Trump tehlikesi
Örsan K. Öymen
Son Köşe Yazıları

Trump tehlikesi

27.01.2025 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

ABD Devlet Başkanı Donald Trump göreve gelmeden kısa bir süre önce ve göreve gelir gelmez, dünyanın güvenliğini tehlikeye atan açıklamalarda bulunarak ve kararlar alarak, Joe Biden dönemindeki emperyalist politikalara yenilerinin ekleneceğini gösterdi.

Trump, Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşa son verilmesi konusunda girişimlerde bulunacağını açıklayarak, bu konuda Biden yönetimiyle belli bir ölçüde ayrıldığını ortaya koysa da, bunu açıklarken Rusya’yı tehdit etti, savaşın son bulmaması durumunda, Rusya’ya yönelik ekonomik yaptırımların artarak devam edeceğini açıkladı.

Trump aynı zamanda, Danimarka toprağı olan ve Rusya açısından stratejik öneme sahip olan Grönland’ın ABD’ye bağlanmasından söz etti; Kanada’nın bir ABD eyaleti olmasını savundu; Panama’ya ait olup küresel açıdan stratejik öneme sahip Panama Kanalı’nın yeniden ABD’nin kontrolüne girmesini ve Çin’in kanalın işletmesinde pay sahibi olmasına son verilmesini önerdi; Meksika Körfezi’nin adının ABD’de “Amerika Körfezi” olarak değiştirileceğini açıkladı!

Trump bununla da yetinmedi, iki komşusu Kanada’ya, Meksika’ya ve Çin’e yönelik gümrük tarifelerinin yükseltileceğini açıkladı; ayrıca Küba’yı terörizme destek veren ülkeler listesine aldı!

Böylece Trump, sadece Rusya’ya ve Çin’e değil, hem kuzeyindeki hem de güneyindeki komşularına ve yakın çevresindeki ülkelere de meydan okudu; göreve gelir gelmez, yedi ülkeyle olan ilişkilerine krizle başladı.

Rusya, Çin, Kanada, Meksika, Panama, Küba ve Danimarka hükümetleri, Trump’ın bu hayalperest ve tehlikeli çıkışlarını ciddiye almadıkları veya Trump’a kendisine çekidüzen vermesi için bir süre tanıdıkları için, şimdilik sert bir tepki vermediler.

Ancak Trump’ın bu politikalarında ısrarcı olması durumunda, hem Amerika kıtasında hem de Avrasya bölgesinde ve Asya kıtasında, yeni uluslararası krizlerin çıkması kaçınılmaz hale gelecektir.

Ayrıca Trump’ın, İsrail’in işgalci ve katliamcı politikalarına tam destek verdiği ve Filistinlilerin haklarını umursamadığı da dikkate alınacak olursa, Ortadoğu’da da barışın sağlanması konusunda bir gelişmenin yaşanması olanaklı değildir.

Trump, Paris İklim Antlaşması’ndan ve Birleşmiş Milletler Dünya Sağlık Örgütü üyeliğinden de çekilerek, küresel ısınma tehlikesinin önlenmesi girişimlerine de, salgın hastalıkların önlenmesine yönelik örgütlü küresel dayanışmanın sağlanmasına da büyük darbe vurdu.

***

Trump, devir teslim törenindeki dengesiz ve görgüsüz davranışlarıyla da kendisi hakkında var olan endişelerin artmasına neden oldu. Resmi bir devlet törenini siyasi miting alanına çeviren Trump, ABD’nin eski devlet başkanlarının önünde, Bill Clinton, George Bush, Barack Obama, Joe Biden’ın da katıldığı bir törende, ABD’nin geçmişteki politikalarını sert biçimde eleştiren ifadeler kullandı, kendisinin göreve gelmesiyle birlikte ABD’nin yeniden doğacağını ve dünyada yeniden saygı duyulan bir ülke haline geleceğini açıkladı.

Narsisizmin ve megalomaninin popülizmle ve şovenizmle harmanlanması durumunda dünyanın başına nelerin gelebileceğini tarih insanlığa göstermiş olsa da, Trump’ın bundan ders almadığı görülüyor.

