Türkiye’nin ışığa ihtiyacı var.
Özellikle tarihin penceresinden, tarih yazmış kişilerin tutacakları ışığa.
“Tarih yazmış” deyince, elbette ve çok şükür ilk akla gelen Mustafa Kemal Atatürk’tür, “ışık” deyince ise Nutuk ya da Gençliğe Hitabesi...
Ama ne yazık ki bugünkü iktidar sahipleri için Mustafa Kemal yeterince aydınlatıcı ve yol gösterici değildir.
Onlara mesela George Washington verelim. Yılın son ayı onuruna.
Mr. Washington’ı iyi bilirler.
En azından “Tanrıya Güveniyoruz" yazılı yeşil dolarların üzerindeki resimlerinden iyi bilirler!
Belki Amerika Birleşik Devletleri’nin kurucusu ve ilk başkanı olmasını da bilirler. Ama onun 1796’da görevinden ayrılırken verdiği “Veda Nutku”nu bilen belki birkaç kişi ya çıkar ya çıkmaz.
***
İşte o nutuktan bazı bölümler.
- Belirli bir millete sevda ile bağlanmaktan kaçınınız. Başka bir ülkeye, nefret yahut sevgi duyguları beslemeyi âdet edinen milletler köleleşirler. Kendi görev ve çıkarlarını unuturlar.
- Böyle milletler çoğu zaman barıştan, bazen de özgürlüklerinden yoksun duruma düşebilirler.
- Zira bir millet, -aralarında gerçek bir çıkar birliği olmadığı halde- çyle bir ortaklık hayaline kapılarak başka bir millete bağlandı mı, bu ikincisinin kavgalarına boşu boşuna karışır. Üstelik ona özel imtiyazlar tanır.
- Bu ise kendisinin sömürülmesine yol açmakla kalmaz, başka ülkelerin düşmanlığını ve misillemelerini de üzerine çeker.
- Böyle bir durumda, kendisine bağlanılan milletlerin taraftarı geçinen hırslı, ahlaksız yahut gafil vatandaşların memleket çıkarlarına ihanet etmeleri de kolaylaşır. Çünkü bunlar ayıplanmazlar.
- Böyle bağlantılar, bir ülkede ayrılıkları körüklemek, ustalıkla insan satın almak, kamuoyunu aldatmak, yetkilileri etkilemek ya da ürkütmek isteyen kimselere ne çok fırsat sağlar.
- Büyük ve güçlü bir ülkeyle öyle bir ilişki kuran küçük yahut zayıf bir millet ötekinin uydusu olmaktan kurtulamaz.
- Yabancı entrikaların aleti durumundaki kişiler güvenini ve alkışını kazandıkları halkı aldatarak, onun çıkarlarını başkalarına teslim etmesini sağlarken, bütün bunlara karşı çıkan gerçek yurtseverler şüpheli duruma düşürülüp lanetlenebilirler. (Philadelphia, 19 Eylül 1796)
***
Cumhurbaşkanı Erdoğan sabah akşam, içeride dışarıda yabancı devlet adamları ile görüşüp duruyor.
Dışışleri Bakanı Hakan Fidan’ın trafiği daha da yoğun.
Buralarda neler söyleniyor, ne tür tekliflere maruz kalıyor, bunu bilmek mümkün değil.
Ekonominin kitabını yazmaktan, içeride dışarıda okutmaya çalışmaktan kendisinin önereceğimiz kitaba bakmaya zamanı olmaz. Ama danışmanlarının, yanaşmanlarının bulup okumaları hem farz hem sünnettir.
Külliyenin 7/24 açık, kek ve çay servisi de yapılan kütüphanesinde mutlaka vardır. Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın bağışladığı kitaplar arasına baksınlar: Gaston Bouthoul, Politika Sanatı, Çev. Sabahattin Eyuboğlu, Vedat Günyol, Çan Yayınları, İstanbul, 1967.
