1/7/2022-31/12/2022 tarihleri arası asgari ücret yeniden belirlendi. Buna göre; brüt asgari ücret 6.471 TL, net asgari ücret 5.500.35 TL oldu. Asgari ücrette artış oranı yüzde 29 olarak gerçekleşti. Belirlenen yeni asgari ücrete göre Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yapılan bildirim ve prim ödemelerinde esas alınacak tutarlar aşağıdaki şekilde değişti.

• Günlük ve aylık asgari kazanç: 215.70 TL - 6.471 TL.
• Günlük ve aylık azami kazanç: 1.617.75 TL - 48.532.5 TL.
• Özel ve kamu sektörü için yıllık prime esas kazanç asgari ve azami: 68.850 TL - 516.375 TL (2023 yılı asgari ücret açıklandığından kamu sektörü için kazançlar güncellenecek.)
• Günlük asgari ve azami yurtiçi borçlanma bedeli: 69.02 TL - 517.65 TL.
• Günlük asgari ve azami yurtdışı hizmetleri borçlanma bedeli: 97.07 TL - 728.03 TL.
• Aylık isteğe bağlı asgari ve azami sigorta prim tutarı: 2070.72 TL - 15.530.40 TL.
• 2925 sayılı kanun (tarım SSK) kapsamında aylık prim tutarı: 1051.54 TL.
• 5510/ek 5 kapsamında (tarım) aylık asgari ve azami prim tutarı: 2.158.08 TL - 16.185.60 TL.
• Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanların günlük iş kazası ve meslek hastalığı prim tutarı: 4.31 TL.
• Primlerini kendileri ödeyen genel sağlık sigortalılarının aylık prim tutarı: 194.13 TL.

Bu arada, Meclis Genel Kurulu’ndan geçen torba kanunla en düşük emekli aylığı 3.500 TL oldu.

Soru: 1988 yılında SGK başlangıcım ve 2000 öncesi 1800 günüm var. 1992/1994 yılları arası 19 ay askerlik yaptım, asgariden ödemesi yaklaşık 30 bin 500 TL olarak ödesem maaşıma ne kadar katkısı olur? Burhan K.

Askerlik borçlanma süreleri, aylık hesaplama işlemlerinde sigortalıların prim ödeme gün sayılarına ilave edildiği gibi, 2000 yılından önce yapılan askerlik hizmetine ilişkin borçlanmaların mal edildiği hizmet sürelerinin gösterge tespitine esas yıllara denk gelmesi halinde, prime esas kazançları da etkileyerek daha yüksek aylık bağlanmasına imkân veriyor.

Askerlik yaptığınız süreler, 1992-1994 arasında olduğundan, borçlanmanız halinde 2000 öncesi aylık hesabınıza esas göstergenizi etkiler. Ancak burada önemli olan husus, en az borçlanma bedeli ödeyerek daha yüksek aylık bağlanmasını sağlamak. Onun için askerlik borçlanmasının mal edileceği 1992, 1993 ve 1994 sürelerinde geçerli olan asgari /azami kazanç oranını bilmeniz daha az prim ödeyerek o dönemlerde en yüksek kazanca sahip olma yönünden önemli. 19 aylık askerlik süreniz, toplam 570 güne tekabül etmekte olup, bu süreyi asgariden borçlanmanız halinde; 1/7/2022 tarihi itibarıyla brüt asgari ücretin 6.471 TL olması nedeniyle 6471/30= 215.70 bir günlük asgari ücret, bir günlük asgari borçlanma bedeli ise 215.70 x 0.32=69.02, 570 günlük borçlanma bedeliniz 69.02 x 570= 39.341.40 TL, askerlik hizmetinizi yaptığınız yıllarda asgari/azami kazanç oranı 5.85 olduğundan, asgari günlük kazancın 5.85 katı üzerinden borçlanmanız halinde ise 69.02 x 5,85= 403.77 bir günlük borçlanma bedeli olur. 403.77 x 570 =230.148.90 TL olur.

Tarafınıza aylık hesaplanırken; borçlanacağınız askerlik hizmetiniz prim gün sayısına ilave edileceğinden, aylık bağlama oranınız mutlaka artar. Ancak, 2000 yılından önce mevcut hizmetinizin prime esas kazançlarına bağlı olarak asgari kazanç üzerinden borçlanmanız halinde göstergenizi düşürür, asgarinin 5.85 katı üzerinden borçlanmanız halinde ise gösterge rakamınızı yükselterek aylığınızın da artmasına neden olur.

Soru: Eşim SSK kapsamında sekiz aylık sigortalı iken vefat etti. Cenaze ödeneği alabilir miyiz? 

5510/37. madde uyarınca, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken ölen veya emeklilik statüsü kazanmadan çalışırken veya boşta iken ölen, kendisi için en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olan sigortalıların hak sahiplerine cenaze ödeneği ödeniyor. Eşinizin 360 günü bulunmadığından tarafınıza cenaze ödeneği ödenmez. 

SORULARINIZ İÇİN

nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.