Zavallı TL! Nereden Nereye?

01 Ekim 2021 Cuma

Beş yıl öncesine gidelim…

2 Aralık 2016: AKP Reis-i Umumisi, Reis-i Cumhur, Vezir-i Azam Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Yastık altındaki dövizleri; altına ve Türk Lirası’na çevirme çağrısında bulunup Türkiye’nin faizi düşürmekten başka çaresi olmadığını” söylemesinden sonra, 3.50’nin altındaki dolar 3.59’u, Avro da 3.80’i geçti!

2 Haziran 2021: Erdoğan’ın, “Merkez Bankası’nın (TCMB) faizleri düşürmesi gerektiğini” söylemesinin ardından; dolar 8.88’e yükselerek, tarihi doruk yaptı!

3 Haziran 2021: Merkez Bankası Başkanı Şahab Kavcıoğlu’nun yatırımcı toplantısında, “Piyasalardaki haklı bir gerekçeye dayanmayan erken gevşeme beklentilerinin tümüyle ortadan kalkması gerekiyor!” demesinden sonra, bir gece önce tarihi zirvesini 8.88’e kadar taşıyan dolar, 8.50’lerin altına çekildi!

4 Ağustos 2021: Erdoğan’ın “enflasyon ve faiz” ile ilgili açıklamasından sonra, dolar yine yükselişe geçti! Kur, 29 Temmuz’dan sonra 8.50’ye ulaştı. Erdoğan’ın “faizlerin düşüşü ile birlikte enflasyonun da ağustosta düşüşe başlayacağı yönündeki” değerlendirmeleri sonrasında, dolar 8.57’yi aştı! 

3 Eylül 2021: “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)” verilerine göre enflasyon, ağustosta aylık düzeyde yüzde 1.12, yıllık olarak yüzde 18.95’ten 19.25’e yükseldi.

20 Eylül 2021:  Kendisini, geçmişte “faiz düşmanı” olarak tanıtan Erdoğan, 20 ay içinde, son üç TCMB başkanını, “siyasal anlaşmazlıklar(!)” gerekçesiyle görevden aldı! (TCMB) başkanlarının görev süreleri dört yıl olarak belirlenmişti!

Erdoğan’ın Kavcıoğlu’nu TCMB’ye martta göreve atamasından beri siyasal faiz, yüzde 19’da sabit tutuluyordu! Faiz, “yüzde 19 ile dünyanın en yükseklerinden biri” oldu… 

23 Eylül 2021: (TCMB) yeni yönetimi, piyasaların tepkisine aldırış etmeksizin, faizi indirerek “Erdoğan’ın öfkesiyle uğraşmak zorunda kalmamayı” yeğledi. “Para Politikası Kurulu”, politika faizini yüzde 18’e indirdi. Dolar, bu karar sonrasındaki ilk işlemlerde 8.8017 seviyesini gördü…

Kavcıoğlu’nun göreve atandığı 20 Mart tarihinden bu yana, her şeye rağmen TL’nin yüzde 16 değer kaybettiği de unutulmamalıdır...

Zam Terörü

(TCMB) “Orta Vadeli Program’ında (OVP)”, “Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)” yıllık artış oranı, yılsonu için yüzde 16.2 olarak öngörüldü. TCMB’nin son “Enflasyon Raporu’ndaki” yılsonu enflasyon tahmini yüzde 14.1 düzeyindeydi.

Çarşamba günü dolar 8.95 TL olmuştu!

Kavcıoğlu, salı günü “Fiyat artışı geçici, fiyatlar salgın öncesine döner!” demez mi? 

***

Bir an için, Ahmet’in de Mehmet’in de bir yılda 1.000’er lira tasarruf ettiklerini varsayalım… Ahmet, bankaya “TL”, Mehmet “dolar” olarak yatırdı…

Diyelim ki TL faizi yüzde 10, Dolar 8 TL… Ahmet faizden 100 lira bekliyordu. Ama Erdoğan faizi yüzde 9’a indirmiş olsun, dolar da 8.8 TL’ye çıksın. Bu durumda Ahmet 10 lira kaybeder, Mehmet de faizden başka, 80 sent kazanır…

Bundan sonra bankaya TL mi dolar mı yatırırsınız?

***

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu “Fitch”, TCMB’nin faiz indirimi kararı ile sözlü yönlendirmede yaptığı değişikliğin enflasyonu kontrolden çıkarabileceğini söyledi. (TCMB), Faizi geçen hafta yüzde 19’dan 18’e çekti, ardından dolar 8.90 TL’ye kadar çıktı.

Allah Rızası İçin

“Fitch” Kıdemli Yöneticisi Erich Arispe, indirimle beraber “politika belirsizliğinin” arttığını, erken gelen faiz indiriminin enflasyonu kontrol altına alma hedeflerini zora soktuğunu belirtti... 

(TCMB) “Orta Vadeli Program’ında (OVP)”, “Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)” yıllık artış oranı, yılsonu için yüzde 16.2 olarak öngörüldü. TCMB’nin son “Enflasyon Raporu’ndaki” yılsonu enflasyon tahmini yüzde 14.1 düzeyinde idi.

“Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD)”, Türkiye için yılsonu enflasyon tahminini yüzde 16’dan 17.8’e yükseltti.

Çizelge

İtalyan Bankası “Unicredit”, Türkiye ekonomisi için hafta başında yayımladığı raporda, doların yılsonunda 9.30 ve 2022 sonunda ise kurun 10.40 TL olacağını tahmin ediyor.

“Retuters Haber Ajansı”, TL’deki değer kaybının ve gıda fiyatlarındaki artışın devam etmesi ile TÜFE’nin eylül ayında yüzde 19.7’ye yükselmesini bekliyor.

Reuters’a konuşan ve adlarının açıklanmasını istemeyen dört kaynak, 1 Ekim’den itibaren “doğalgazda” yüzde 15, “elektrik” fiyatlarında ise yüzde 8-15 arasında bir oranda artış beklediklerini aktardı. 

***

Cumhuriyet gazetesinde 15 Ağustos 2018’de yayımlanan, Silifkelilerin “yağmur duası” yerine, “Dolar duası” videosu için tıklayınız:

(https://www.cumhuriyet.com.tr/video/dolari-dusurmek-icin-duaya-ciktilar-1056048)

Silifkelilerin “Dolar duası” kabul edilmiş mi?



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları