Doğalgaz sanayiciyi yaktı

21 Ocak 2022 Cuma

Öyle böyle değil, karşılarına inanılmaz faturalar çıkmış. Bir yandan ödüyor, bir yandan da yakınıyorlar. Ancak, “bu bilgiyi verin bize yazalım, duyuralım” deyince korkuyor, geri çekiliyorlar: “Aman sakın yazma, daha beter oluruz, üstümüze gelirler.”

En sonunda “iz bırakmamak” koşuluyla alıyoruz bilgileri.

Konu, Organize Sanayi Bölgeleri’ndeki (OSB) işletmelere gelen doğalgaz faturaları… İşletme sahipleri adeta faturalar nedeniyle şoke olmuş durumdalar. Sanayicileri şaşkına çeviren olay şöyle yaşanıyor:

OSB’lere doğalgazı BOTAŞ veriyor. Kurum, katılımcı tüm işletmelerin faturasını bu saat üzerinden oluşturduğu tarifeyle hesaplayıp alıyor. OSB’lerde bulunan işletmeler bu nedenle mağdur durumda. Doğalgaza yapılan tüm zamlar, OSB’lerdeki işletmelerin kullanımlarına normal olarak yansıtılıyor. Ayrıca belirlenen tarife nedeniyle yaşanan sorunu bir örnek üzerinden anlatmaya çalışalım. Aralık 2021 döneminde bir işletmenin 22 bin 336 metreküp tükettiğini, ilk dokuz aylık ortalama tüketiminin 8 bin 470 metreküp olduğunu, yıllık toplam tüketiminin de 121 bin 447 metreküp olduğunu kabul edelim. Karmaşık bir hesaplama yapılıyor ve tüketiminin yüzde 60’lık bölümünde doğalgazın metreküpü 4.35 TL ile üzerindeki miktar ise 6.53 TL ile fiyatlandırılıyor. Oluşan formülasyonla fatura 159 bin TL olarak hesaplanıyor ve işletme sahibi ödüyor. OSB içindeki aynı katılımcı, OSB dışında, başka bir yerde, bağımsız mekânda faaliyette bulunsaydı tükettiği doğalgaz için 46 bin 627 TL tutarında bir fatura ödeyecekti. Buradan yola çıkarsak, OSB’de bulunan işletmeler, OSB’de bulunmayan işletmelerden 3, 4 kat daha fazla doğalgaz faturası ödüyor.

Rekabet var mı, yok. Eşitlik var mı, o da yok. Bitmedi, başka “yoklar” da var. Onları da sıralamak gerekiyor. Bu koşullarda sanayicilerin üretim yapması zorlaşıyor, istihdam kapasitesi düşüyor, yani çalıştırdıkları insan sayısı azalıyor. Yani üretimsizlik ve işsizlik geliyor. Bir de OSB’lerde bulunan ancak doğalgazı, üretimin ana girdisi olarak kullanmayan işletmeler var. Bu işletmeler ısınma gibi normal doğalgaz kullanımlarını da anormal tarife üzerinden ödemek zorunda kalıyor. Şu ana kadar OSB yönetimleri ve sanayiciler bu sorunu kimseye anlatabilmiş değiller. BOTAŞ’ın yapıcı bir tutum içinde olmadığı, yakınmaları umursamadığı söyleniyor. Geriye tek seçenek kalıyor: Sanayiciler hızla OSB dışına çıkmaya çalışacak. Bu arada farkında mısınız, market indirimlerini gündeme getiren kimse kalmadı. Böyle giderse pahalılaşan üretim nedeniyle, katlanan zamların sürmesi kaçınılmaz olacak, enflasyon yükselecek, maaşlara zam yapılıp övünülecek... Yani bildiğimiz, bitmeyen sarmal sürecek…


‘BENİM ATLARIM AÇ DEĞİL…’

Tiyatro sanatçısı, eski Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Bozkurt Kuruç, yeryüzü sahnesinden çekildi… Kuruç’u gençlik yıllarımızda seyrettiğimiz, “Kafesten Bir Kuş Uçtu” oyunundan anımsıyoruz. Akıl hastanesinde kalan hastaların özgürlüğü için uğraşıyordu. Özgürlüğün ne kadar değerli olduğu, sanırız bu kadar vurgulu anlatılabilir. Akıl sağlığı yerinde olanların özgürlüklerinin kısıtlandığı bir dünyada, akıl hastalarının özgürlüğü kimin aklına gelir?

Oyunun bir yerinde Kuruç, “onurlu insan” tavrına dikkat çekmek için bir şarkı söylüyordu, belleğimizde hala durur: “Benim atlarım aç değil, senin samanını yemezler…”



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları