Çilek, ne kokuyor?
Tayfun Atay
Son Köşe Yazıları

Çilek, ne kokuyor?

20.08.2015 06:00
Güncellenme:
Takip Et:

İzmir’de bir pazarda gıda hilecilerinin çileğin üzerine kokması için sprey sıktıkları tespit edilmiş. “Etler olmuş plastik” denilen bir zamanda çileğin doğal kokusunu bulmanın da imkânsızlığına işaret eden bu skandal haberin yaz ekranlarının göz dolduran dizisi Çilek Kokusu’nu çağrıştırmaması elde mi?

Çağrıştırıyor ve biz de soruyoruz, Çilek Kokusu’ndan ne tür kokular geliyor diye? Hemen “Kiraz” (Mevsimi) kokusu geliyor diyenler olacaktır, ama onu geçelim ve aldığımız başka kokuları sıralayalım!..

Öncelikle hiç kuşkusuz “Yeşilçam kokusu” geliyor. Servetle emzirilmiş şımarık, tembel ve sorumsuz oğlunun yoksul ama gururlu, çaresiz ama çalışkan, aşağı seviyeden ama yüksek seciyeli bir emekçi kıza aşkla yola gelmesinden şaşkın ve mutlu kaç tane fabrikatör baba geldi geçti beyazperdeden, bir düşünün! Tabii rahmetli Hulusi Kentmen de sevgiyle yâd edilmeli bu vesileyle!..

Geçen haftaki bölümde karşımıza çıkan yaş günü partisi sahnesi mesela. O klişeye bakın ve sorun kendinize kaç tane fakir kız, “Külkedisi” motifine kadar da geri giden çağrışımlar eşliğinde duhul etti buna benzer partilere o Yeşilçam filmlerinde…

Burada da karşımızda “Külkedisi” esintili kızımız Aslı (Demet Özdemir) var ve onun hakkını yazının sonunda vereceğiz.

İkinci olarak “ergenlik kokusu” geliyor. Önceki haftalarda değindik, ekran artık ergenlerin… Çilek Kokusu da ergenlerin, hatta daha yuvaya, anaokuluna devam eden çocuklarımızın izlediği bir “yetişkin” dizisi; ona en büyük ikinci reytingi 5-11 yaş grubu izleyici sağlıyor.

Dizi endüstrisine yön verenler de buna uyarlı, ergeni gözeten yapılandırmalara gidiyor. O yüzden hemen her sahnede içinden geçen düşünceler çenesine vurmuş, kendi kendisiyle konuşan karakterler buluyoruz. Çünkü ergen, düz ve doğrudan ve de zihinsel yorgunluğa yol açmayacak görsel içeriğe hem ihtiyaç duyar, hem de onu talep eder.

Üçüncü olarak ve yine ergenlikle bağlantılı şekilde “kız kokusu” alıyoruz. Diziyi 5-11 ve 12- 19 yaş gruplarında izleyen dişi bireylerin sağladığı ortalama reyting (10) hem aynı yaş grubu erkekler, hem de tüm erkek izleyici reytingi bir yana, 20 yaş ve üstü kadın seyirci katkısıyla (6 reyting) karşılaştırıldığında da çok büyük.

“Klişe”nin Yeşilçam sürümlerini annelerimiz-teyzelerimiz izlerdi; bugün dizi sürümlerini en çok kız çocuklarımız izliyor. Buna bağlı olarak ortaya çıkan şöyle bir tablo var: Bir taraftan dizilerimizde hanidir üzerinde durduğumuz “mental retardasyon” daha da ivme kazanmış şekilde devam ediyor; yani 5-11 yaş grubu seyircinin de rahat alımlayabileceği “yetişkin” diziler biçimliyoruz. Fakat öte yandan içeriğin yetişkine yönelik oluşturulmasının sonucu olarak çocuklarımızın, özellikle de kızlarımızın erken olgunluk, daha açık deyişle “cinsel matürasyon” yaşamasına katkıda bulunmuş oluyoruz. Böylece mental retardasyon ve cinsel matürasyon atbaşı gidiyor.

