Genelde sıradan konu gibi düşünülse de su, ilgimizi en çok çekmesi gereken ve yaşamın devam etmesi için kritik önemde olan bir unsurdur. Peki ama insanlar suyun önemini yeterince kavrıyor mu?

Suyun, tarımsal üretimden başlayarak bitkilerin büyümesinde, iklimin düzenlenmesinde, sanayi için enerji üretiminde, taşımacılıkta, birtakım endüstri faaliyetlerinde, rekreasyon için bazı ekosistemlerin yaşamını sürdürmesinde gerekli olduğunu belki biliyoruz belki de bilmiyoruz. Suyun önemi sadece insanlar tarafından değil, bilim insanları tarafından da çok az anlaşılmıştır.

Dünyanın birçok bölgesinde tatlı su miktarı azalmaya başlamıştır. Dünyada tatlı suyun miktarı toplam su miktarının sadece yüzde 2.5 kadarıdır. Kullanılabilir suyun azalması endüstri ve tarım üretimlerin azalmasına, ağır ekolojik kayıpların yaşanmasına, insan sağlığında ciddi anlamda tehditler yaşanmasına ve milletlerarası çatışma potansiyelinin çoğalmasına neden oluşturmaktadır. Küresel ısınmanın sonucuna ve yağış miktarındaki azalmaya bağlı olarak buharlaşmanın fazla olması, bilinçsiz tarımsal sulama, su israfı, hızlı tüketim, kirliliğin artması, su yönetimi politikalarının hatalı uygulanması ve hepsinden daha önemlisi nüfus artışı, küresel su sorununa neden olmaktadır.

ÇEVRE KİRLİLİĞİ

Küresel ve düzenli bir sorun olan su kıtlığı, politika yapıcıları tarafından henüz ciddi bir sorun olarak görülmemektedir. Kullanılabilir su kıtlığı, su kütlelerinin kirliliğine bağlı olan çevre kirliliği yalnızca kurak iklim bölgelerinin sorunu olmaktan çıkarak küresel hale gelmiştir. 1977’de Arjantin’in Mar del Plata şehrinde yapılan BM Su Konferansı’nın konusunu, suyun çevresel sorunlarının başlaması ve yaygınlaşması ile birlikte uluslararası nehir havzalarının çıkmazları oluşturmuştur. Yine de alınan birçok kararın takibinin yapılmamış olması suyun oluşturduğu sorunların günümüze kadar büyümesine neden olmuştur. Küresel politika oluşturma seçeneklerinin önemsiz ve sınırlı olması kötümser tabloyu ortaya koymaya devam etmektedir.

1930’dan beri temiz suyun ve sağlıklamanın uluslararası kontrolleri Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), UNICEF tarafından JMP aracılığı ile ortaklaşa yürütülmüştür.

“Su kaynaklarının aşırı kullanımını engellemek, ulusal ve uluslararası su için hedef stratejileri belirlemek, içme suyuna ulaşmanın güvenliğini sağlamak” amacı ile 1992 yılında Rio Zirvesi’nde BM Milenyum hedefleri belirlenmiştir. İnsan ve yaşam için suyun gerekliği 2003 yılından itibaren Dünya Su Gelişim Raporları olarak yayımlanmaya başlanmıştır. 1993 yılından başlayarak her yıl 22 Mart Dünya Su Günü olarak kutlanmaya başlamasındaki en önemli amaç, küresel su problemleri ile mücadele etmek, insanlarda suyun dikkatli kullanılması gerektiği vurgusu taşımaktadır.

ÜLKELERİN KENDİ KAYNAKLARI

Büyük nehirlere, su havzalarına, barajlara sahip ülkelerle komşu ülkeler arasında yakın zamanlarda ülkeler arası enerji krizlerine yakın problemlerin, su streslerinin, gerginliğin yaşanabilir olma olasılığı yüksektir. Ülkelerin kendi su kaynaklarını iyi yönetmesi, bugün dünyada 1.4 milyar insanın temiz suya ulaşamıyor olması gerçeğine göre sudan bahanelere neden olmamak için uluslararası ilişkilerini koruması konusunda önemlidir.

Bugün dünya nüfusunun dokuzda birinin temiz suya erişememesi Ortadoğu ülkeleri, Mısır, Sudan, Çin, ABD, Türkiye gibi bazı ülkelerde su güvenliği bahanesi ile bir gerginlik yaratabilir.