Ülke tarihinde ikinci turunu yaptığımız ilk seçim bitti. 21 yıldır ülkeyi yöneten AKP ve yanındaki sağ destekçileri, olağan dışı bir gelişme olmazsa bir 5 yıl daha ülkeyi yönetecek. İki aday da aldıkları oyları ikinci turda korudular. Kılıçdaroğlu oylarının üzerine bir miktar oy ekleyebildi. Muhalefet en geniş hali ile tek hedefte birleşme başarısını gösterdi. Bu aşamadan sonra muhalefet sistem tartışmasını “değiştirme” noktasından “onarma” noktasına getirir mi göreceğiz.

MİLLİYETÇİLİK

AKP iktidara geldiği ilk dönemlerde Ermenistan’la sınırların açılması, Kıbrıs’ta “ver kurtul” şeklinde yoğun eleştirilere neden olan politika ile ülke gündemine gelmişti. Terör örgütüyle yürütülen “çözüm süreci”, “Habur mahkemeleri” gibi uygulamalar, milliyetçilerin “yüreğini burkuyordu”. Daha sonra FETÖ olan Fethullah Gülen cemaati ile yoğun işbirliği yapılıyordu. AB ile ilişkiler, gündüz vakti havai fişek gösterileri boyutuna ulaşmıştı.

Süreç öyle bir evrildi ki son seçimleri AKP ve ortakları büyük bir milliyetçi söylem ile kazandı. Bu propagandayı ülkeyi kuran parti CHP’ye karşı yürüttüler. Milliyetçi tepkilerin yüksek olduğu kentlerde, bu propagandanın etkilerini somut olarak gözlemledik. Yoğun olarak kullanılan medya gücü de Cumhur İttifakı’nın işini bir ölçüde kolaylaştırdı.

Muhalefetin umut bağladığı ekonomik kriz, yani “tencere sorunu”, “ülkenin varlığının riske atılması” söylemi karşısında etkili olamadı. İlk turdan sonra muhalefetin milliyetçiliğin etkisini fark etmesi ve yüklenmesi de istenen sonucu yaratmadı.

GÖZLER AKŞENER’DE

Yüksek oy almasına karşın Kılıçdaroğlu kazanamadı. Diğer sağ partilere milletvekili listesinden verdiği kontenjanın yüksek olması nedeniyle CHP’de “yaramıza tuz bastık” ifadelerini çok duyduk. CHP kulislerinde ikinci tur öncesinde bütün olasılıklar üzerine kafa yoran epeyce partili görmek olanaklıydı. Buna göre partinin önemli isimlerinin bugünden itibaren çeşitli çağrılar yapacağı, parti içi demokrasinin uygulanmasını isteyecekleri dile getirilmeye başlanmıştı. Alttan alta olası kurultay için delege hesapları, bazı yerel yöneticilerin bu amaçla toplantılar yaptıkları da parti kulislerinde fısıldandı.

Kılıçdaroğlu’nun “devam” anlamına gelen açıklamasının ardından CHP’de yeni bir sürece girileceği kesin. Bu süreçte, iktidarın CHP içine müdahale etme amacı, başta yargı ve diğer yöntemleri kullanarak bu amaca yürümesi tartışmaların bir boyutu olabilir. Örneğin, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı İmamoğlu’nun üzerindeki yargı baskısı...

İttifakın ikinci büyük ortağı İYİ Parti’de de yeni bir süreç beklemek mümkün. Seçimden önce ilçe ve il kongrelerini yapmayı tercih eden Akşener, haziranda kongre kararı aldı. Son iki genel seçimde partisinin oyları yüzde 10’un üzerine çıkmadı, hatta son seçimde öncekine göre minik de olsa bir düşüş yaşandı. Bazı parti kurucularının ilk tur sonrasında yaptıkları toplantı, bugünden itibaren sürecek mi? İYİ Parti’de yaşanacak kongre süreci de yeni gelişmelere işaret ediyor.

SP’nin alternatifi YRP, ilk girdiği seçimde yüzde 2.8’lik bir oyla ancak az sayıda milletvekiliyle Meclis’te temsil edilecek. YRP’li bazı isimlerden SP ile grup kurma arayışı ve birleşme olasılığına ilişkin bazı ifadeler duymuştuk. Burada da bir mücadele alanı oluşabilir.

DP, DEVA ve GP’de yaşanan “burukluk” dışında bir gelişme beklemiyoruz.

İKTİDAR NE YAPACAK?

Erdoğan, ilk turdan sonra 30 Mayıs’ta yeni kabineyi açıklayacağını söylemişti. Aynı gün TBMM’nin açılması bekleniyor. Hangi bakan milletvekili olarak devam edecek, hangi bakan görevini sürdürecek bu konular da belli olacak.

MHP lideri Bahçeli’nin yöneteceği TBMM açılışında HÜDA PAR’lı milletvekillerinin yemin metnini yalnızca “okumakla” mı yetinecekleri dikkatle beklenen bir konu. Oluşabilecek yemin krizi, milliyetçi söyleme zarar verebilir.

Cumhur İttifakı kulislerinde konuşulan konular da var. AKP’li hangi isimlerin kabinede kalacağı, kimin milletvekili olacağı konularının dışında MHP’den bazı isimlerin kabinede görev alabileceği iddiaları gündeme geliyordu. MHP lideri Bahçeli, “bakan verme” konusuna şimdiye kadar sıcak yaklaşmamıştı, aynı tavrını sürdürür mü, bu konu belli olacak.

İttifakta yer alan YRP, TBMM’de temsil ediliyor ancak BBP temsil edilemiyor. Buradaki “mağduriyetin” de kabinede ve kamuda bazı görevler verilerek giderilmek isteneceği yönünde beklentiler var.

Seçim bitti, yaşam kaldığı yerden devam...