Jale Özgentürk

Market yerine destek

08 Ekim 2021 Cuma

Vatandaşın bugünlerde en önemli gündem maddesi geçinememek. Çarşı pazarda etiketlere baktıkça tansiyon artıyor. Seçimler yaklaşırken artan bu baskı ise hükümete yeni günah keçileri arattırıyor. İktidarın ilk yıllarında büyük desteğiyle kurulan özellikle ucuz zincir marketler şimdi en büyük suçlu...

Türkiye’de 5 zincir marketin perakende sektöründeki payı yüzde 28. 

Bu pazar payına rağmen fahiş fiyat uygulayan karteller olarak suçlanan zincir marketler, bir yandan da ucuz ürün sattıkları iddiasıyla esnafı yok etmekle suçlanıyor. Ticaret Bakanlığı ve Rekabet Kurumu’nun ciddi bir denetim kıskacına giren marketlerin en büyük korkusu büyük bir ceza ile karşı karşıya kalmak.

Hükümet halkın tepkisini azaltmak için ise bir çare buldu. Tarım Kredi Kooperatifleri kanalıyla enflasyonu düşürmeye karar verdi. Her ne kadar gazetelerin yaptığı araştırmalarda zincir marketlerle Tarım Kredi marketleri arasında ciddi bir fark olmadığı ortaya çıksa da.

TALİMATLA MARKET

Tarım Kredi Pazarlama ve Marketçilik AŞ Genel Müdürü Bayram Ali Yıldırım, yıl sonuna kadar Türkiye genelinde 700 markete, 2022’de ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “talimatı” ile 1000 mağaza hedefine ulaşacaklarını açıkladı. 

Tarım Kredi Kooperatifleri’nin şu anda 483 marketi var zaten, 47 ilde. 2019’da ilk keşfedilmişti bu marketler, yine Cumhurbaşkanı Erdoğan talimat vermiş, 500’e çıkmalarını istemişti. Mağaza sayısı arttı ama enflasyon da arttı.

Tarım Kredi Kooperatifleri aslında kuruluş amacı çok önemli olan bir kurum. Ortağı çiftçiye kredi desteği vermek, ucuz girdi sağlamak için kurulmuş bir yapı. Bu faaliyetlerinde başarılı olmadığını çiftçinin yaptığı eylemlerden, tepkilerden hatırlıyoruz. Bu kurumun talimatla market açması değil ortağına destek vermesi gerekir. Üretici desteklenirse üretim artar, üretim artınca fiyatlar düşer!

Günlerdir işin uzmanları yazıyor, gazeteciler yazıyor... Yeniden hatırlatmakta fayda var. 

- Marketler tedarik zincirinin son halkasını oluşturuyor. Ürünlerin marketlerde tüketiciye ulaşmasına kadar geçen tüm aşamalarda hammadde, enerji, işçilik, lojistik hepsi artıyor.

- Üreticiler artan bu fiyatları perakendecilere yansıtıyorlar. Perakendeciler de aynı oranda raflara yansıtıyorlar. 

Olan ise tüketiciye oluyor. Enflasyon karşısında eriyen geliriyle gün geçtikçe yoksullaşıyor!

KADIKÖYLÜ KALAMIŞ’TA MÜCADELEYE DEVAM DİYOR

AKP’nin elinde kalan son mallar da satışta. Bu varlıkların en önemlilerinden biri olan Fenerbahçe Kalamış Yat Limanı için özelleştirme ihalesi dün yapıldı. En yüksek teklifi 2 milyar 531 milyon lira ile (284 milyon dolar) halen marinayı işletmekte olan Koç Grubu’nun Tek Art Kalamış ve Fenerbahçe Marmara Turizm Tesisleri AŞ verdi. İhaleye Kiler Gayrimenkul ve Cey Ortak Girişim Grubu da katıldı. 

Türkiye Denizcilik İşletmeleri’ne ait Kalamış Yat Limanı’nın özelleştirmesi yaklaşık 10 yıldır gündemde. 1987 yılında açılan liman 2011’de özelleştirme kapsamına alındı. 2017’de imar planı değişikliğine gidilerek liman turizm bölgesi oldu ve büyütülerek oteller, ticari işletmelerle inşaat yoğunluğu tehlikesi doğdu. 

Kadıköylüler de o tarihten itibaren plana davalar açarak itiraz etmeye başladı. Dava yolları tükenince Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvurular yapıldı. Henüz bu itirazların sonucu alınmadı.

YEŞİL ALANI KORUYACAĞIZ

Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, “Kadıköy Belediyesi olarak yeşil alanı korumak şartıyla biz talibiz” sözleriyle ihaleye katılmak istediklerini söylemiş ancak yasanın bir maddesine dayanarak ihaleye alınmamıştı. Dün Ankara’da ihaleyi takip eden Odabaşı ile konuştuk. “İtirazlarımız sürüyor. Otel, AVM gibi inşaat yoğunluklarına izin vermeyeceğiz” dedi. 2014 yılında 664 milyon dolar veren Koç Grubu ise dolar karşılığı bu kez yaklaşık 284 milyon dolar teklif verdi. Marina, uzun yıllardır çivi çakılmadığı için yenilenmek zorunda. Koç Grubu bölgedeki itirazlar nedeniyle daha önce ihaleden çekilmişti. 

Bölge halkı sosyal alanlarını kaybetmek istemiyor. Ve mücadeleye devam diyor. Koç Grubu ihale sonuçlanırsa umarım halkın itirazlarına duyarsız kalmaz.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Bölüşüm krizi 25 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları