Üç Cumhuriyet gecesi!
Mustafa Balbay
Son Köşe Yazıları

Üç Cumhuriyet gecesi!

14.05.2024 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Cumhuriyet gazetesinin 100. yılı, 7, 8, 10 Mayıs günlerinde İstanbul, Ankara ve İzmir’de kutlandı. Üç güzel u-mutluluk dolu Cumhuriyet gecesi yaşadık.

İstanbul’da Cemal Reşit Rey (CRR) Konser Salonu, Ankara’da Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi, İzmir’de Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi; Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhuriyet’ine ev sahipliği yaptı.

Hiçbir parça bütünden önemli değildir. Cumhuriyet’in her kesimden okurlarıyla, muhabirinden yazarına bütün çalışanlarıyla birlikte köklü bir geçmişten büyük bir ideale yürüdüğünü gösteren buluşmalar yaşadık.

Bilmek yetmez, görmek de gerekir. Bütün kuşaklardan Cumhuriyet sevdalılarıyla göz göze gelmenin enerjisi ayrıca güzeldi.

***

29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyet, özünde bir kadın devrimidir. Atılan her adım kadınları çağa taşıdı. Cumhuriyet gazetesinin 100. yılda kadınların ve gençlerin omuzlarında yükselmesi, geleceğin de habercisiydi.

CRR’deki programın sonunda bütün Cumhuriyet çalışanlarının sahneye çıkması istenince biz de fırladık. Fırladık ama bizden hızlıları var elbette. 20-25 yaş kuşağından onlarca genç amfiden çıkarcasına sahneye yöneldi. Her biri çocuğumuz yaşındaki gençleri görünce, 9 Ocak 2024’te yitirdiğimiz şair Süreyya Berfe’nin dizesini anımsadık: 

“Çocuklar hayatın ölüme verdiği gözdağıdır!”

Kuşaklar arası diyalog ülkemizde ciddi sorundur ama her kuşaktan Cumhuriyet okurunun Türkiye üzerine kaygısı birbirine çok yakındı. Her üç gecede de farklı kuşaklara gazeteden beklentilerini sorduğumuzda yanıt neredeyse ortaktı:

- Öncelikle kimliğini koruyun. Bu bile başlı başına önemli!

Rejim tartışmasının yaşandığı ülkelerde bundan en çok fikir gazeteleri etkilenir.

Pek çok Cumhuriyet kurumunun içinin boşaltıldığı ya da başkalaştırıldığı bir dönemde gazete okuru, geçmişte olduğu gibi bugün de her şeyin ayırdında.

Bu, gazetenin değişimin dışında kalması anlamına gelmez.

Cumhuriyet gazetesine adını veren, gazetenin ruhunu biçimlendiren Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk’ta 783 kez telgraftan-telgrafçılardan söz eder. “Kurtuluş Savaşı’nı telgraf telleriyle kazandık” sözü iletişimin gücünü ne kadar içselleştirdiğini gösterir.

 Atatürk telgrafla haberleşti diye bugün o yöntemi kullanmak ne kadar aklın ve bilimin dışında ise değişime kapalı olmak da aynı sonuca varır. Cumhuriyet kâğıda dayalı yayının yanı sıra bütün dijital alanlarda olmanın çabasını sürdürüyor. 100. yıl kutlamasında tüm yayın yelpazesi buluştu. Okurun, Cumhuriyet’in bütün mecralarına katılması ne güzel olur.

***

100. yıl kutlamasının 31 Mart seçimlerinden sonraya denk gelmesine ayrıca değinmek gerek. Yıllardır devam eden umutsuzluk sarmalının kırıldığına bir kez daha tanık olduk. Her üç ilin en yüksek yerel yöneticisinin Atatürk Cumhuriyetinin temel ilkelerini benimsemiş kişiler olduğunu yaşadık.

Önceki gün ODTÜ Mezunları Derneği’nin üniversitenin hemen yanındaki Vişnelik tesislerinde “Kitap Şenliği” vardı. Bir mühendisle konuşurken konu beyin göçüne geldi. Hollanda’da büyük bir şirketin Ar-Ge katına “Aselsan koridoru” adı verildiğini duymuştuk. Mühendis şunu ekledi:

“Orada toplantılarda Türkçe konuşuluyormuş. Tüm mühendisler Türkiye’denmiş...”

Bir ülke için en büyük tehlike gençlerinin ülkesinden umudunu yitirmesidir. Cumhuriyet buna karşı da büyük bir kale.

