Yıllardır, “Gazeteler yok olacak” diye bir iddia var. Bundan 15 yıl önce “Son gazete 2040’ta basılacak” deniyordu, sonra bunu 2020’ye kadar çekenler oldu.
Gerçekten böyle mi? Gazeteler yakın bir gelecekte yok mu olacak?
Sorunun cevabı galiba şöyle: Bir dönem, böyle düşünenler oldu ancak trendler gösteriyor ki, gazeteler kesinlikle yok olmayacak. Çünkü gelişmeler tahminleri değiştirdi.
Dünya Gazete Yayıncıları Birliği’nin (WANIFRA) son “Dünya Basın Trendleri” raporundan şaşırtıcı gerçekler var:
• Öncelikle genelde gazete tirajları düşüyor, buna bağlı olarak reklam gelirleri de düşüyor.
• Dijital medyada ise hem kullanıcı sayısı hem de reklam geliri giderek artıyor.
• Ancak gazetecilik endüstrisi ise başarılı şekilde değerini artırıyor, yeni pazarlar yaratıyor, yeni iş modelleri ortaya çıkarıyor.
• Basılı medya, daha uzun yıllar en önemli haber kaynağı olmaya devam edecek.
• 2014’te gazeteler dünya genelinde 179 milyar dolarlık hasılat rakamına ulaştı. Bunun 92 milyar doları basılı ve dijital basın gelirlerinden, kalanı ise reklamdan geldi. Bu bir önceki yıla göre yüzde 1 düştü ancak rakam yine de kitap yayını ve müzik ve film endüstrilerinden fazla. Bu yüzyılda ilk kez, gazete satışından elde edilen gelir; reklamdan elde edilen geliri aştı.
• Dünya genelinde, gazetelerin gelirinin yüzde 93’ü hâlâ basılı medyadan geliyor ve basılı medya yakın gelecekte de en büyük gelir kaynağı olmayı sürdürecek.
• Dijital abonelik gelirleri 2014’te yüzde 45, son 5 yılda ise yüzde 1400 arttı ama...
• Gazete tirajları da dünya genelinde 2014’te bir yıl öncesine göre yüzde 6.4 arttı, son beş yılda ise yüzde 16.5 büyüdü.
• Gazetelerin dünyada 2.7 milyar kişiye ulaştığı sanılıyor. Dijital okur sayısı ise 770 milyon.
• Ve bu tiraj artışı Hindistan ve Asya ülkelerindeki artışlardan kaynaklandı. Asya’daki artış yüzde 9.8’i buldu.
• Buna karşılık Kuzey Amerika’da yüzde 1.3, Avrupa’da ise tirajlarda yüzde 4.5 düşüş oldu.
• Analizlere göre, gazetelerin fiyatları, uzun vadede tirajları belirliyor. Hindistan’daki artışın temel nedeni de fiyat. Dünyanın en ucuz gazeteleri burada satılıyor, fiyatlar 9 ile 30 kuruş arasında değişiyor ve yüzde 400 enflasyona rağmen fiyatlar 15 yıldır değişmedi.
• 2014 yılı, “Mobil yılı” oldu ve ilk kez masa üstü bilgisayardan gazetelere giriş, mobilin gerisinde kaldı.
• Buna bağlı olarak mobil reklamcılık büyük artışlar gösterdi. 2017’de mobil reklamcılık gelirinin 52 milyar doları bulması bekleniyor.
• Akıllı telefon kullananların 10’da sekizi, sabah uyandıktan sonra 15 dakika içinde ve çoğu kez de yataktan kalkmadan telefona bakıyor.
• ABD’lilerin yüzde 44’ü, haberle ilgili aplikasyonları kullanıyor.
• İnsanlar günde 2.2 saatlerini mobil cihazlarla geçiriyorlar, 92 dakikası telefonda, 37 dakikası tabletlerde. Masa üstü bilgisayar kullanımı geriliyor.
• Dünyanın en çok satan ilk 50 gazetesi arasında Türk gazetesi yok. İlk 50’de şu ülkeler var: Hindistan 19, Çin 12, Japonya 11, ABD 3, İngiltere 2, Güney Kore 2, Almanya 1 gazete.
• 2010-2014 yılları arasında Türk gazetelerinin tirajları da yüzde 6.2 arttı. Yetişkin bin Türk’e 86.6 gazete satışı düşüyor. Bizden daha kötü orana sahip İspanya, Romanya, Ukrayna, Rusya, Polonya; İtalya, Hırvatistan, Slovakya var. Japonlarda bu sayı 410.