İlhan Selçuk’u anarken...
Mustafa Balbay
Son Köşe Yazıları

İlhan Selçuk’u anarken...

30.06.2019 07:30
Güncellenme:
Takip Et:

İlhan Selçuk ve Turhan Selçuk bugün Hacıbektaş’ta anılacak. Önce mezarları başında saat 11.00’de anma, çiçek bırakma, lokma ikramı, ardından saat 13.00’te Kültür Merkezi’nde panel var.
Panelde İlhan Selçuk’un eskimeyen dostları Alev Coşkun, Mehmet Atay, Şükran Soner konuşacak.
İlhan Selçuk’la en son 3 Mart 2009’da İstanbul’da evinde kahve içimiş, sohbet etmiştik. Soğuk ve güneşli bir Marttı. İki gün sonra Silivri mahpusuğu başladı. Tutukluluğun birinci ayı doldu dolmadı, kendine özgü el yazısıyla şu notu göndermişti:
Yaşamasını bilen her yerde yaşar...
İlk günlerde gelen pek çok mektubun yanında bu not da direnme gücü üretim unsurlarının yanında yer almıştı.
İlhan Selçuk, bu topraklardaki aydınlanma mücadelesinin sönmeyen bir meşalesi olarak yaşamaya devam ediyor. 20. yüzyılın ikinci yarısından 21. yüzyılın ilk on yılına dek hiç susmadı. Türkiye’yi ve dünyayı en iyi yorumlayan, gelecek öngörülerini sıralayıp bir süre sonra, “Eyvah, yine haklı çıktık” diye başlayan, mizahtan felsefeye her şeyi mayalayan yazıları hem günceldir hem tarihseldir.
İlhan Selçuk, Sovyetler Birliği’nin çöktüğü 1991’den sonra dünyayı yorumlamanın çok zor olduğu dönemde bile en berrak yazıları kaleme aldı. 1789 Fransız Devrimi’ni, 1917 Sovyet Devrimi’ni, 1923 Türkiye Devrimi’ni 21. yüzyıldaki anlamıyla, evrensel ve yerel karakteriyle okura sundu. Bu anlamda yazıları tam bir okuldu.
İlhan Selçuk’u 21 Haziran 2010’da, güneşin en uzun süre aydınlattığı günde kaybettik. 80’li yaşlara yaklaştığı yıllardaki sohbetlerimizde konu döner dolaşır ölüme gelirdi. “Ölümle artık tanışığım” dedi bir gün, devam etti:
Bir yer arıyordum, buldum. Ölümde Hacıbektaş’tayım...
Bu tür sohbetlerde sözü şöyle bağlardı:
Hayatın ne kadar güzel olduğunu benim yaşıma gelince anlayacaksın...
Sözün ustası İlhan Selçuk’u, çizginin ustası Turhan Selçuk’u bir kez daha saygıyla anıyoruz.

Japonya molası...
İlhan Selçuk yazılarına kısa süre ara verdiğinde sık kullandığı bir örnek vardı.
Sokrates’in memleket meselelerine çok kafa yoran bir arkadaşı, uzaklara gidip dinlenmek, dert ettiği konulardan sıyrılmak istemiş. Sokrates bunu öğrendiğinde şunu söylemiş:
O, gittiği yere kendini de götürür...
Ben de bir süre uzaklara gidiyorum...
1990’lar boyunca her yılı dünyanın bir bölgesine ayırıp gezdim, gördüm, yazdım. 2000’lerde de ayrı ayrı kitaplaştırdım. Ortaya bizim Cumhuriyet Kitapları’nın diliyle 8 kitaplık “Balbay Seyahatnamesi” çıktı. Şu anda Japonya’dayım. Siz bu satırları okurken büyük olasılıkla Tokyo- Hiroşima hattında olacağım.
Şu sorulara yanıt arayacağım:
- Japon mucizesi ne durumda?
- Dünyada en çok robotun olduğu ülkede geleceğin işçileri kimler olacak?
- Hiroşima’dan ne kaldı?
- 2020 Olimpiyatları’na hazırlanan Japonya dünyaya ne söyleyecek?
- Binlerce yıllık geleneklerine bağlı kalan, en yeniyi üretmeye çalışan Japonya küresel yarışın neresinde?
- Türkiye-Japonya ilişkilerinin Tokyo’dan görünümü nasıl?
- 29 yıl önce gördüğüm Japonya’da o günle bugün arasındaki mesafe ne?
Dönüşte görüşmek üzere...
Sayonara (Allahaısmarladık)...  

