İl Güvenlik Kurulu karar aldı: “Derbi maçlarına rakip takımın seyircisi gelmesin!”

Taraftar o kadar hoşgörüsüz ki, devlet sorumluluk alamıyor.

Karardan geri adım atalım dediler, bu sefer de statta kapılar kırıldı.

Rakip takım taraftarıyla aynı statta maç izlemeye tahammülü olmayan seyirci aynı ülkede yaşadığı, ama farklı aidiyeti olan insanlara ne ölçüde hoşgörü gösterebilecek?

Gösteremediği şuradan belli ki Van depremini izleyen ilk günlerde iyi bir sınav vermedik.

TV’lerde dil sürçmesinden geçilmedi, sosyal medyaya ırkçı mesajlar düştü.

Bir bakıma iyi oldu, “farkındalık” yaratıldı.

Türk Ceza Kanunu’nun 216’ncı maddesinin 1’inci fıkrasına göre “Halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suç teşkil eder. Son yıllarda bu maddeye dayanarak açılan dava sayısı arttı ve ırkçılıktan mahkûmiyet giyenler oldu. Bu maddenin daha da netleştirilerek toplumun gözüne sokulmasında yarar var.

***

Arap Baharı hoşgörüsüz mü? New York Times gazetesi soruyor bu soruyu. Sabah-ı şerifler hayrolsun! İbrahim Tatlıses’in “Urfa’da Oxford vardı da mı gitmedik?” demesi gibi, Ortadoğu’da hoşgörü mü vardı ki insanlardan demokratik davranış bekleyeceksiniz? Kaddafi’nin vahşice öldürülüşü, Mısır’da Hıristiyan Kıptilere sıkılan acımasız kurşunlar nihayet Amerikan medyasının gözünü açmışa benzer.

Hoşgörü dünyanın da gündeminde...

***

Kendi işimize bakalım. Bizim coğrafyamıza ırkçılık ve milliyetçilik söyleminin girişi Osmanlı’ya başkaldıran Rum, Bulgar çeteleri yüzünden oldu. Milliyetçiliğin Partha Chatterjee gibi kimi teorisyenleri bu akımı “saldırgan” ve “savunmacı” olmak üzere ayırır, ikincisine olumlu içerik yüklerler. Örneğin Atatürk milliyetçiliği kökeninde savunmacıdır, Nazilerinki ise saldırgan.

Sosyal genetik olarak milliyetler ve dinler arası düşmanlık Türkiye coğrafyası için başkalarıyla karşılaştırıldığında nispeten yeni tanışılan bir kültür.

***

Bugün ne durumdayız? Tarihsel ve geleneksel olarak Kürt - Türk düşmanlığı yoktu. Yapılan hatalar bizi bu duruma getirdi. Bulunduğumuz noktada ise artık aşırı Kürt milliyetçileri ve PKK kendi söylemleriyle “siyasi coğrafya”larını Türkiye’den kopartmak istiyorlar. Gösterilen reaksiyonu buna bağlamak mümkün. Karşılıklı olarak nefreti körükleyen unsurlar var.

PKK yandaşlarının enkaz kaldırma çalışması yapan güvenlik güçlerine yönelik saldırıları deprem sonrasındaki nefret söylemini körükledi. Ancak her şeye rağmen umutsuz bir noktada değiliz. Türkiye nüfusunun yüzde 60’tan fazlası 14 yaşın altında. AÇEV gibi sivil toplum kuruluşları hoşgörü ve barış için projeler üretmekte. Hoşgörü, ilköğretim müfredatında işlenen bir konu.

Medyanın ve makro politikaların ötesinde sivil toplumun çabaları ve okulda atılan adımlar geleceğe daha umutla bakmamıza sebep oluyor. Ne mutlu bize ki sosyal medyada patlayan ırkçılık ve hoşgörü arasındaki savaşı büyük ölçüde hoşgörü söylemi kazandı.