İnşaatın yapıldığı arsanın veya konut tesliminin KDV oranını Bakanlar Kurulu (BK) belirleyecek. Bu belirlemeyi, arsanın ve konutun vergi değerine ve bulunduğu yere göre farklılaştırarak yapacak.\n

15.6.2012 tarihinden sonra ruhsat alanlar için bu oranlar geçerli olacak. Artık bu ruhsatlarla ilgili 150 m2’nin altındaki konutların yüzde 1, üstündeki konutların tesliminin yüzde 18 oranına tabi olma durumu ortadan kalktı.\n

Bakanlar Kurulu henüz buna ilişkin kararı almadı. İnşaat sektörü dört gözle bunu bekliyor ve adil bir belirleme olmasını istiyor.\n

Bilindiği gibi vergi değeri, Emlak Vergisi Kanunu’nun 29. maddesine göre, arsa vergi değeri olup takdir komisyonları tarafından belirlenmektedir. Arsalara ait asgari ölçüde birim değer tespitinde takdir komisyonu; belediye başkanı veya tevkil edeceği memurun başkanlığı altında toplanmaktadır.\n

Bakanlar Kurulu bu yetkiyi kullanırken adil olmalıdır\n

- Vergi değerleri bölgeden bölgeye, belediyeden belediyeye göre çok farklı ve adil olmayan biçimde tespit edilebilmektedir. Beşiktaş’ta deniz gören bir konutun vergi değeri ile Suadiye’de deniz gören bir konutun vergi değeri farklı olabilmektedir. Eğer Bakanlar Kurulu yer olarak deniz gören şeklinde bir ayrım yaparsa vergi değeri önem arz edecek ve bu da haksız bir şekilde farklı oran uygulamasına neden olabilecektir.\n

-Vergi değerlerinin adaletsiz ve farklı olduğunu düşünüp bunu gidermek için yer ölçüsünü kullanırken BK sübjektif ölçütler koyabilecektir.\n

-Afet riski taşıyan binaların da farklı oranda KDV’ye tabi tutulmasında yer önemli ölçüt olursa binaların yenilenmesinde aksaklıklar doğabilir.\n

-Vergi değerinin esas alınması satış bedellerinin bu değerlere göre uydurulması çabasını doğurur ki bu da kayıt dışılığı özendirir. Adil orana tabi olmadığını düşünen arsa ve konut sahibi satış yaparken oran farklılığından kaynaklanan yükü kayıt dışına çıkararak azaltmaya çalışabilir.\n

-Arsa oranlarının özellikle yer bakımından adil bir şekilde belirlenmemesi halinde haksız kazançlara ve spekülasyona sebep olur.\n

-BK bu yetkisini her yıl kullanarak değişikliğe gidebilir ki bu değişiklikler inşaat sektöründe kaos yaratabilir.\n

-Yer ve vergi değeri ölçütü çok sayıda olursa KDV oranını bulmak için sayfalar dolusu KDV tarife cetveli doğar. Az sayıda ve gruplandırma söz konusu olursa da haksızlık ihtimali yüksek olur.\n

Önerilerimiz\n

BK bu yetkiyi sık sık kullanamamalıdır. Emlak vergi beyan dönemine göre 5 yılda bir kullanabilmelidir. (Bunun için yasa değişikliği gerekir.)\n

Toplu konutların teslimi yüzde 1 olmalıdır.\n

Kentsel dönüşüm alanlarında arsa teslimi yüzde 1 olmalıdır.\n

Kentsel dönüşüm alanlarında konut teslimi yüzde 1 olmalıdır.\n

Kentsel yenileme alanlarında arsa ve konut teslimi yüzde 8 olmalıdır.\n

Afet riski taşıyan binalar toplu konut bölgelerinde ise arsa ve konut teslimleri yüzde 1 olmalıdır.\n

Afet riski taşıyan tek binalarda yeri neresi olursa olsun arsa ve konut teslimi en fazla yüzde 8 olmalıdır.\n

Kat karşılığı inşaatlarda arsa sahibine yapılacak konut teslimleri arsa bedelinin ödenmesidir. Bu nedenle yüzde 1 oranının uygulanması daha uygundur.\n

Yer ölçütü sadece belediyelere bırakılmamalıdır. Objektif belirleme yapacak yetkili bir organ oluşturulmalıdır. (Yasa değişikliği gerekir.)\n

Kanundaki “vergi değeri ve yer” cümlesinin “vergi değeri veya yer” şekline çevrilmesi (yasa değişikliği gerekir) halinde iki ölçütün bir arada kullanılmaması nedeniyle ölçü koymadaki zorluk ortadan kalkar.\n

İnşaat sektörünün ve gayrimenkul sahiplerinin beklentisi değer ölçüsünün adil olarak kullanılması ve yeni KDV oranlarının bir an önce belirlenmesidir.