30.10.2025
Casuuusss... Cephanelerini çabuk tüketiyorlar... Hedef Tele1 miydi!?

Yahu bekleyin kardeşim, insanları en çok etkileyebilecek bir konuyu...

Devamını Oku
27.10.2025
İslamcı ‘muhafazakâr demokrat’ olabilir miydi?

“Muhafazakâr demokrat”ların en son numarası, bertaraf etmek istedikleri muhalif rakiplerini casuslukla suçlamak oldu.

Devamını Oku
26.10.2025
Ya İmralı gelsin veya İmralı’ya gidelim!

Evet, DEM (ve tabii ki Kandil) “terörsüz Türkiye” komisyonunu, daha doğrusu AKP iktidarını ve MHP’yi, Öcalan’ın serbest bırakılması noktasına indirgedi ve sıkıştırdı.

Devamını Oku
23.10.2025
Demokrasi yoksa ne çözümü!

Tarafların pozisyonuna bakalım, evet yeniden, fotoğraf net olarak görülmezse politika üretilemez ve kararlar alınamaz.

Devamını Oku
21.10.2025
Ey Meclis milletvekillerine sahip çıkma özgürlüğün de mi yok

Önce: Merkez Bankası başkan yardımcısının dolandırıcılık suçlamasıyla hakkında soruşturma açılmasına şaşırdık mı, hayır demeyeceğim ama evet de diyemiyorum.

Devamını Oku
20.10.2025
Tek tek avlanmak ve hukuka sahip çıkmak

Fatih Altaylı’ya 5 yıldan az olmamak kaydıyla hapis cezası isteniyor.

Devamını Oku
19.10.2025
Tek adamlık için şarttı: AKP içinde büyük tasfiye

İki yazıdır AKP’nin 2 yıllık iktidarı süresi içinde mutlak iktidara, tek adam rejimine giden yolların nasıl açıldığını yazıp duruyorum.

Devamını Oku
16.10.2025
Mutlakiyete giden süreç: Ordu ve yargının dönüştürülmesi

Dünkü yazım, tek adam rejiminin başlangıç noktası üzerineydi:

Devamını Oku
14.10.2025
Başlangıç noktası: Denge denetleme yıkılınca varılan yer

Demokrasiye zerre inanmayanlar, iktidara gelince adım adım mutlak iktidarlarını kurmak için kolları sıvarlar.

Devamını Oku
13.10.2025
Siyaset ağlarını örüyor, hukuka aykırılığın anlamsızlığı ve İmralı tahterevallisi

Bayrampaşa Belediyesi’ne, başkan ve arkadaşlarına çekilen operasyonun yanı sıra, CHP meclis üyelerinden bir kaçını hayatlarından adeta bezdirerek partilerinden istifa ettirilmeleri ...

Devamını Oku
12.10.2025
Nobel Ödülleri: Bilim gelişmenin ve yeni ufukların anahtarıdır

Aziz Sancar, en üst düzey ve özgürce araştırmaların yapıldığı ülkelerden birinde, ABD’de, günde 16-18 saat çalışarak ve merakının peşinde koşarak, odaklandığı konuyu çözmek için yöntemler geliştirerek DNA’nın, ikili zincirdeki bozulmaları nasıl onardığını gösterdi.

Devamını Oku
09.10.2025
Ülkeyi, ekonomiyi altın alanlar mı batırdı... Belirsizlikler dorukta

İktidarın gözü milletin altınlarında...

Devamını Oku
07.10.2025
Bir fotoğrafın düşündürdükleri: Kimse yanılsamaya kapılmasın

Meclis’in açılış resepsiyonunda cumhurbaşkanının iyi bir halkla ilişkiler girişimi ile siyasi parti liderlerini davet ederek verdiği gülücüklerle dolu toplu fotoğraf en önemli tartışma konusu oldu.

Devamını Oku
05.10.2025
Nobel Barış Ödülü merakı ile boşa koşan adam

Netahyahu-Trump’ın baş başa hazırladığı plan kime yarar...

Devamını Oku
02.10.2025
Büyük yoksullaşma ve çöküşün anatomisinden paylaşımlar

Ülkede hiç bu kadar büyük yoksul kitleler ve giderek daha az sayıda büyük zenginler yaratılmamıştı.

Devamını Oku
30.09.2025
ABD karşısında tarih boyunca hep kaybettik, çünkü...

Çok şey konuşuldu cumhurbaşkanının ABD ziyareti üzerine.

Devamını Oku
29.09.2025
Tunç’un bağımsız tarafsız yargısı Gökçeklere neden işlemiyor?

Haftada birkaç kez her ciddi karın ağrısı hukuk olayı ortaya çıktığında, “Türkiye bir hukuk devletidir, yargı bağımsız ve tarafsızdır...

Devamını Oku
28.09.2025
İptalciler mi daha hukuksuz, AKP yargısı mı... Ve yarı hiyerarşisine reddiye

Dün komik olaylar yaşandı.

Devamını Oku
25.09.2025
Kongre gri alanları ve operasyonel sözde muhalefeti bitirdi

Hukuku, yargıyı tamamen elinde tutan, yargıçları mahkemeleri atayan, farklı karar veren mahkemeleri dağıtan, dahası beğenmediği yargıçları üstelik rütbesini düşürerek sürgüne gönderen, AKP’li avukatları yargıç yaparak İstanbul’da CHP 38. kongresini iptal ettirerek üstelik onlara mutlak butlan (kongreyi yok sayma) kararı aldırmaya çalışan iktidar değil, sanki bizzat CHP’nin kendisi...

Devamını Oku
22.09.2025
Temiz bir iktidar hayal değil, bu ülke bunu çoktan hak etmiştir

Anlamakta zorluk çekiyorum.

Devamını Oku
21.09.2025
Devlet partisi belediyeleri tuzakla ele geçiriyor: İkinci aşama

İsmail (Saymaz) iyi slogan üretti: “Ya AKP rozeti takacaksın ya da kelepçe”.

Devamını Oku
18.09.2025