“Bu dünyada bir dev var. Bu devin öyle kolları var ki, hiç güçlük çekmeden bir lokomotifi kaldırabilir. Öyle ayakları var ki, günde binlerce kilometre koşabilir. Bu devin öyle kanatları var ki, bulutlar üzerinde, kuşların çıkamadıkları yüksekliklerde uçabilir. Öyle yüzgeçleri var ki, su altında balıklardan daha iyi yüzebilir. Bu devin öyle gözleri ve kulakları var ki, görülmeyenleri görür, başka kıtada konuşulanları işitir. Bu dev o kadar güçlüdür ki, dağları delip geçer ve doludizgin akıp giden suları durdurur. Bu dev, yeryüzünü istediği gibi değiştirir; ormanlar diker, denizleri birleştirir, çölleri sular. Kimdir bu dev? Bu dev insandır. Acaba insan nasıl dev oldu?”

‘İnsan Nasıl İnsan Oldu?’ adlı kitabın girişinde böyle yazıyor insan için. İki bilim insanı M. İlin ve E. Segal’a insanın evrimi üzerine bir kitap yazmayı,1936 yılında önce 68, sonra da biz 78 kuşağını derinden etkileyen Aleksey Maksimoviç Gorki salık vermişti. Sanırım 25 yıl önce okuyup doyamadığım bu kitabı dinlenceye giderken yeniden okumak için yanıma aldım.

Kitabın henüz girişini okurken insan denilen devin yaklaşık 3 haftadır futbolda düştüğü, ‘cücelik durumu’nu anımsadım. İnsan gerçekten bir dev. Ama bu devin insan olmaktan kaynaklanan kusurları, sınır tanımazlığı, kurallara aykırı davranma isteği, haksız kazanç elde etme çabası, açgözlülüğü ve toplamda başkalarını aldattığını sanarak aslında kendini aldatarak açmaza düştüğü durumlar da var. Sigmund Freud ve onun devamını oluşturan Frankfurt Okulu temsilcileri psikoanaliz yöntemiyle devin kusurlarla baş etmesinin neden ve sonuçları üzerine hepimize yetecek kadar bilgi vermişlerdir.

Ama işte sorun da burada zaten. İnsanın bu psikolojik, sosyal ve toplumsal yapısından habersizdir dev konumuna gelenler. Devler Ligi’nde oynamak için onca emek ve çaba harcanır, bunu başarmanın onuru yaşanır. Ama bazen de işi şansa bırakmamak için yan yollara sapılır.

İnsan denilen devi zaman zaman farklı yollara saparak hedefinden edenler olabilir. Ama sonunda dev yolunu bulur. Başka türlü ilerleme, gelişme olmaz. Ne mutlu ki, futbolda yaşadığımız acı olaylar sonunda doğrunun ne olduğu insan denilen deve bir kez daha anımsatıldı. Bir zamanlar ‘iş bilmez’, ‘modası geçmiş yönetici’ diye futbolun dışına itilen Süleyman Seba’nın yeniden kabul görmesi de insan denilen devin kendine gelme çabası olsa gerek.

‘Harekete geçmek için manalı zaman’ paranoyasından kurtulup temiz toplum için futbolun başlattığı temizlenmeyi insan denilen devin yeni bir yol açma çabası olarak görürsek ‘Mavi Gözlü Dev’e layık olur, onun kurduğu dünyanın en başı dik, en onurlu Cumhuriyet’ini de devlerin yaşadığı bir coğrafya haline getirebiliriz.