Yazarın Son Yazıları

Kırılma-karılma süreci!

2025, 2026’ya hayli karışık, yeniden biçimlenmelere açık, seçenekleri bol bir siyasal gündem devrediyor.

Devamını Oku
24.12.2025
Gündeme uyuşturucu verdiler!

Toplumda ciddi sarsıntı yaratan operasyonlar için sık kullanılan cümlelerden biri şudur: Zamanlama manidar!

Devamını Oku
23.12.2025
Utanmazlar!

9 Aralık’ta TBMM Genel Kurulu’nda CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, “ayrıcalıklı” işe girenleri sıraladı.

Devamını Oku
20.12.2025
Taht oyunları!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan, son günlerde bazen konuşmuyor!

Devamını Oku
18.12.2025
Gülşah Durbay’ın bıraktığı iz...

Ne zaman, zamansız bir ölüm haberi alsam aklıma ilk Yunus Emre’nin dörtlüğü gelir...

Devamını Oku
17.12.2025
Denetim elemanları...

Gündemde asgari ücret var.

Devamını Oku
16.12.2025
Bebeerkil toplum!

TÜİK deyince aklımıza ilk enflasyon rakamları geliyor ama kurumun Türkiye’nin her alandaki verilerini derleyip toparlamak, bunları “bilgi” haline getirmek gibi önemli bir işlevi var.

Devamını Oku
13.12.2025
Trumpizm: Önce Amerika!

ABD’nin yeni strateji belgesi yayımlandı.

Devamını Oku
11.12.2025
Denk bütçe!

2026 yılı bütçesinin TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlamasıyla ekonomi hak ettiği gündem önceliğini bir nebze kazandı.

Devamını Oku
10.12.2025
Suriye’nin bir yılı!

Suriye’de Esad rejiminin devrilmesinin üzerinden bir yıl geçti. 8 Aralık 2024’te Şara ve beraberindekiler Halep’ten çıktıkları engelsiz yolculukla Şam’a vardılar. Havaya sıktıkları zafer kurşunları Esad güçlerine sıktıklarından çok daha fazlaydı.

Devamını Oku
09.12.2025
Mr. Tom Barrack... Bu üslubu bırak!

Sayın Büyükelçi, göreve geldiğiniz günden beri Türkiye ve bölge üzerine tezler ortaya atıp geçmişten geleceğe aklınıza geleni söylüyorsunuz.

Devamını Oku
06.12.2025
İktidar, halkın İMF’si oldu!

Dün sabah saat 10.00’da enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte art arda buna paralel haberler döküldü:

Devamını Oku
04.12.2025
Tarım ‘şap’a otururken!

Uzunca bir süredir tarımdan gelen olumsuz haberler zincirine sonunda iktidarın TÜİK’İ de katıldı.

Devamını Oku
03.12.2025
Papanın ziyareti!

Papa 14. Leo’nun Türkiye ziyareti sona erdi, tartışmaları devam ediyor.

Devamını Oku
02.12.2025
Yeni siyasal yelpaze ve CHP!

CHP’nin 39. olağan kurultayı Ankara için sık kullandığımız şu tanımın gölgesinde başladı...

Devamını Oku
29.11.2025
İtirafname!

İBB iddianamesi İstanbul 40. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi.

Devamını Oku
27.11.2025
Parçalar birleşmiyor!

Uzun süre tartışıldıktan sonra ansızın gerçekleşen İmralı görüşmesinin yeni bir sürecin başlangıcı olduğunu dün vurgulamıştık.

Devamını Oku
26.11.2025
Süreç yeni başlıyor!

Kritik haftalardan bir hafta daha başladı.

Devamını Oku
25.11.2025
CHP milleti dinledi...

Son birkaç gündür uzun süredir konuşamadığımız, Anadolu’nun pek çok yerinden eski-meyen dostların sesini duyduk.

Devamını Oku
22.11.2025
İşi İmralı’ya sürdüler!

Kamuoyunda “Terörsüz Türkiye” diye bilinen komisyonun tam adı şöyle...

Devamını Oku
20.11.2025
Erdoğan’la Bahçeli’nin Öcalan sorunu!

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin dün partisinin grup toplantısındaki konuşması bir süredir kulislerde dalgalanan pek çok olasılığın doğruluk payını arttırdı.

