Tartışma kültürü...
Mustafa Balbay
Son Köşe Yazıları

Tartışma kültürü...

18.06.2019 07:30
Güncellenme:
Takip Et:

Ekrem İmamoğlu ile Binali Yıldırım arasındaki televizyon tartışması vurgulanabilecek pek çok eksiğine karşın demokrasi kültürümüz açısından olumlu bir gelişmeydi.
Program sonrası tarafların kendi adayını başarılı bulması daha da olumluydu!
En azından bu tür tartışmaların yapılabileceği bir Türkiye’ye geçiş umudu içeriyor.
Yıllar sonra ilk kez yaşandığı için programın sunucusundan katılımcısına herkes kendisini olağanüstü bir sınavda hissetti.
Bu tür programlarda yer yer karşılıklı sataşma da gerekir. Yeri gelir, sadece gerçek rakamı vererek tartışmayı renklendirmek güzel olur ama burada yoktu. İsmail Küçükkaya da kendisini sarraf terazisinde söz tartan bir kişi konumunda hissetti. Bu durumda sözün ağırlığı ile sözün çokluğu birbirine karıştı.

***

Genel olarak tartışma programlarında tarafların ne söylediğinden çok, şunlar öne çıkıyor:
- Karşı tarafa nasıl laf soktu...
- Sözü alıp nasıl da kimseye vermeden en uzun konuştu...
- Gerekli gereksiz demeden her fırsatta araya girerek nasıl söz kesti...
- Sesini nasıl yükseltti...
Böyle bir ortamda zaman zaman 3-4 kişi birden konuşuyor, kimse kimseyi dinlemiyor, kimsenin ne dediği anlaşılmıyor. Programı sunan kişinin o an kulağı, kulağındaki kulaklıklarda oluyor. Yönetmen bu durumun izlenirliği artırdığını düşünüyorsa, devam...
İmamoğlu-Yıldırım buluşması zaman zaman monoloğa dönüşse de tersi daha kötü olurdu. Yıldırım arada bir araya girmeyi denedi; alıştığı programlarda istediği zaman istediği kadar konuştuğu için benzerini yapmaya girişti.
Ne olursa olsun, konuşabilmek iyidir.
Demokrasi için iyidir; tek adam kültürü ortadan kalkar...
Halkımız için iyidir; siyasete ilgi artar...
Medyamız için iyidir; işlevini daha gerçekçi yerine getirir...
Partiler için iyidir; yeni siyasetçi kuşaklarının yetişmesini sağlar...

***

Tartışma, müzakere, karşılıklı görüşme kültürü denince ilk aklımıza gelen örneklerden birini paylaşalım...
Türkleri iyi tanıyan bir Japonla konuşuyoruz... Türkiye’de pek çok görüşmelere katılmış, pürüzlerin kaynağının saptanmasına, çözülmesine katkıda bulunmuş.
Bir ara şöyle dedi:
- Bir Türk beş Japona bedeldir...
İster istemez hoşumuza gitti, ama arkasından ne geleceğini kestirmeye çalışırken devam etti:
- Örneğin dozer, vinç operatörü bir Türk, birkaç kişinin yapacağı işi tek başına yapabilir...
Sözün devamı şöyle geldi:
- Beş Japon da elli Türke bedeldir...
Nedenini şöyle anlattı:
Türk ve Japon heyetleri uzun masanın iki tarafına oturur, görüşme başlar. Japon heyetten bir kişi sadece karşıya cevap verir. Bir kişi sadece karşı tarafı gözlemleyip not eder. Bir kişi sadece kendi heyetinin performansını not eder. Bir kişi cevap verene yardım eder. Böylesine disiplinli bir işbirliği vardır...”
Araya girdim:
- Türkler ne yapar?
Hafif gülümseyerek şu karşılığı verdi:
Toplu halde konuşur, toplu halde susar...
İmamoğlu-Yıldırım buluşması bizi nerelere kadar getirdi...
Temel eksiklerimizden biri, konuşamamak, uygarca tartışamamak!
İstanbul’un seçilmiş belediye başkanı ile AKP’nin nöbetçi adayının birlikte canlı yayına çıkması öncelikle İmamoğlu’nun demokrasiye katkısıdır. Ayrıntılarla ilgili çok şey söylenebilir ama bu iklim, İmamoğlu’nun kazanması halinde yeni bir siyasetçi kuşağının da müjdesi olacaktır.  

