Ahmet Say, çoğuyla dost olduğu Necil Kazım Akses, Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Halit Çelenk, Ruhi Su, Enver Gökçe, Muammer Sun, Leyla Gencer, Fikret Otyam, Gülten Akın, Metin Altıok, Behçet Aysan, Uğur Kaynar ve daha birçok aydınımızın gözlemleriyle belirlediği özelliklerini anlatıyordu İnsanoğlu İnsanlar’da.

Portrelerden çok şey öğrenileceğini bir kez daha kanıtlayan ve kültür dünyamızdan portreler aktaran bu yapıt, kültür tarihimizin daha doğru anlaşılması için ipuçları veriyordu.

Kendini tanımak için başkası

Başka yaşamlara yolculuktur portreler. Aynı zamanda dünyayı, toplumunu, kendisini tanımaya bir adım atmaktır. Bu nedenle yenilerde çıkan, dünün ve günün doğru algılanmasına katkıda bulunarak portreler sunan kitaplarda bir geziye çıkacağım

Mustafa Gazalcı, “kendisinde derin izler bırakan, sevdiği kişileri” anlattığı Aydınlık Yüzler’de Ferit Oğuz Bayır, Rauf İnan, Hamdi Konur, Engin Tonguç, Musa Uysal, Ali Bozkurt, Gültekin Gazioğlu gibi eğitim dünyasının unutulmazlarını; Aziz Nesin, Talip Apaydın, Fakir Baykurt, Dursun Akçam, Emin Özdemir, Osman Bolulu gibi edebiyatçı dostlarını anlatıyor. Doğan Avcıoğlu, Muammer Aksoy, Bahri Savcı, İlhan Selçuk, Mustafa Ekmekçi, Uğur Mumcu, Ahmet Taner Kışlalı, Bahriye Üçok, Şerafettin Turan’ı ve daha birçok aydını kitabının sayfalarına konuk ediyor.

İzmir’den iki selam

Onları Tanıdım’da anılarıyla çizdiği portrelerle bir geziye çıkan Hüseyin Yurttaş, onları tanımanın “yaşamın sunduğu bir armağan”, “ömrüne düşen bir ayrıcalık” olduğu düşüncesiyle edebiyatımızın Hasan İzzettin Dinamo, Ali Yüce, Attilâ İlhan, Şükran Kurdakul, Necati Cumalı, Muzaffer İzgü, Can Yücel, Vecihi Timuroğlu, Hasan Hüseyin, Cemal Süreya, Osman Şahin, Erol Toy, Metin Demirtaş ve daha birçok usta edebiyatçısını anlatıyor kitabında.

Balzac’ın “İyi dostluklar hesapsız kurulur” sözünü kapağına alan Recai Şeyhoğlu, Yaşamımdan Portreler’de Efdal Sevinçli, Feridun Andaç, Mehmet Atilla, Tufan Erbarıştıran, Ünal Ersözlü, Yekta Güngör Özden, Yusuf Alper gibi birçok edebiyatçı dostunu anlatırken, yaşam adımlarında tanıdığı ama adları yaygın olarak bilinmeyen özellikle İzmir’in kültür dünyasından insanları da değerbilirlikle portrelerinde tanıtıyor.

Hayatın İçinden Portreler

Nedim İnce, hekim bir edebiyatçı gözüyle yazdığı Hayatın İçinden Portreler’de bir yandan Muazzez İlmiye Çığ, Melih Cevdet Anday, Füsun ve Nusret Fişek, Server Tanilli, Türkân Saylan, Nuri Bilge Ceylan gibi tanınan kişileri, bir yandan da görev yaptığı Mersin’de yaşamının kesiştiği, gözlemlediği ilgi çekici kişilerin özelliklerini aktarıyor. Tanıttığı kişilerin tümü de insanlaşma serüveninin güzel insanları... Tıp çevresinin yanında ailesinin kişilerinin portreleri de kitabı ilginç kılıyor.

Kurtuluş Kayalı, Türk Kültür Dünyasından Portreler’inde Hilmi Ziya Ülken, Emre Kongar, Niyazi Berkes, Behice Boran, İdris Küçükömer gibi sosyal bilimcileri ve düşünce dünyasının Cemal Süreya, Çetin Altan, Bülent Ecevit, Hasan Âli Yücel, Ali Ulvi gibi adlarını selamlıyor.

Cafer Yıldırım’ın Pelerinsiz Bulutlar’ında Nâzım Hikmet, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Cahit Sıtkı Tarancı, Enver Gökçe, Rıfat Ilgaz, Attilâ İlhan, Niyazi Akıncıoğlu, İlhami Bekir Tez, Behçet Necatigil, Ceyhun Atuf Kansu, Hasan Hüseyin gibi Cumhuriyet döneminin ve Adnan Yücel, Özdemir İnce, Behçet Aysan, Ahmet Telli, Nihat Behram, Hüseyin Ferhad, Ahmet Erhan, Hasan Hüseyin Yalvaç gibi 70’li, 80’li yılların şairlerinin portreleriyle buluşuyoruz.

*

Portrelerde insan ve yaşam var.