1933 yılında Almanya’da Nazi Partisi, çok partili serbest seçimlerin sonucunda iktidar oldu; Nazi Partisi’nin lideri Adolf Hitler’in ırkçı, şovenist, anti-semitik ve sol-fobik takıntıları yüzünden, Alman halkı on iki yıl boyunca faşist bir diktatörlük rejimi altında yaşadı; yaklaşık 6 milyon Musevi soykırıma uğradı; Avrupa’da ülkeler işgal edildi; Hitler’in neden olduğu İkinci Dünya Savaşı’nda, yaklaşık 50 milyon insan yaşamını yitirdi.

Trump ilk başkanlık döneminin sonunda, dünyada hiçbir savaşa neden olmamakla övünüyordu.

Bu gidişle, ikinci dönemi için ona övüneceği bir şeyin kalmayacağı anlaşılıyor.

Not: 25 Ocak 2025 Cumartesi gününden itibaren, haftada bir gün yerine, cumartesi ve pazartesi günleri olmak üzere, haftada iki gün Cumhuriyet gazetesinde köşe yazısı yazmaya başladım.

Yazarın Son Yazıları

DEM’in komisyon raporu

DEM’in “Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu raporu”, DEM’in gerçek siyasi çizgisini bir kere daha deşifre etmiştir.

Devamını Oku
22.12.2025
Konu uyuşturucu mu?

Müzisyenlerin sahnedeki kıyafetlerinden ve danslarından dolayı gözaltına alındığı, tutuklandığı, hapis cezası aldığı ve müzik festivallerinin, konserlerin iptal edildiği, yasaklandığı ve insanların yaşam tarzlarına doğrudan baskıların uygulandığı bir ülkede, “uyuşturucuya karşı mücadele” adı altında yürütülen operasyonların gerçekten uyuşturucuya karşı mücadele amacıyla yürütülüp yürütülmediği tartışma konusudur.

Devamını Oku
20.12.2025
PKK’nın ve DEM’in talepleri

Terör örgütü PKK’nin ve DEM’in talepleri, medyaya yansıyan açıklamalara göre, her ne kadar federasyon ve özerklik gibi unsurlardan söz etmese de Türkiye’nin üniter yapısına zarar verecek niteliktedir.

Devamını Oku
15.12.2025
Dünya demokratikleşiyor

Demokrasi, halk egemenliğine dayalı yönetim biçimidir.

Devamını Oku
13.12.2025
Atatürk solcudur

Kurtuluş Savaşı’nın lideri, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve Aydınlanma devrimlerinin öncüsü Mustafa Kemal Atatürk’ün solcu olduğu tezi birçok kesim tarafından kabul edilmez ve genellikle tepkiyle karşılanır.

Devamını Oku
08.12.2025
CHP kurultayı

CHP’nin 39. olağan kurultayı, partinin ilkelerini, ideolojisini, kurumsal kimliğini özümsemiş olan parti üyelerinde ve seçmenlerde hayal kırıklığı yarattı.

Devamını Oku
06.12.2025
Cumhuriyet erdemdir

Antik Yunan filozofları Platon’a ve Aristoteles’e göre yaşamın amacı iyi bir insan olmaktır ve iyi bir insan olmak da erdemli olmak anlamına gelmektedir.

Devamını Oku
01.12.2025
Trump ve Erdoğan farkı

ABD Devlet Başkanı Donald Trump ile AKP Genel Başkanı ve “Cumhurbaşkanı” Recep Tayyip Erdoğan arasında sık sık bir karşılaştırma yapılır ve ikisinin de popülist ve otoriter liderler olduğu söylenir.

Devamını Oku
29.11.2025
CHP programında laiklik

CHP’nin geçtiğimiz hafta açıklanan yeni parti programı taslağında çok önemli ve doğru açılımlar olmakla birlikte, çok ciddi ve önemli eksikler de bulunmaktadır.

Devamını Oku
24.11.2025
CHP’de program ve kadro

Kurtuluş Savaşı’nın lideri, Aydınlanma devrimlerinin öncüsü, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu ve ilk genel başkanı olduğu Cumhuriyet Halk Partisi...

Devamını Oku
22.11.2025
Unutulan Orta Asya

Türkiye’nin Orta Asya’daki Türki devletlerle, yani Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan ile tarihsel, kültürel, dilsel bağları olduğu halde, AKP iktidarı döneminde bu ülkelerle de ilişkiler geriledi.

Devamını Oku
17.11.2025
Post-modern iddianame

Adından da anlaşılacağı gibi, iddianame, belli başlı iddiaları içerir, bir mahkemenin ve hâkimin hüküm veya beraat kararını içermez.