Yazarın Son Yazıları

Çöp bidonu sofra olmuşsa...

CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın’ın 9 Aralık’ta TBMM’de mülakat eleştirileri yöneltip “Utanmıyor musunuz” sorusuna AKP’li mevkidaşının yanıtı şu olmuştu...

Devamını Oku
27.12.2025
Kevgir kubbe!

Libya Genelkurmay Başkanı Muhammet Ali el Haddad’ın Türkiye’ye yaptığı resmi ziyaretten sonra ülkesine dönerken uçağının düşmesi sonucu heyetiyle birlikte ölümü, pek çok soru işaretinin doğumuna neden oldu.

Devamını Oku
25.12.2025
Kırılma-karılma süreci!

2025, 2026’ya hayli karışık, yeniden biçimlenmelere açık, seçenekleri bol bir siyasal gündem devrediyor.

Devamını Oku
24.12.2025
Gündeme uyuşturucu verdiler!

Toplumda ciddi sarsıntı yaratan operasyonlar için sık kullanılan cümlelerden biri şudur: Zamanlama manidar!

Devamını Oku
23.12.2025
Utanmazlar!

9 Aralık’ta TBMM Genel Kurulu’nda CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, “ayrıcalıklı” işe girenleri sıraladı.

Devamını Oku
20.12.2025
Taht oyunları!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan, son günlerde bazen konuşmuyor!

Devamını Oku
18.12.2025
Gülşah Durbay’ın bıraktığı iz...

Ne zaman, zamansız bir ölüm haberi alsam aklıma ilk Yunus Emre’nin dörtlüğü gelir...

Devamını Oku
17.12.2025
Denetim elemanları...

Gündemde asgari ücret var.

Devamını Oku
16.12.2025
Bebeerkil toplum!

TÜİK deyince aklımıza ilk enflasyon rakamları geliyor ama kurumun Türkiye’nin her alandaki verilerini derleyip toparlamak, bunları “bilgi” haline getirmek gibi önemli bir işlevi var.

Devamını Oku
13.12.2025
Trumpizm: Önce Amerika!

ABD’nin yeni strateji belgesi yayımlandı.

Devamını Oku
11.12.2025
Denk bütçe!

2026 yılı bütçesinin TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlamasıyla ekonomi hak ettiği gündem önceliğini bir nebze kazandı.

Devamını Oku
10.12.2025
Suriye’nin bir yılı!

Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçti. 8 Aralık 2024’te Şara ve beraberindekiler Halep’ten çıktıkları engelsiz yolculukla Şam’a vardılar. Havaya sıktıkları zafer kurşunları Esad güçlerine sıktıklarından çok daha fazlaydı.

Devamını Oku
09.12.2025
Mr. Tom Barrack... Bu üslubu bırak!

Sayın Büyükelçi, göreve geldiğiniz günden beri Türkiye ve bölge üzerine tezler ortaya atıp geçmişten geleceğe aklınıza geleni söylüyorsunuz.

Devamını Oku
06.12.2025
İktidar, halkın İMF’si oldu!

Dün sabah saat 10.00’da enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte art arda buna paralel haberler döküldü:

Devamını Oku
04.12.2025
Tarım ‘şap’a otururken!

Uzunca bir süredir tarımdan gelen olumsuz haberler zincirine sonunda iktidarın TÜİK’İ de katıldı.

Devamını Oku
03.12.2025
Papanın ziyareti!

Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti sona erdi, tartışmaları devam ediyor.

Devamını Oku
02.12.2025
Yeni siyasal yelpaze ve CHP!

CHP’nin 39. olağan kurultayı Ankara için sık kullandığımız şu tanımın gölgesinde başladı...

Devamını Oku
29.11.2025
İtirafname!

İBB iddianamesi İstanbul 40. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi.

Devamını Oku
27.11.2025
Parçalar birleşmiyor!

Uzun süre tartışıldıktan sonra ansızın gerçekleşen İmralı görüşmesinin yeni bir sürecin başlangıcı olduğunu dün vurgulamıştık.

Devamını Oku
26.11.2025
Süreç yeni başlıyor!

Kritik haftalardan bir hafta daha başladı.

Devamını Oku
25.11.2025
CHP milleti dinledi...

