Dünyanın Trump krampına girdiği bir süreçte ABD’nin kalbi New York’ta belediye başkanlığı seçimlerini Müslüman kökenli sosyalist Zohran Mamdani’nin kazanması, içinde büyük umutlar taşıyan önemli bir başlangıç olabilir!
Mamdani’nin kimliğine, yaşamına ve siyasal karnesine bakıldığında Trump’ın saçlarını tel tel titretecek ne varsa hepsi var:
Anne Hint, baba Ugandalı, eş Suriyeli! Trump gibi dolar milyarderlerinin vergi kaçırmasına karşı! Temel gıda maddelerinin, anne-bebek gereksinimlerinin, şehir içi ulaşımın ücretsiz karşılanmasından yana!
Filistin yanlısı!
Sömürgeciliğe karşı!
34 yaşında enerjik bir genç!
Özellikle siyasal söylemlerini göreve gelince ne ölçüde uygulayabilir ya da dillendirebilir ayrı konu. Şu aşamada asıl olan New Yorklu seçmenin bu düşüncelere oy vermesi.
***
Konunun Amerikan iç politikası ve dünyanın yönü bakımından ele almaya değer boyutları var.
Seçimleri ikinci kez kazanan Trump daha koltuğu ısıtmadan tüm kuralları altüst edip üçüncü kez kazanmanın zeminine kafa yormaya başlamıştı.
New York seçimleri Trump’ın daha birinci yıl dolmadan yıprandığını gösteriyor.
Mamdani Trump’a, yani onun sonuna kadar arkasında durduğu adaya karşı seçimi kazanmadan önce kendi partisi, yani Demokrat Parti içinde kazanması gerekti. Avrupa ölçeğinde sosyal demokrat ama ABD algısıyla sosyalist kimlikle oy isteyen Mamdani’ye Trump’ın taktığı isim de “çılgın komünist”!
İslam coğrafyasındaki tüm Müslüman liderleri etrafında toplayan Trump kendi ülkesinde Müslüman kökenli bir gence yenildi.
Konunun küresel boyutu ayrıca önemli.
1991’de Sovyetler Birliği’nin büyük bir toz bulutuyla çökmesi sosyalist deneyimin yenilgisi olarak algılandı. Kapitalizm 20. yüzyıl boyunca çetin rakibi sosyalist sisteme yönelim, sempati olmaması için ciddi önlemler aldı. Sosyal devlet kavramı güçlendi. Devlet her bireyinin refahı için var olduğu gerçeği benimsendi.
Sosyalist deneyimin çökmesiyle özellikle gelişmiş ülkeler sosyal devletin neredeyse tüm damarlarını kesti.
Sovyetler’in başlangıçta büyük bir toz bulutuyla çökmesi “tarihin sonu” denecek ileri yorumlara neden oldu. Artık dünya büyük bir köy olacaktı.
Balkanlar’dan Kafkasya’ya, Ortadoğu’dan Doğu Avrupa’ya sınırlarrejimler değişti. Bunların da çoğu kanlı oldu. Bu coğrafyalardan Batı’ya göç siyasal akımları da altüst etti. Sosyal demokrat düşüncedeki büyük yığınlar kendilerini ve ülkelerini koruma güdüsüne girdi. Bunun siyasal karşılığı ırkçı partileri desteğe kadar gitti.
Yeni duruma karşılık gelecek güçlü bir fikriyat oluşmadı.
“Başka bir dünya mümkün” toplantıları kabul gördü ama o başka dünyanın liderleri çıkmadı.
***
İşte şimdi New York’tan gelen haberler, dünyanın öbür bucaklarından beklenen haberlerin ABD’nin kalbinden gelebileceğini gösteriyor!
Her şey bir yana 1 Mayıs İşçi Bayramı’nın ABD’de doğduğu dikkate alınırsa bu konuda beklenti içinde olmanın boş bir içerik taşımadığı söylenebilir!
İleri yorumlar yapmak için erken ama belki yakın gelecekte şu tür başlıklar atılacak:
Amerika Amerika’ya karşı!
Belki dünyanın başka coğrafyalarında aranan o “başka bir dünyaya” ilişkin fikirler, hareketler yeşerecek! 20. yüzyıl tarihi arkadan bağırıyor:
Neden olmasın!
