Eray Canberk

Bu yıl 33. kez verilen Behçet Necatigil Şiir Ödülü’nü “Kent Kırgını” (Yapı Kredi Yayınları) adlı toplu şiirler kitabıyla Eray Canberk aldı. Sanırım kimsenin karşı çıkmayacağı bir ödül-yazar buluşması oldu.

Eray Canberk, 1960 kuşağının belki de en sessiz şairi. Sessizliği, şiire ve şaire böylesini yakıştırmasından olmalı. Yoksa şiirleri, çeviri şiirleri, emek verdiği nice kitapla durmadan konuşan, okurları türlü güzelliklerle buluşturan bir şair.

Eskiler, görgülü, terbiyeli, olgun kimselere “çelebi” derlerdi. Çağdaş şiirimizde çelebi tavırlı şairlerin başta gelenlerinden biri Behçet Necatigil’se, öteki de Eray Canberk’tir. Hayatları, şiirleri, tavırlarıyla birbiriyle çok uyuşan iki şairimizin adları bu ödülle bir kez daha buluştu.

Eray Canberk’in ilk kitabı “Kuytu Sular” 1969’da yayımlanmıştı. Daha ilk kitapla kişiliğini bulmuş bir şair olarak kabul görmüştü. Bu kitabın on yıl sonra yapılan yeni basımı için Yaşar Miraç şöyle yazmıştı: “Aradan on yıl geçmiş, Canberk’in şiirleri öylesine gösterişsiz, gürültü patırtısız, öylesine sevecenlik ve erinç taşıyan yüzüyle eskimeden, yadırgatmadan karşımızda.”

Bu sakin şiir çizgisini günümüze kadar taşıdı Eray Canberk. Bugün 1960-2010 arası elli yıllık şiir birikiminin bir arada sunulduğu “Kent Kırgını”, okurlara saf şiirden bir armağan. Ebrular’dan, eski yeni şairlerden, bestecilerden, ressamlardan söz eden bir sanat buluşması gibi bu şiirler. Bir yandan toplumun ve hayatın nabzı, öte yandan sanatın soluk alışverişi...

Rastlantı değildir bir kitabının adının “Ebrular” olması. Ebru sanatında boyaların ve biçimlerin sudan kâğıda geçişindeki mucize gibidir, şiirlere yansıtılan duygu ve hayat parçaları.

Ödül gerekçesinde ne güzel açıklanmış, “kendi köşesinde şiirinin kozasını ören” denilerek. Şiir başka türlü olabilir mi? En kitleselleşmiş şiirlerden en unutulmuşlara bütün şiirler, şairin sır vermez kozasında örülürler.

Eray Canberk’in, ülkemizin en saygın şiir ödüllerinden biriyle ödüllendirilmiş olması, şiir, şair, insan kavramları üstüne belki yeniden düşünmemizi sağlar. Şairler bütün insanlık tarihi boyunca en “fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür” insanlar olmuşlardır. Onlarla toplumun ve insanın bütün sorunları üstüne çekincesizce konuşulur, tartışılır. Şairler nesnel gerçeklik kadar vicdani gerçeği de görebilen, bu yönde düşünceler üreten, ürünler veren aydınlardır. Geçmiş şiirimiz bu tutumun seçkin örnekleriyle doludur.

Bu yüzden bir çağ, o çağın şairlerine bakılmadan tam anlaşılamaz. Eray Canberk, yalnızca iyi bir şair değil, iyi bir insan örneği olarak da günümüzün bulunmaz değerlerinden biridir.

***

boğanak turnageçidi gündönümü

yele göre yön alır rüzgârgülü

sen yine bildiğince uç serçe

yele karşı uçman gerekse bile