Son olarak ve belki yukarıdaki tüm “koku”ların dengeli bileşiminden hâsıl olan bir “esas kız” rayihası var Çilek Kokusu’nda. Bu, tek kişilik bir dizi; hikâye bir genç kız (Aslı) etrafında dönüyor ve kanımca onunla özdeşim gayet mükemmel kurulabildiği ölçüde 5-19 yaş yelpazesindeki kızlar arasında peynir-ekmek gibi gidiyor. Aslı’da “Kezban kokusu” olduğu da söylenebilir belki, ama Hülya Koçyiğit’le unutulmaz olmuş Kezban’ı (tekraren belirtmek gerekirse) annelerimiz-teyzelerimiz izliyordu.

Aslı’yı ise kız çocuklarımız, hatta torunlarımız izliyor, o yüzden “kuşak ruhu” ile uyarlı farklılıklar var tabii. Yine geçmişe gitmek gerekirse 1960’lı, 70’li yılların bir başka unutulmazı, şehirli-ergen kızların özdeşim sembolü çizgi roman kahramanı “Tina”yı da akla getiriyor. Evet, Aslı, “Tina” aromalı bir “Kezban” denilebilir.

Karaktere hayat üfleyen Demet Özdemir için dizi, onun patlama yaptığı nokta. Demet’in “ortalama” bir güzelliği var ve bu onun en büyük avantajı. Seyircimiz uç ve sıra dışı güzellikleri kaldırmıyor. Dizide Demet’ten daha güzel oyuncular olduğu bile söylenebilir. Ama belli ki 5-19 yaş kızlarımızdan mürekkep seyirci çoğunluğunun ortalaması kendini en çok Aslı’da buluyor ve bu da diziyi sürüklüyor.

Demet’i bizim ilk parapsikolojik fantezi-gerilim dizimiz “Sana Bir Sır Vereceğim”de (2013) izlemiş ve çok beğenmiştim. Sonra “Kurt Seyit ve Şura”da (2014) karakter itibarıyla daha olgun bir kadın rolüne sıçrayarak göz doldurdu. Şimdiki rolü, onun için hem diğer iki rolle mukayese edildiğinde bir “ortalama”yı yakalamak, hem de dediğimiz gibi seyirci ortalamasına hitap eden edası, işvesi ve güzelliğiyle tam yerini bulmak olmuş. Çilek Kokusu’nda “çilek kokusu” spreysiz ve doğal varsa, onda var.  

Yazarın Son Yazıları

Kalacak bir türkü söyler gideriz

Kalacak bir türkü söyler gideriz

Devamını Oku
10.09.2018
Kovboylar yetmez, kotu da yasaklayın!

Kovboylar yetmez, kotu da yasaklayın!

Devamını Oku
05.09.2018
Betona tapanların mabedi yapıldı

Betona tapanların mabedi yapıldı

Devamını Oku
03.09.2018
Bir insanlık ibadeti: Cumartesi Anneleri

Bir insanlık ibadeti: Cumartesi Anneleri

Devamını Oku
20.08.2018
‘Eşkıya’nın namusu Deniz’den soruldu!

‘Eşkıya’nın namusu Deniz’den soruldu!

Devamını Oku
15.08.2018
Doların da Allah’ı var!

Doların da Allah’ı var!

Devamını Oku
13.08.2018
‘Üniversite pazarı’nın düşündürdükleri

‘Üniversite pazarı’nın düşündürdükleri

Devamını Oku
08.08.2018
Üniversite pazarı

Üniversite pazarı

Devamını Oku
06.08.2018
Diyanet, sayende gidiyor din elden, dikkat et!

Diyanet, sayende gidiyor din elden, dikkat et!

Devamını Oku
01.08.2018
‘Topluma karşı devlet’ ve polisi

‘Topluma karşı devlet’ ve polisi

Devamını Oku
30.07.2018
‘En doğru, en hakiki tarikat’ hangisi?

‘En doğru, en hakiki tarikat’ hangisi?

Devamını Oku
25.07.2018
Bikinili Müslümanlık, tesettürlü münafıklık

Bikinili Müslümanlık, tesettürlü münafıklık

Devamını Oku
23.07.2018
Meşihat makamı

Meşihat makamı

Devamını Oku
18.07.2018
‘Adnan Hoca’ya da ne istediyse verdiler!

‘Adnan Hoca’ya da ne istediyse verdiler!

