Tarihi “Şehzade Gezi Yolu”na yakışmayan sözde “modern” elektrik direkleri kaldırıldı

“İlgili yazınız üzerine Şehzade Gezi Yolu’nda yapılan incelemede, belirtmiş olduğuz direklerin değiştiğine dair fotoğraflar ekte gönderilmiştir. Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim. Ahmet Kaya-İl Kültür ve Turizm Müdürü”

Amasya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün 19 Nisan 2011 tarih ve 1174 sayılı bu yazısı “ilgilisi” olan Nergis Yazgan’a ulaştığında, Türkiye amansız bir genel seçim yarışı içindeydi. Sonunda ülkenin yarısı sevinir, yarısı üzülürken tümünün memnun kalması gereken fotoğraflar örnek “ulusal duyarlılık” belgeleri olarak yüreklere su serpiyordu…

Yıllarını çevre mücadelesine adamış Yazgan’ın “dayanılmaz çirkinlikte”ki elektrik direklerini görür görmez belediyeye ve ilgili kurumlara yazılı başvuruları “semere”sini vermiş; tarihi Yalı Boyu Evleri’yle bezeli “Şehzade Gezi Yolu”, özensizlikten ve tarihe saygı yoksunu sözde “çağdaş”lıktan kurtarılmıştı.

Bu gelişme, Türkiye’nin, gayret edildiğinde ve “aldırmaz”lıktan vazgeçildiğinde güzel sonuçların da alınabileceği bir ülke olduğunun örnek kanıtları arasındaydı.

Umutlu başvuru

Doğal Hayatı Koruma Derneği’nin emektarlarından Nergis Yazgan bu “mutlu son”u sağlayan 23 Ekim 2010 tarihli, umutlu başvurusunda, Amasya Belediye Başkanı Cafer Özdemir’e özetle şunları yazmıştı:

“Yeşilırmak’ın kıyısındaki tarihi evler, kaya mezarları, saat kulesi, müzesi vs. bu ilimizi çok özel ve değerli yapmakta... Evlerin büyük bir kısmının restore edilmiş olduğunu görmek bizi çok sevindirdi. Fakat başka bir görüntü bizi dehşete düşürdü. O da nehir boyunca uzanan 2 ayaklı, alüminyum, yeşil ampul yakan şehir lambaları...

Hayatımda tarihi dokuya bu kadar yakışmayan, bu kadar saygısız bir aydınlanma görmediğimi itiraf etmeliyim. Takdir edeceğiniz gibi bu tip aydınlatma direkleri ancak büyük şehir girişlerine, havaalanı yollarına, büyük modern köprülere konmakta…

Sizin şehir planlaması ve imar konusunda uzman bir belediye başkanı olduğunuzu öğrenince, sizden önce yapılmış bu yanlışı düzelteceğinize inancım doğdu. Lütfen bu direkleri kaldırtmanızı ve tarihi kentime uygun aydınlatma koydurmanızı istirham ediyorum.”

Yazgan mektubunun suretlerini Samsun Kültür Varlıkları Koruma Kurulu Başkanı Menderes Alan’a, Kültür ve Turizm İl Müdürü Ahmet Kaya’ya ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’ne de iletirken diyordu ki “...tarihi veya doğal özellikleri olan şehirlerin doğru planlanması ve bu tarz hatalara düşülmemesi için Koruma Kurulları ve diğer uzmanların bilgisi ve görüşlerinin alınmasının büyük önem arz ettiğini bir planlamacı olarak takdirlerinize bırakıyorum.”

İşte bu başvuru üzerine sadece belediye değil, Samsun Koruma Kurulu ve Koruma Genel Müdürlüğü yetkilileri de harekete geçerek Yazgan’ın gözlediği uygunsuzluğu “artık” gidermeye karar verdiler.

“Artık” diyorum çünkü aynı konuda Bölge Koruma Kurulu da 2008’de kararlar almış; hatta “izinsiz” uygulamadan ötürü soruşturma açtırmış; ancak yerel yönetim oralı bile olmamıştı.

Şimdi ise yeni Belediye Başkanı, kendinden önceki dönemde gerçekleşen uygulamayı “geçmiş başkana ayıp olur” demeden ortadan kaldırmayı uygun gördü. Koruma Kurulu, aynı uygulamanın “Şehzade Yolu ve Yalı Boyu tarihi peyzajına uygun hale getirilmesi” kararını aldı; Koruma Genel Müdürlüğü gereğinin yapılmasını istedi ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün de konuyu önemsemesiyle güç kazanan yerel yönetim Amasyamızı bu çirkinlikten kurtardı.

Darısı tarihi kentlerimizdeki diğer yakışıksız uygulamaların başına.