Gerçekçiliği ve umudu birbirinden ayırmayan Cumhuriyet’in ikinci yüzyıldaki yolculuğu kutlu olsun! 

Yazarın Son Yazıları

İktidar, halkın İMF’si oldu!

Dün sabah saat 10.00’da enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte art arda buna paralel haberler döküldü:

Devamını Oku
04.12.2025
Tarım ‘şap’a otururken!

Uzunca bir süredir tarımdan gelen olumsuz haberler zincirine sonunda iktidarın TÜİK’İ de katıldı.

Devamını Oku
03.12.2025
Papanın ziyareti!

Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti sona erdi, tartışmaları devam ediyor.

Devamını Oku
02.12.2025
Yeni siyasal yelpaze ve CHP!

CHP’nin 39. olağan kurultayı Ankara için sık kullandığımız şu tanımın gölgesinde başladı...

Devamını Oku
29.11.2025
İtirafname!

İBB iddianamesi İstanbul 40. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi.

Devamını Oku
27.11.2025
Parçalar birleşmiyor!

Uzun süre tartışıldıktan sonra ansızın gerçekleşen İmralı görüşmesinin yeni bir sürecin başlangıcı olduğunu dün vurgulamıştık.

Devamını Oku
26.11.2025
Süreç yeni başlıyor!

Kritik haftalardan bir hafta daha başladı.

Devamını Oku
25.11.2025
CHP milleti dinledi...

Son birkaç gündür uzun süredir konuşamadığımız, Anadolu’nun pek çok yerinden eski-meyen dostların sesini duyduk.

Devamını Oku
22.11.2025
İşi İmralı’ya sürdüler!

Kamuoyunda “Terörsüz Türkiye” diye bilinen komisyonun tam adı şöyle...

Devamını Oku
20.11.2025
Erdoğan’la Bahçeli’nin Öcalan sorunu!

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin dün partisinin grup toplantısındaki konuşması bir süredir kulislerde dalgalanan pek çok olasılığın doğruluk payını arttırdı.

Devamını Oku
19.11.2025
Akdeniz’de ABD kuşatması!

Güney yelpazemizde birbirinden farklıymış gibi seyreden gelişmeleri birleştirince ortaya Türkiye’nin etrafını saran bir yay çıkıyor.

Devamını Oku
18.11.2025
İddianamenin satırları!

Satır sözcüğünün ikinci anlamı şu...

Devamını Oku
15.11.2025
AKP’nin bitmeyen Atatürk zikzakları!

Bir 10 Kasım’da daha Mustafa Kemal Atatürk’ün unutulmaz, unutturulamaz olduğunu yaşadık.

Devamını Oku
13.11.2025
Bana her şey Ergenekon’u hatırlatıyor!

Dün sabah iktidar medyasının haber vermesiyle gündeme düşen İmamoğlu iddianamesi saat 15.00 sıralarında kamuoyuna ulaştı.

Devamını Oku
12.11.2025
45. yıl…

7 Kasım 1980 Cuma günü. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde günün sonuna yaklaşıyoruz.

Devamını Oku
11.11.2025
Hukuksuzluk Tayfun’u!

1293 gündür hapiste olan Tayfun Kahraman’la ilgili Anayasa Mahkemesi’yle İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi arasındaki asimetrik çatışma Türkiye’nin hukuksuzlukta geldiği noktanın yeni bir ivmesi oldu.

Devamını Oku
08.11.2025
New York’ta sosyalizm!

Dünyanın Trump krampına girdiği bir süreçte ABD’nin kalbi New York’ta belediye başkanlığı seçimlerini Müslüman kökenli sosyalist Zohran Mamdani’nin kazanması, içinde büyük umutlar taşıyan önemli bir başlangıç olabilir!

Devamını Oku
06.11.2025
Pazarlık!

Her şeyin pazarlığa tabi olduğu bir dönemdeyiz.

Devamını Oku
05.11.2025
Anayasa oyunları!

Dün AKP iktidarının 23. yılıydı. Çeyrek asra yaklaşan süreci şöyle özetlemek mümkün:

Devamını Oku
04.11.2025
Sürecin şifreleri...

Birinci yılını dolduran, yolda “terörsüz Türkiye” adını alan süreçte şaşırtıcı olmayan bir “deltalaşma” aşamasına gelindi.

Devamını Oku
01.11.2025
Prof. Özer hapiste fikirleri iktidarda!

Bugün Esenyurt Belediye Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer’e yönelik operasyonun birinci yıldönümü!

Devamını Oku
30.10.2025
Cumhuriyet yurttaşlık bilincidir!