Devamını Oku
16.07.2018
Ters köşe (10.07.2018)

‘Cülus töreni’

Devamını Oku
10.07.2018
Düzyatan Gazi’nin ABD seferi

Düzyatan Gazi’nin ABD seferi

Devamını Oku
08.07.2018
Matbaa kapitalizmi ya da ‘Gutenberg Galaksisi’nin sonu

Matbaa kapitalizmi ya da ‘Gutenberg Galaksisi’nin sonu

Devamını Oku
04.07.2018
Şehit cenazesinde ‘protokol’ olur mu?

Şehit cenazesinde ‘protokol’ olur mu?

Devamını Oku
02.07.2018
‘Yüzde yedi’yi kim yedi?

‘Yüzde yedi’yi kim yedi?

Devamını Oku
26.06.2018
Bitmiş iktidarın uzun ölümü sürüyor

Bitmiş iktidarın uzun ölümü sürüyor

Devamını Oku
25.06.2018
‘Yüzde yedi'yi kim yedi?

‘Yüzde yedi'yi kim yedi?

Devamını Oku
25.06.2018
‘Antroposen’, ama umudu kesme Doğa’dan!

‘Antroposen’, ama umudu kesme Doğa’dan!

Devamını Oku
11.06.2018
Uçtuğunu zanneden şeyh: Aziz Yıldırım

Uçtuğunu zanneden şeyh: Aziz Yıldırım

Devamını Oku
06.06.2018
Kıyametin jeolojik adı: ‘Antroposen’

Kıyametin jeolojik adı: ‘Antroposen’

Devamını Oku
04.06.2018
Başkanın değil babanın Ali’sisin Ali Koç!

Başkanın değil babanın Ali’sisin Ali Koç!

Devamını Oku
30.05.2018
Markalaşıp ‘makara’laşan tarikatlar

Markalaşıp ‘makara’laşan tarikatlar

Devamını Oku
28.05.2018
İmam-hatipten kaçanlar Galatasaray kuyruğunda

İmam-hatipten kaçanlar Galatasaray kuyruğunda

Devamını Oku
23.05.2018
‘Allah ruhumu diğer bedene koymuş Hocam!’

‘Allah ruhumu diğer bedene koymuş Hocam!’

Devamını Oku
21.05.2018
Eğlenceli ciddiyet: İnce

Muharrem İnce’nin mevcut iktidar ağzı karşısında en büyük avantajı, yerli ve milli “mizah duyusu”na sahip olması. Sanki Erdoğan, hiç beklemediği bir “lügat”le karşı karşıya kalmış gibi geliyor bana. Öyle hissediyorum.

Devamını Oku
17.05.2018
İnanç borsası nefslere açılırken…

İnanç borsası nefslere açılırken…

Devamını Oku
16.05.2018
‘Rabia gösterdikçe adalet görünmez oldu’

‘Rabia gösterdikçe adalet görünmez oldu’

Devamını Oku
13.05.2018
‘Afrin Türküsü’nde kim başrolde?

‘Afrin Türküsü’nde kim başrolde?

Devamını Oku
09.05.2018
Eşeğe kurban olun!

Eşeğe kurban olun!

Devamını Oku
07.05.2018
Fenerbahçe ‘Türk takımı’ mı?

Fenerbahçe ‘Türk takımı’ mı?

Devamını Oku
02.05.2018
Hitler’i anıyoruz (!)

Hitler’i anıyoruz (!)

Devamını Oku
30.04.2018
Biz tarihin yüzüne bu fotoğrafla bakacağız

Eve dönüş yolunda...

Devamını Oku
25.04.2018
‘Çocukluğun ilanı’dır 23 Nisan!

‘Çocukluğun ilanı’dır 23 Nisan!

Devamını Oku
23.04.2018
Geçmişimizdeki yarın: Köy Enstitüleri

Geçmişimizdeki yarın: Köy Enstitüleri

Devamını Oku
18.04.2018
ABD ‘simülasyon’a dönüşürken…

ABD ‘simülasyon’a dönüşürken…

Devamını Oku
16.04.2018
Dört duvar arasında havadır sudur kâğıt kokusu!

Dört duvar arasında havadır sudur kâğıt kokusu!

Devamını Oku
11.04.2018