“Solun Yüzyıllık Öyküsü”nü anlattığı “Popüler Türkiye Solu Sözlüğü” adlı kitabında İnönü Alpat, “Açlık grevi” maddesinde, bunun cezaevlerine özgü bir eylem biçimi olduğunu belirtir. Hatta der ki Türkiye’nin cezaevleri tarihi aynı zamanda açlık grevlerinin tarihidir.
Bu tarihin miladı da yine Alpat’ın kaydettiklerine bakılırsa “12 Eylül” (1980) sayılabilir. O dönemde Metris ve Mamak başta olmak üzere askeri cezaevlerinde hak talebi için ya da ülkedeki siyasal gelişmelere müdahil olma hedefiyle açlık grevleri gerçekleştirilmiştir.
1980-1995 yılları arasında cezaevlerinde gerçekleştirilen açlık grevlerinde 26 kişi canından olmuş. Tabii açlık grevi, herhangi bir sonuç alınamadığı, siyasi otoriteye “hitap edemediği” durumda ölüm orucu şeklini alıyor.
Fakat açlık grevi, cezaevleri ve solsosyalist mahkûmiyet denince bu memlekette asıl akla gelen olay, 2000 yılında F-Tipi cezaevi uygulamasına karşı başlatılan ve ölüm oruçlarına dönüşen eylemlerdir. Bir yılı aşkın sürmüş ve 97 insanın hayatını kaybettiği “Hayata Dönüş” operasyonu ile noktalanmıştır!..
Sonrasında da cezaevlerinde bu eylemler devam etti. Açlık grevi/ölüm oruçlarına gidenlerin örgütsel künyesine baktığımızda elbette belirginleşen başlıklar var: DHKP/C, TKP (ML), TKEP/L, TKİP, MLKP gibi... Bir de bunlara eklenebilecek TAYAD, yani “Tutuklu ve Hükümlü Aileleleri İle Dayanışma Derneği” üyesi olan ve cezaevlerindeki yakınlarının eylemine destek amacıyla “dışarıda” ölüm orucuna başlayıp hayatını kaybedenler söz konusu.

***

Türkiye’de “ölüm orucu” dendiğinde karşımıza böyle çıkan tablo, Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’nın artık göz göre göre trajik bir “son”a yaklaştıkları açlık grevine “resmi” refleksi de;
Bu refleksin insanlık adına bu eyleme kulak verilmesi çağrısında bulunan toplum kesimlerine sergilediği tavrı da açıklamaya imkân veriyor.
Nuriye Gülmen ve Semih Özakça, bir örgüt adına bu eyleme başlamadılar. Yukarıda özetlediğimiz üzere, cezaevlerinde propaganda yapma veya birtakım uygulamaları protesto etme yolunda böyle bir eyleme yönelenler zaten örgütsel aidiyetlerini hiç sakınmaksızın dışa vuruyorlar.
Gülmen ve Özakça, OHAL sürecinde KHK ile işten atılan iki eğitimci olarak, işlerine geri dönme talebiyle gittiler açlık grevine..
Gel gelelim “devlet aklı”, belli ki açlık grevi dendiğinde “yasadışı sol örgüt”, “terör” ve “cezaevi” yankısına yatkın olduğu için, bambaşka bir bağlamda ve “sokakta” kendisini gösteren, kamuoyunda da ses getirmeye başlayan eylemi, kendi yerleşik algısına uyarlı mecrada “cezaevi”ne çekmeyi tercih etti!..

***

Nuriye ve Semih, yıllarca bu ülkenin resmi eğitim kurumlarında çalışmış iki eğitimci aidiyetiyle karşımıza çıktılar.
Onca yıllık meslek yaşamları boyunca haklarında örgüt üyeliği ya da sempatizanlığı iddiasıyla açılmış bir soruşturma, tutuklama, dava var mı, yok.
Ne zaman ki KHK ile işten atılıp kendileriyle birlikte on binlerce eğitimcinin mağduriyetlerine dikkat çekmek üzere açlık grevine başladılar, devlet, onları anlama yerine suçlama yolunda “ölüm orucu” denince aklına ne geliyorsa ona göre bir izlek oluşturdu.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tam da bu izlek doğrultusunda Nuriye ve Semih için devlete belki de “son” kez seslenip uyarıda bulunmaya çalışan 111 imzacıyı tehdit etti. “DHKP/C terör örgütünün talimatlarına eksiksiz uyan, bu örgütün mensupları için gerçekleri saptırarak ilan verenler” olmakla itham etti onları.
“Neyin altına imza attığınızın farkında mısınız” diye de sordu.

***

115 gündür açlık greviyle ölmeye yatmış iki insanın canı için;
İnsanlık onurumuz ve namusumuz için;
Ama en önemlisi demokratik hukuk devleti olmanın gereğini size hatırlatmak için imza attık!..
Peki, siz nasıl bir tweet attığınızın farkında mısınız?
“Onlar insan değil, terörist, bırakalım ölsünler” mi yani?..
Öyle mi?!