MADRİD- “Siz düzgün, dürüst biri değilsiniz!”
“Siz aşağılık bir zavallısınız!”
Türkiye’de ana muhalefet lideri ve iktidarın başı arasında, genel seçim kampanyasında böyle bir tartışma tahayyül edebiliyor musunuz?
İspanya’da, muhafazakâr iktidar partisi lideri Mariano Rajoy ile ana muhalefet konumundaki sosyalistlerin 43 yaşındaki lideri Pedro Sanchez, hafta başındaki liderler tartışmasında böyle atıştı ve TV’de bu sözlerle karşı karşıya geldiler.
Biz tabii unuttuk...
Ama demokratik ülkelerde seçim kampanyası, TV’lerin öncelikle iktidar tekeline bırakılmaması demek oluyor.
İspanya’da da sonuçta bu oldu. Pazartesi gecesi ülkenin beklediği liderler karşılaşmasında, ana muhalefet lideri Sanchez; iktidardaki Halk Partisi (PP) lideri Başbakan Mariano Rajoy’a; partisinin yolsuzluk skandallarını hatırlatarak, “Siz çoktan istifa etmeliydiniz” diyerek ekledi: “Etmediniz. Başbakanlık görevinizi sürdürmeye devam etmenizin demokrasimize maliyeti çok büyük. Başbakan olan insanın dürüst ve düzgün olması gerekir. Siz değilsiniz!”
İspanyolca karşılığı aşağı yukarı bizdeki “şerefsiz”e tekabül eden Sanchez’in bu sözlerinin ardından taş kesilen İspanya Başbakanı; sesini yükseltmese de, karşılığında “İsterseniz beni yargıya götürürsünüz. Ama onuruma laf söyleyemezsiniz. Siz alçak ve küçük bir zavallısınız!” dedi.

Yolsuzluk kurumsallaştı
20 Aralık seçimine günler kala tansiyonun bu derece yükselmesine yol açan neden, geri plandaki yolsuzluk dosyaları.
Son 4 yıla damga vuran ve kampanyayı şekillendiren başlıca konu, ekonomik kriz ve işsizlikle beraber yolsuzluklar oluyor...
Halk Partisi’nin işbaşına geldiği 2011’den bu yana Rajoy’a kayıt dışı fonlar aktardığı iddia edilen “iktidar partisinin kasası” Luis Barcenas skandalı başta olmak üzere, eski PP hükümetlerinde başbakan yardımcılığı ve ekonomi bakanlığı yapan Rodrigo Rato’nun kara para aklama skandalı türü skandallar zinciri, Rajoy iktidarına damga vurdu ve bunların yolsuzluk yılları olarak tarihe geçmesine yol açtı.
Sistemleşen yolsuzluklar o kadar ayukka çıktı ki, krala dek uzandı. Sonunda “dokunulmaz olduğu varsayılan” Kral Juan Carlos tahtını, tacını oğlu Felipe’ye devretmek zorunda kaldı. Kralın bile kamuoyu baskısıyla gitmek zorunda kaldığı bir yerde hükümet başkanının koltuğunda oturmayı sürdürmesi, “sırıttı”...
Ana muhalefet lideri Sanchez şimdi başbakanın yüzüne bu pişkinliği vuruyor. Ve “özür dilemesi” için yapılan çağrıları, “Ben başbakanın yüzüne, milyonlarca İspanyolun düşündüğünü söyledim” diyerek geri çevirip ekliyor: “İspanya’da bugün gereksinim duyduğumuz şey, dürüstlük ve temizliğin hükümet ve kurumlarda yeniden tesisidir!”

Demokratik yenilenme
Seçime sadece Rajoy’un muhafazakârları (PP) ile Sanchez’in sosyalistleri (PSOE) girmeyecek.
İspanyol politikasını demokrasiye geçiş yıllarından bu yana dönüşümlü olarak yöneten iki partinin yanında bu kez solda PODEMOS ve merkez sağda Ciudadanos olmak üzere iki yeni parti de yarışa giriyor.
Genel seçimde ilk kez sınanacak PODEMOS, İspanya’da Rajoy yıllarının büyük yolsuzluklar ve sosyal adaletsizlikler ortamıyla ekonomik krize karşı kuruldu.
‘Südadanos’ olarak okunan Ciudadanos da, SYRIZA’nın ikizi diye anılan PODEMOS’un merkez sağdaki izdüşümü oluyor. 36 yaşındaki Ciudadanos lideri Albert Rivera ile 37 yaşındaki Pablo Iglesias, 60’lık Başbakan Rajoy’a karşı aynı zamanda kuşaksal bir değişim iddiası sunuyorlar. 20 Aralık bu nedenle demokrasiye geçişten bu yana, ilk kez ciddi bir yenilenme vaat ediyor.
İlk kez çift partili sistemin sonuna geliniyor ve 30’lu liderlerle demokrasinin gençlik aşısıyla canlanması umuluyor. 4 partili panorama, sonucu her sürprize açık kılıyor; hiçbir partinin tek başına hükümet kuramayacağı bir tablo sunuyor.