Devamını Oku
19.11.2025
Akdeniz’de ABD kuşatması!

Güney yelpazemizde birbirinden farklıymış gibi seyreden gelişmeleri birleştirince ortaya Türkiye’nin etrafını saran bir yay çıkıyor.

Devamını Oku
18.11.2025
İddianamenin satırları!

Satır sözcüğünün ikinci anlamı şu...

Devamını Oku
15.11.2025
AKP’nin bitmeyen Atatürk zikzakları!

Bir 10 Kasım’da daha Mustafa Kemal Atatürk’ün unutulmaz, unutturulamaz olduğunu yaşadık.

Devamını Oku
13.11.2025
Bana her şey Ergenekon’u hatırlatıyor!

Dün sabah iktidar medyasının haber vermesiyle gündeme düşen İmamoğlu iddianamesi saat 15.00 sıralarında kamuoyuna ulaştı.

Devamını Oku
12.11.2025
45. yıl…

7 Kasım 1980 Cuma günü. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde günün sonuna yaklaşıyoruz.

Devamını Oku
11.11.2025
Hukuksuzluk Tayfun’u!

1293 gündür hapiste olan Tayfun Kahraman’la ilgili Anayasa Mahkemesi’yle İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi arasındaki asimetrik çatışma Türkiye’nin hukuksuzlukta geldiği noktanın yeni bir ivmesi oldu.

Devamını Oku
08.11.2025
New York’ta sosyalizm!

Dünyanın Trump krampına girdiği bir süreçte ABD’nin kalbi New York’ta belediye başkanlığı seçimlerini Müslüman kökenli sosyalist Zohran Mamdani’nin kazanması, içinde büyük umutlar taşıyan önemli bir başlangıç olabilir!

Devamını Oku
06.11.2025
Pazarlık!

Her şeyin pazarlığa tabi olduğu bir dönemdeyiz.

Devamını Oku
05.11.2025
Anayasa oyunları!

Dün AKP iktidarının 23. yılıydı. Çeyrek asra yaklaşan süreci şöyle özetlemek mümkün:

Devamını Oku
04.11.2025
Sürecin şifreleri...

Birinci yılını dolduran, yolda “terörsüz Türkiye” adını alan süreçte şaşırtıcı olmayan bir “deltalaşma” aşamasına gelindi.

Devamını Oku
01.11.2025
Prof. Özer hapiste fikirleri iktidarda!

Bugün Esenyurt Belediye Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer’e yönelik operasyonun birinci yıldönümü!

Devamını Oku
30.10.2025
Cumhuriyet yurttaşlık bilincidir!

Cumhuriyetimiz ikinci yüzyılın ikinci yılına yine en temel değerlerin tartışma konusu olduğu bir ortamda giriyor.

Devamını Oku
29.10.2025
Tükenmişlik saldırısı!

Korkunun gözleri o kadar çoktur ki insanın üzerine çöktü mü, artık her şeyi korku olarak algılar. İmamoğlu, hapiste de olsa... Özgürce siyaset yapamasa da... Ondan korkuyorlar!

Devamını Oku
28.10.2025
Ca-sus!

Dün sabahtan akşama dek sözcüğün tam anlamıyla yargı fırtınası esti!

Devamını Oku
25.10.2025
Kıbrıs dersleri!

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde geçtiğimiz pazar günü yapılan cumhurbaşkanı seçimlerinin yankıları devam ediyor.

Devamını Oku
23.10.2025
İddianame turşusu!

İBB soruşturmasında aylardır beklenen iddianamenin bir bölümü çıktı.

Devamını Oku
22.10.2025
Kışlalı ile haftaya bakış!

Sevgili Kışlalı, Bugün alçakça bir saldırıyla aramızdan koparılışının 26. yılı!

Devamını Oku
21.10.2025
Suriye denklemi!

Suriye Devlet Başkanı Şara’nın Moskova’ya gidişi, İsrail’le Türkiye arasındaki bu ülkenin nasıl bir geleceğe evrileceğine ilişkin soru işaretlerini biraz daha artırdı.

Devamını Oku
18.10.2025
Bitime hazırlık mı?

22 Ekim 2024’te MHP lideri Devlet Bahçeli’nin Öcalan’a yönelik çağrısıyla başlayan, devamında “terörsüz Türkiye” diye adlandırılan süreçte sonbahar havası hissediliyor.

Devamını Oku
16.10.2025