Yıldönümü üç haneli rakamlara ulaşan bir değerimiz de başkent Ankara oldu. Anadolu’nun bir özelliği de şudur:

Başkentler coğrafyası!

Hitit İmparatorluğu’nun 500 yıl başkentliğini yapan Hattuşa’dan (Çorum) Frigya Krallığı’nın bin yıl başkentliğini yapan, Büyük İskender’in “büyük” unvanını aldığı Gordiyon’a (Ankara)...

İlk madeni parayı basan Lidya Krallığı’nın başkenti Sardes’ten (Manisa) Urartuların başkenti Tuşpa’ya (Van)...

Dört imparatorluğa toplam 1600 yıl başkentlik yapan İstanbul’dan 200 yıl Anadolu Selçuklu Devleti’ne başkentlik yapan Konya’ya...

Duralım! Zira Anadolu’da 70’i aşkın başkent var.

Kavimler kapısı, uygarlıklar nöbetçisi Anadolu’nun son başkenti Ankara, bilinen 3000 yıllık tarihinde dört kez başkentlik etti. 

Türkiye’nin kurtuluşundan Cumhuriyetin kuruluşuna her aşamaya tanıklık eden Ankara’nın başkent oluşunun 100. yılı kutlu olsun...

***

Anadolu’nun içlerinden doğup Karadeniz’e dökülen Kızılırmak ve Sakarya’nın tek ortak ili Ankara’dır. Kızılırmak on ili dolaşıp 1355 kilometre sonra, Sakarya dokuz ili dolaşıp 824 kilometre sonra Karadeniz’e dökülür.

Ankara’yı destansı bir havada nasıl yazmalı diye düşünürken üç milyon yaşındaki iki ırmağın dilini yeğlemiştim. 

Ankara için nasıl bir şiir yazılır?

Benim taslak şöyle:

Hitit, Frig, Roma art arda geçti

Selçuklu, Osmanlı kalmayı seçti

Kimi kavim göçtü kimi yerleşti

Kızılırmak’la Sakarya’nın arası

Uygarlıkların Ankara’sı.

İskender çözmeye geldi düğümü

Sezar yazmaya geldi gördüğünü

Malazgirt’le başladı Türk düğünü

Kızılırmak’la Sakarya’nın arası

Dünya tarihinin Ankara’sı

Yunus, Hacıbektaş hep insan dedi

Dünya böyle erdem görmedi

Hacı Bayram Veli mekân eyledi

Kızılırmak’la Sakarya’nın arası

Güzel ahlakın Ankara’sı

Toprağı bereket taşı zarafet

Vatan sevgisi en büyük iffet

Horasan mirası Ahilikte hikmet

Kızılırmak’la Sakarya’nın arası

Türkiye’nin Ankara’sı

Bir milletin yeniden dirilişidir

Esaretin yere serilişidir

Egemenliğin halka verilişidir

Kızılırmak’la Sakarya’nın arası

Mustafa Kemal’in Ankara’sı

***

Atatürk’ün başkent olarak Ankara’yı seçmesinin pek çok tarihsel, jeopolitik, sosyal nedenleri var. Geçmişteki Ahi devletinin başkenti oluşundan tanıklık ettiği uygarlıklara kadar pek çok bileşen Ankara’yı öne çıkardı. 

Bugünkü Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin kuruluşu 1921’dir. Daha Kurtuluş Savaşı sona ermeden, Ankara başkent ilan edilmeden!

Ruslar Moskova’yı, Fransızlar Paris’i, İtalyanlar Roma’yı, Çinliler Pekin’i seçerken nedenlerin başında şu geliyordu:

Ülkenin olabildiğince ortasında, dış saldırılara karşı daha korunaklı!

Osmanlı da İstanbul’un güvenliğini Saraybosna’dan başlatıyordu. Saraybosna imparatorluk sınırları dışına çıkınca başkenti Anadolu’ya taşıma tartışması yapılmıştı. 

Yunanistan’ın İzmir’i işgal ettikten sonra Ankara’ya yönelmesinin bir nedeni de Büyük İskender’in izlediği yoldan gitmekti! Yunan askerleri 30 Ağustos’tan sonra Ankara’ya geldiler! Ama esir olarak!

Mustafa Kemal Ankara’yı bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti yaparken şunu da ilan etmiş oluyordu:

Bu topraklara barış için gelen misafir, savaş için gelen esir olur!

100. yaşın kutlu olsun Ankara!