Devamını Oku
15.11.2025
10 Kasım’da Atatürk

Bugün, Kurtuluş Savaşı’nın lideri, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve Aydınlanma devrimlerinin öncüsü olan Mustafa Kemal Atatürk’ün ölüm yıldönümü.

Devamını Oku
10.11.2025
New York’taki umut

New York ABD’nin en büyük kenti olduğu gibi, dünyanın da en büyük kentlerinden birisidir.

Devamını Oku
08.11.2025
CHP, ‘altı ok’ ve sosyal demokrasi

CHP’nin emperyalizm destekli AKP’nin baskılarına karşı direndiği bir ortamda, sosyal demokrasi ile “altı ok” arasında bir karşıtlık yaratarak, CHP’nin kurumsal kimliği ve CHP’nin kurultay tarafından belirlenen parti programındaki temel ilkeleri sorgulamak, CHP’de ideolojik bölünmeye ve emperyalizme yarar sağlar.

Devamını Oku
03.11.2025
İftira ve ihanet

Britanya, Fransa, Yunanistan ve İtalya, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu’nun topraklarını işgal ettiklerinde, Mustafa Kemal Atatürk işgal güçlerine karşı Kurtuluş Savaşı’nı başlatırken, Osmanlı İmparatorluğu’nun padişahı Vahdettin, önce Türkleri Anadolu’da küçük bir toprak parçasına sıkıştıran Sevr Antlaşması’nın imzalanmasını, sonra da Atatürk’ün idam fermanını onaylayarak, işgalci ülkelere boyun eğmişti.

Devamını Oku
01.11.2025
Cumhuriyet düşmanları

29 Ekim’de Türkiye Cumhuriyeti’nin resmen kuruluşunun 102. yılı kutlanacak.

Devamını Oku
27.10.2025
Tükenmişlik

Bir hükümetin, milletin desteğiyle değil, sözde “savcıları” ve sözde “hâkimleri” kullanarak, polisin, jandarmanın, gardiyanın, kolluk kuvvetinin, askerin ve emperyalizmin desteğiyle ayakta durması, o hükümetin tükenmişliğinin ve çaresizliğinin göstergesidir.

Devamını Oku
25.10.2025
Sorunların temel kaynağı

Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde Aydın ilinde yer alan Miletos antik kenti, felsefe ve bilim tarihi açısından, dünyanın en önemli kentlerinden birisidir.

Devamını Oku
20.10.2025
Trump’ın MENA şovu

Ortadoğu (“Middle East”) ve Kuzey Afrika (“North Africa”) bölgesi kısaca MENA olarak da anılıyor.

Devamını Oku
18.10.2025
Emperyalizm gerçeği

Emperyalizm bir komplo teorisinin ürünü değildir, bir olgudur, bir gerçektir.

Devamını Oku
13.10.2025
Aydınlanmanın izinde bir arpa boyu yol

Antik Yunan filozofu Platon’un dediği gibi, görünüşlerle gerçeği ayırmak, algılara aldanmamak, retoriğin esiri olmamak gerekir.

Devamını Oku
11.10.2025
21. yüzyıl faşizmi

Anayasanın 34. maddesinin tanıdığı hakkı kullanarak “Gezi” protesto eylemlerine milyonlarca vatandaş katıldığı ve destek verdiği halde, onların içinden işadamı Osman Kavala, milletvekili Can Atalay, akademisyen-bürokrat Tayfun Kahraman, belgeselci-sinemacı Mine Özerden, yapımcıgazeteci Çiğdem Mater Utku, yapımcı-menajer Ayşe Barım, ne olduğu belli olmayan ölçütlere göre ayıklandılar ve tutuklandılar.

Devamını Oku
06.10.2025
Gazze ‘barış’ planı

ABD Devlet Başkanı Donald Trump bu hafta içerisinde 20 maddelik “Gazze Barış Planı”nı açıkladı.

Devamını Oku
04.10.2025
Trump kimdir?

ABD Devlet Başkanı Donald Trump ile AKP Genel Başkanı ve “Cumhurbaşkanı” Recep Tayyip Erdoğan’ın karşılıklı “dostlukları” ve birbirlerine duydukları “saygı”, dillere destan olacak nitelikte gelişmeye devam ediyor.