Cumhuriyetimiz ikinci yüzyılın ikinci yılına yine en temel değerlerin tartışma konusu olduğu bir ortamda giriyor.

Devamını Oku
29.10.2025
Tükenmişlik saldırısı!

Korkunun gözleri o kadar çoktur ki insanın üzerine çöktü mü, artık her şeyi korku olarak algılar. İmamoğlu, hapiste de olsa... Özgürce siyaset yapamasa da... Ondan korkuyorlar!

Devamını Oku
28.10.2025
Ca-sus!

Dün sabahtan akşama dek sözcüğün tam anlamıyla yargı fırtınası esti!

Devamını Oku
25.10.2025
Kıbrıs dersleri!

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde geçtiğimiz pazar günü yapılan cumhurbaşkanı seçimlerinin yankıları devam ediyor.

Devamını Oku
23.10.2025
İddianame turşusu!

İBB soruşturmasında aylardır beklenen iddianamenin bir bölümü çıktı.

Devamını Oku
22.10.2025
Kışlalı ile haftaya bakış!

Sevgili Kışlalı, Bugün alçakça bir saldırıyla aramızdan koparılışının 26. yılı!

Devamını Oku
21.10.2025
Suriye denklemi!

Suriye Devlet Başkanı Şara’nın Moskova’ya gidişi, İsrail’le Türkiye arasındaki bu ülkenin nasıl bir geleceğe evrileceğine ilişkin soru işaretlerini biraz daha artırdı.

Devamını Oku
18.10.2025
Bitime hazırlık mı?

22 Ekim 2024’te MHP lideri Devlet Bahçeli’nin Öcalan’a yönelik çağrısıyla başlayan, devamında “terörsüz Türkiye” diye adlandırılan süreçte sonbahar havası hissediliyor.

Devamını Oku
16.10.2025
Gazze harap olduktan sonra!

O bilinen “Basra harap olduktan sonra” deyişi ne yazık ki Gazze’ye de uyuyor. Yüzde 85’i harap olmuş, her 20 kişinden biri ölmüş ya da kaybolmuş, bebekleri ölüme doğmuş Gazze’de barışa giden yola ilişkin bir iyi niyet anlaşması yapıldı.

Devamını Oku
15.10.2025
Yavaş’ın en büyük projesi: Huzur-güven!

Seçeneğini aşağı çekmekten başka seçeneği kalmamış bir iktidarın Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ı da hedef alacağı aşikârdı.

Devamını Oku
14.10.2025
Tuğla...

1990’lı yılların faili meçhul cinayetler sürecinde dönemin İçişleri Bakanı Mehmet Ağar’ın Uğur Mumcu cinayeti için kullandığı “tuğla” sözcüğü Ekrem İmamoğlu ve zafer arkadaşlarının iddianamesinde de gündeme geldi!

Devamını Oku
11.10.2025
Nadir toprak elementleri!

Sanayi Devrimi’nde kömür, demir, çelik neyse bugünün iletişim devriminde nadir toprak elementleri o!

Devamını Oku
09.10.2025
Eğitimde yeni bir bozum mu?

Klasik söylemdir, “Eğitim yapboz tahtasına döndü” denir ama her değişiklik sorunları çözmek yerine katladığı için “yap” kısmı yok...

Devamını Oku
08.10.2025
Meclis zemini!

21 Ekim 1999’da alçakça bir saldırıyla aramızdan koparılan Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı, Siyaset Bilimi kitabında Meclis’in birleştiriciliğini şöyle özetler:

Devamını Oku
07.10.2025
Silivristan!

Önceki gün Silivri’ye giderken Ayşe Barım’ın serbest bırakıldığını öğrendik.

Devamını Oku
04.10.2025
Hakan Fidan tartışılan o sözlerini bilerek mi söyledi?

Ava giderken av olmak diye bir deyim vardır.

Devamını Oku
02.10.2025
Amer-İslam!

Önceki akşam Gazze’deki en hafif anlatımla “soykırım” denebilecek felaketin sona erebileceği umuduyla Trump-Netanyahu görüşmesini bekledik.

Devamını Oku
01.10.2025
ABD ile kapitülasyon!

Erdoğan’ın Trump görüşmesinden çıkan sonuçların açıklanan kısmını başlıktaki gibi özetleyebiliriz. Kapitülasyonun anlamı şöyle:

Devamını Oku
30.09.2025
Silivri’de sabit kalemler!

Perşembe günü Silivri’deydik.

Devamını Oku
27.09.2025