Dün takımlarıyla birlikte olmasına karşın yapılan tebligat sonucu kadro dışı kalıp statlara giremeyen İstanbul BŞB.’li Can Arat, Bursasporlu Gökçek Vederson ve Eskişehirsporlu Mehmet Yıldız büyük şok yaşadı.
Spor Hukuku Uzmanı ve Hukuk Müşaviri Avukat Ali Gürel, soruşturmayı yürüten Savcı Mehmet Berk’in futbolculara getirilen yasağa gerekçe olarak gösterdiği Sporda Şiddet Yasası’nın 18. ve 11. maddelerini birlikte yanlış yorumladığını söyledi.
Gürel, bu kararın savcılık makamınca bir koruma tedbiri olarak soruşturma safhasında ancak seyirciler hakkında uygulanabileceğini; sporcular ve yöneticiler hakkında ise kovuşturma (mahkeme) aşamasında nihai hükümle birlikte güvenlik tedbiri olarak verilebileceğini söyledi.
* Koruma tedbirinin güvenlik tedbirinden farkı nedir?
Ali Gürel: Hükümle birlikte değil soruşturma devam ederken savcılık makamı, yargılama devam ederken de hakim tarafından verilebilecek bir karardır. Bu düzenlemeyle yasanın amacı seyircilerin karıştıkları olaylar nedeniyle haklarında başlatılmış olan soruşturma veya kovuşturma esnasında aynı nev’iden yeni suç işlemelerini engellemektir.
* 6222 sayılı yasada da yer alan ‘Güvenlik tedbirlerinin’ hukuksal anlamda açıklamasını yapar mısınız?
A.G.: TCK 3. kısım 2. bölümde yer alan ‘Güvenlik tedbirleri’ başlığı altındaki 53. maddesi kişilerin belli haklardan yoksun bırakılmasına ilişkin düzenlemeleri içermektedir. Diğer bir deyişle madde gerekçesinde yer aldığı üzere suçlu kişi; özellikle güven ilişkisinin varlığını gerekli kılan belli haklarını kullanmaktan yoksun bırakılmaktadır. Bu durumda; ceza yasamızda yer alan güvenlik tedbirleri ‘kasten işlenen suçlarda’ suçun failine verilen asli cezanın yanında ikincil bir cezadır. Ancak bunun mahkumiyete dair hükümde yer alması gerekir. Kısaca sporcular hakkında seyirden men kararının verilebilmesi için mutlaka haklarında mahkumiyet (veya beraat) kararının yanında, güvenlik tedbirine ilişkin karar verilmesi gerekir. Bu kişiler daha yargılanmadı, ceza alıp almayacakları ya da beraat edip etmeyecekleri belli değil. Dolayısıyla bu aşamada güvenlik tedbiri olarak statlardan uzaklaştırma cezası verilemez.
* Seyirden men cezası nedir?
A.G.: ‘Seyirden Men Cezası’ da 6.222 sayılı yasa gereğince, asli cezanın yanında bir güvenlik tedbiri olarak mahkemece verilebilecek fer-i cezadır (asıl cezaya ek olarak verilen ceza).
* 6222 sayılı yasa kapsamında seyirden men cezası kimler hakkında verilebilir?
A.G.: Hakkında 6.222 sayılı yasanın 11. maddesine göre şike veya teşvik primi verme suçlarından dolayı soruşturma başlatılmış kişilere bu ceza ancak yargılandıkları mahkemece; haklarında verilecek hükümle birlikte ‘güvenlik tedbiri’ olarak verilebilir. Diğer bir ifadeyle; mahkemenin iddianameyi kabulü halinde; bu kişilerin haklarında başlatılan ‘şike ve teşvik kovuşturması’ kapsamında gerek yöneticilerin gerekse sporcuların haklarında mahkumiyete veya beraate ilişkin bir karar verilmesiyle birlikte seyirden men cezası da ikincil ceza olarak verilebilir. Oysa ki; sporcu ve yönetici hakkında bir mahkeme kararı mevcut olmadığı için yani henüz dosya soruşturma aşamasında bulunduğu için savcılık makamı tarafından böyle bir cezanın koruma tedbiri olarak uygulanabilmesine karar verilebilmesi de mümkün değildir. Kaldı ki; iddianamenin mahkemeye teslimiyle birlikte savcı artık soruşturmasını bitirmiş ve dosyadan el çekmiş konumdadır. Bu durumda sayın savcı; yasanın 18. maddesinin 3. fıkrasını yanlış yorumlamaktadır.
* Soruşturmayı yürüten savcılık makamının sporcu ve yöneticiler hakkında verdiği seyirden men cezasını yorumlar mısınız?
A.G.: Yasanın 18/3. maddesi ve devamı olan 4 ve 5. fıkralarına baktığımızda; güvenlik tedbirinin bir koruma tedbirine dönüştüğünü görmekteyiz. Bu durumda; soruşturma aşamasında savcılık veya kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından yasanın 12 ve devamı maddelerinde yer alan ve “Seyircilere ilişkin düzenlemeleri içeren; ‘Spor müsabakalarının güvenliğini tehlikeye sokmak’, ‘Spor alanlarına yasak madde sokmak’, ‘Hakaret içeren tezahürat’, ‘Usulsüz seyirci girişi’ ve ‘Yasak alanlara girme’ gibi düzenlemelere aykırı hareket edilmesi halinde” seyirciler hakkında koruma tedbiri olarak bu karar verilebilir. Sporcular hakkında böyle bir cezanın koruma tedbiri olarak verilebilmesi olanağı yoktur.
* Peki bu durumda kulüpler ne yapmalıdır?
A.G.: Kulüplerin bu karara itirazı söz konusu olacaktır. Bu aşamada kulüpler, savcılık makamına kararın kaldırılması için itirazda bulunacaklardır. Henüz iddianamenin mahkeme tarafından kabul edilip edilmeyeceği belli olmadığı; yani diğer bir ifadeyle kovuşturma safhasına geçilmediği için, bu kararı kaldıracak tek merci savcılık makamıdır. Savcılık makamı bu kararı kaldırmama konusunda direnirse kulüplerin tazminat hakkı doğacaktır.