Son birkaç gündür uzun süredir konuşamadığımız, Anadolu’nun pek çok yerinden eski-meyen dostların sesini duyduk.

Devamını Oku
22.11.2025
İşi İmralı’ya sürdüler!

Kamuoyunda “Terörsüz Türkiye” diye bilinen komisyonun tam adı şöyle...

Devamını Oku
20.11.2025
Erdoğan’la Bahçeli’nin Öcalan sorunu!

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin dün partisinin grup toplantısındaki konuşması bir süredir kulislerde dalgalanan pek çok olasılığın doğruluk payını arttırdı.

Devamını Oku
19.11.2025
Akdeniz’de ABD kuşatması!

Güney yelpazemizde birbirinden farklıymış gibi seyreden gelişmeleri birleştirince ortaya Türkiye’nin etrafını saran bir yay çıkıyor.

Devamını Oku
18.11.2025
İddianamenin satırları!

Satır sözcüğünün ikinci anlamı şu...

Devamını Oku
15.11.2025
AKP’nin bitmeyen Atatürk zikzakları!

Bir 10 Kasım’da daha Mustafa Kemal Atatürk’ün unutulmaz, unutturulamaz olduğunu yaşadık.

Devamını Oku
13.11.2025
Bana her şey Ergenekon’u hatırlatıyor!

Dün sabah iktidar medyasının haber vermesiyle gündeme düşen İmamoğlu iddianamesi saat 15.00 sıralarında kamuoyuna ulaştı.

Devamını Oku
12.11.2025
45. yıl…

7 Kasım 1980 Cuma günü. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde günün sonuna yaklaşıyoruz.

Devamını Oku
11.11.2025
Hukuksuzluk Tayfun’u!

1293 gündür hapiste olan Tayfun Kahraman’la ilgili Anayasa Mahkemesi’yle İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi arasındaki asimetrik çatışma Türkiye’nin hukuksuzlukta geldiği noktanın yeni bir ivmesi oldu.

Devamını Oku
08.11.2025
New York’ta sosyalizm!

Dünyanın Trump krampına girdiği bir süreçte ABD’nin kalbi New York’ta belediye başkanlığı seçimlerini Müslüman kökenli sosyalist Zohran Mamdani’nin kazanması, içinde büyük umutlar taşıyan önemli bir başlangıç olabilir!

Devamını Oku
06.11.2025
Pazarlık!

Her şeyin pazarlığa tabi olduğu bir dönemdeyiz.

Devamını Oku
05.11.2025
Anayasa oyunları!

Dün AKP iktidarının 23. yılıydı. Çeyrek asra yaklaşan süreci şöyle özetlemek mümkün:

Devamını Oku
04.11.2025
Sürecin şifreleri...

Birinci yılını dolduran, yolda “terörsüz Türkiye” adını alan süreçte şaşırtıcı olmayan bir “deltalaşma” aşamasına gelindi.

Devamını Oku
01.11.2025
Prof. Özer hapiste fikirleri iktidarda!

Bugün Esenyurt Belediye Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer’e yönelik operasyonun birinci yıldönümü!

Devamını Oku
30.10.2025
Cumhuriyet yurttaşlık bilincidir!

Cumhuriyetimiz ikinci yüzyılın ikinci yılına yine en temel değerlerin tartışma konusu olduğu bir ortamda giriyor.

Devamını Oku
29.10.2025
Tükenmişlik saldırısı!

Korkunun gözleri o kadar çoktur ki insanın üzerine çöktü mü, artık her şeyi korku olarak algılar. İmamoğlu, hapiste de olsa... Özgürce siyaset yapamasa da... Ondan korkuyorlar!

Devamını Oku
28.10.2025
Ca-sus!

Dün sabahtan akşama dek sözcüğün tam anlamıyla yargı fırtınası esti!

Devamını Oku
25.10.2025
Kıbrıs dersleri!

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde geçtiğimiz pazar günü yapılan cumhurbaşkanı seçimlerinin yankıları devam ediyor.

Devamını Oku
23.10.2025
İddianame turşusu!

İBB soruşturmasında aylardır beklenen iddianamenin bir bölümü çıktı.

Devamını Oku
22.10.2025
Kışlalı ile haftaya bakış!

Sevgili Kışlalı, Bugün alçakça bir saldırıyla aramızdan koparılışının 26. yılı!

Devamını Oku
21.10.2025