56 yaşındayken 2011’de pankreas kanserinden ölen Apple’ın kurucusu Steve Jobs hâlâ hayatımızı etkilemeyi sürdürüyor.
Onun öncülüğünde üretilen iPhone’lar, iPad’lar, Mac’lar, kurucu ortağı olduğu Apple’ı dünyanın en büyük ve kârlı şirketi yaptı.
Steve Jobs tam bir Amerikan rüyası örneğiydi.
Fakir bir aile olan Suriyeli bir baba ve Amerikalı bir annenin oğlu olarak dünyaya geldi, evlatlık verildiği aile tarafından büyütüldü. Ancak dramla başlayan hayatı onu dünyanın en zengin adamlarından biri yaptı.
Hakkında pek çok kitap yazıldı, birçok film çevrildi.
Bunların sonuncusu, “Cüretli, Zeki ve Gaddar Steve Jobs: Makine Adam” adlı belgesel.
Peşpeşe kitaplar ve filmler, Steve Jobs’un çok etkileyici başarılarıyla paketleniyor; ancak bir de onun pek bilinmeyen, “Acımasız, kaba, hoşgörüsüz” yönleri var.
Mesela, sevgilisinin kendisinden hamile kaldığını öğrenince, “Benden değil” diyerek kaçan, genç kadını suçlayan, çocuğunu ise ancak DNA testi ile kabul eden biriydi Jobs.
Apple’ı birlikte kurduğu yol pek çok arkadaşını yarı yolda bıraktı.
İlk işinden 7.500 dolar aldı, işi birlikte yaptığı ortağı Steve Wozniak’a “750 dolar aldım” dedi, sadece 375 doları ona vererek, kandırdı. Paranın 7.125 dolarını cebine attı.
iPhone üreten Çin’deki şirketin aşırı çalışma baskısı altında bunalıma giren 12 çalışanı intihar edince, bunu önemsiz göstermeye çalıştı; “400 bin kişilik şehirde 12 intihar, ABD standartlarının altında” dedi. Yardım etmeyi sevmezdi, Apple şirketinin kurumsal yardım bütçelerini kestirdi.
Empatisi yoktu.
Yasal boşluktan yararlanıp, pahalı Mercedes’iyle plakasız dolaşır, şirketin engellilere ayrılmış özel yerine park ederdi.
Ve daha çok para için “Tarihi öne çekme” denilen eski tarihli hisse senedi alımlarıyla, yasaları by-pass edip usulsüzlük yapmaktan da kaçınmadı.
Eğer ABD yargı sistemi Steve Jobs’a ayrıcalık tanımasa, bu yöntemi deneyen başkaları gibi hapse girmesi an meselesiydi.
Aşırı kibri yüzünden hastalığı için bile doktorları dinlemedi, tedavisini ve önerilen ameliyatı geciktirdi.
Gazetecilere baskı
Steve Jobs’un bir de gazetecilere baskı yapan, basın özgürlüğünü tanımayan yönü vardı. Onun öyküsü de şöyle:
2010’da bir Apple çalışanı, yeni çıkacak iPhone 4’ün prototipini barda unuttu.
Prototipi, bir öğrenci buldu ve gizmodo.com’a 5.000 dolara sattı.
Gizmodo.com muhabirleri, tüm dünyanın merakla beklediği telefonla ilgili haber yaptılar.
Steve Jobs, önce blog yöneticilerini bizzat arayarak, “Telefonumu geri istiyorum” dedi. Blog yöneticileri, “Bize mektupla başvurun verelim” dediler, mektup gelince de yolladılar.
Telefonu aldıktan sonra Jobs nüfuzunu kullanıp, savcıları harekete geçirdi, teknoloji hırsızlığı ile mücadele birimine gazetecinin evini bastırdı. Sonra da, gazetecinin evine baskın yaptıran savcıya Apple’da iş verdi.
Tesadüfen bulmuş birinden aldıkları telefonu haber yapan gazeteciler, davadan zor kurtuldular.
Bu olaydan sonra Apple gizmodo’ya yıllarca ambargo uyguladı, hiçbir toplantıya almadı.
Bu yasak Steve Jobs’un ölümünden sonra ancak 2014’te kalktı.
