İçimden gizli gizli Obama’nın kazanmasını istiyordum sanki.

- ABD’de bir siyah olarak bir anlamda “mazlumları” temsil ettiği için mi?

- Cumhuriyetçilere karşı ABD’de Demokratları tercih ettiğimden mi?

- Beş yaşımdan beri izlediğim Hollywood filmlerinde ‘Beyaz Adam’ın hep ezici üstünlüğüne karşı içimde farkında olmadan biriken karşıtlığın sonucu mu? Belki de siyah olması bile yetmişti, tepkilerimin açığa çıkması için.

- Yoksa eşi ve çocuklarıyla sevgi dolu, neşeli bir “imaj” gösterdiği için mi? Ünlü “Neşeli Günler” filminin kahramanları gibi görüyordum onları. Romney kazansaydı üzülecektim. Çünkü yukarıda sıraladığım bütün “kişisel tercihlerime” Romney ters düşüyordu.

Oysa ben, Obama seçilse de seçilmese de ABD’nin iç ve dış politikasında büyük değişiklikler olmayacağını biliyorum.

Ama yine de bir siyahın ABD’de ikinci dönem başkan seçilmesi, “sosyal, kültürel ve siyasal yönleri ile bir devrim niteliğindedir”.

Aynen iki yıl önce, 1964’ten beri dostum olan, eski diplomat, şimdi Protestan papazı John Moulhke’nin 4 yıl önce dediği gibi(*); “Erol, Obama’nın bir siyah olarak ABD’de başkan seçilmesi, ABD iç politikası açısından gerçek bir devrimdir, dışardan sen bunun ne denli önemli olduğunu hissedemezsin” ifadesi çok ilginçti. John Moulhke, ailesi Orta Avrupa’dan gelen has, beyaz Amerikalılardan biridir.

Diplomat ve sonunda Protestan papazı olması da ona bu değerlendirmesinde ayrı bir derinlik getirir.

Yalnızca bir imaj mı?

Obama’nın bir siyah olarak yeniden ABD’nin başkanı olması sadece bir imaj meselesi değildir;

- 1978’de ABD’ye ilk gittiğimde Atlanta’da tramvay vagonlarının “beyazlar ve siyahlar” için ayrıldığını gördüğümde çok şaşırmıştım.

- Ziyaret ettiğim yerel ve bölgesel gazetede yalnız beyazlar çalışıyordu. Siyahlara iş verilmiyordu, ayrımcılık yapılıyordu.

O yılları fiilen görmüş ve yaşamış bir insan için bugün Obama’nın yeniden başkan seçilmesine tanık olmak ayrımcılığa karşı beni mutlu ediyor.

ABD’nin küresel politikalarının değişmeyeceğini bilmeme rağmen, hoşnut kalıyorum, bu ondan ayrı bir şey.

Amerika’yı sevenler, sevmeyenler ya da onun her şeyine karşı olanlar bile “Obama’nın kazanmasına sevinmek zorundadırlar”. Olay bir boyutu ile “ayrımcılığa karşı olanların kazanmasıdır”.

Bu yönü ile “Amerika’dan bağımsız bir gelişmedir”. ABD’nin iç kültürel ve siyasal hesaplaşmasının küresel yansımasıdır.

Obama ve sistem

10 Kasım 2008’de bu köşede yayımlanan makalem, “Obama ve sistem” başlığını taşıyordu. Tabii ki Obama da ABD’nin yürüttüğü küresel sistemin bir parçası. O tarihte yeni seçilmişti.

ABD’nin siyasi, iktisadi, kültürel ve askeri çıkarlarını gözetmek için elinden geleni ardına koymayacak. Ancak Obama’dan önce, siyahlara bu yetki verilmiyordu. Yalnızca “Beyazlar” başkan seçiliyorlardı. Yasal değil toplumsal ve kültürel bir hadiseydi.

Amerika karmakarışık ve kozmopolit nüfus yapısına karşın üst yönetimde tutucu, tekelci ve ayrımcı idi. Attilâ İlhan da “Zenciler Birbirine Benzemez” diyerek Paris’teki Afrikalıyı yazmıştı ya!

Obama bunu ortadan kaldırdı. Hele ikinci defa başkan olarak seçilmesi, tuz biber ekti. İşte, Obama’nın ikinci defa seçilmesine bu nedenle sevindim.

2008’de ilk seçildiğinde, ikinci dönem seçilebileceğini tahmin etmiyordum. John’un dediği gibi, ABD acaba bir iç devrim mi yaşıyor? Arap Baharı ABD’yi de mi vurdu!

(*) John Moulhke ile 1964’te başlayan ve bugüne kadar süren hikâyemi “Manastır’da Bir Amerikalı” kitabımda bütün ayrıntıları ile kaleme almıştım.