Devamını Oku
29.09.2025
Sömürge zihniyeti

Türkiye’de muhalefetteki siyasetçiler, belediye başkanları, belediye meclis üyeleri, bürokratlar, akademisyenler, gazeteciler, yazarlar, yayıncılar, sanatçılar, öğrenciler hukuka aykırı biçimde tutuklanırken...

Devamını Oku
27.09.2025
Trump’ın dostları ve geleceğimiz

İsrail devletinin onlarca yıldır Filistin’i işgal altında tutması; Batı Şeria ve Doğu Kudüs bölgelerinin işgalinden sonra, Gazze’yi yeniden işgal etmesi ve bu bölgede 60 bini aşkın insanı katletmiş olması, yüz binlerce insanı da göçe zorlaması, ABD’nin desteğinde gerçekleşmiştir.

Devamını Oku
22.09.2025
Yargısız infaz

Türkiye’de insanların birçoğunda adalet, merhamet, vicdan, insaf, sevgi duygusu kalmadı.

Devamını Oku
20.09.2025
Yöneticiler Müslüman mı?

Türkiye Cumhuriyeti gibi laik bir ülkede, o ülkeyi yönetenlerin Müslüman olup olmadığını tartışmanın bir anlamı yoktur.

Devamını Oku
15.09.2025
CHP’ye baskıların sonuçları

AKP iktidarının Cumhuriyet Halk Partisi üzerinde uyguladığı hukuk dışı baskılar Türkiye için birçok olumsuz sonuç doğurmaktadır.

Devamını Oku
13.09.2025
MHP, ABD ve CIA

Milliyetçi Hareket Partisi’nin milliyetçi bir parti olup olmadığı her zaman tartışma konusu olmuştur. Çünkü milliyetçi olmak tam bağımsız olmayı ve emperyalizme karşı mücadele etmeyi gerektirir.

Devamını Oku
08.09.2025
İhanet

Siyaset bir dava, ideoloji ve ilkeler bütünü doğrultusunda, toplumu ve ülkeyi iyiye doğru geliştirmek ve dönüştürmek için yapılır.

Devamını Oku
06.09.2025
CHP'deki kısır döngü

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu, ana muhalefet ve birinci partisi olan CHP tarihinin en zor dönemlerinden birisini yaşıyor.

Devamını Oku
01.09.2025
30 Ağustos'un anlamı

Bugün 30 Ağustos Zafer Bayramı.

Devamını Oku
30.08.2025
Laiklik ve kadın hakları

Sık sık laiklik karşıtı açıklamalar yapan Diyanet İşleri Başkanlığı yönetimi, son olarak, Kuran ayetine dayanarak, kadınların miras hakkında erkekle eşit olmadığına dair bir açıklama yaptı.

Devamını Oku
25.08.2025
Normalleşme

Cumhuriyetin, başka bir deyişle, halkın egemenliğine dayanan bir yönetim biçiminin yıkılması ve onun yerine teokratik ve monarşik bir yapının kurulması, normal değil, anormal bir durumdur.

Devamını Oku
23.08.2025
CHP’nin ideoloji sorunu

CHP’li Aydın Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’nun AKP’ye geçmesi bir ahlaksızlık ve erdemsizlik örneğidir.

Devamını Oku
18.08.2025
CHP’de mahallenin önemi

CHP’de 13 Ağustos’ta başlayıp 7 Eylül’e kadar sürecek olan mahalle/ muhtarlık bölgesi kongreleri, sadece CHP’nin değil, Türkiye’nin de geleceğini etkileyecektir.

Devamını Oku
16.08.2025
Trump dostları ve Filistin

7 Ekim 2023 tarihinde köktendinci terör örgütü Hamas’ın İsrail’e yönelik gerçekleştirdiği terör saldırısından ve bini aşkın İsrailli sivilin bu saldırıda ölmesinden sonra, İsrail’deki Binyamin Netanyahu hükümeti, terörizme karşı orantısız güç ve şiddet kullanarak, Filistin’in Gazze bölgesinde, aralarında çocukların ve kadınların da olduğu, on binlerce sivil insanı katletti.

Devamını Oku
11.08.2025
Liyakatsizlik ve despotizm

Türkiye’nin ekonomi, siyaset, laiklik, yargı, adalet, eğitim, sağlık gibi alanlardaki sorunlarına ek olarak, bir sahte üniversite diploması krizi de patlak verdi!

Devamını Oku
09.08.2025