Yevtuşenko, unutulmaz şiiri “Nâzım’ın Kalbi”nde, “Bazıları için şiir / bir roldür, / bir dükkâncıktır bazıları için / kârdır. / Onun gibileri içinse / ağrıdır şiir / rol değil” diye yazmıştı.

Şiirimizin son elli yıllık serüveninde yüreği halkı ve yurdu için durmadan ağrıyan bir şairimiz de, “Türkiye, üzgün yurdum, güzel yurdum” dizelerini yazmış Ataol Behramoğlu. Sonunda onun yüreği de “öfkeden / kederden / sevinçten” çatlama noktasına geldi.

Neyse ki günümüz tıp bilimi elli yıl öncesinden çok ileri. Bir konuşmasında, “Bugünkü olanaklarımız olsa Nâzım’ı en az yirmi yıl daha yaşatırdık” diyen Dr. Bingür Sönmez’in ellerinde şimdi sağlığına yeniden kavuştu.

Demek ağrımaya devam edebilir ülkesi ve halkı için...

***

1970’lerde, 80’lerde şiir yazmaya başlayanlar için benzersiz iki öncü şair vardı: Bir Gün Mutlaka yazarı Ataol Behramoğlu ile Evet İsyan yazarı İsmet Özel.

Bu iki yeni şair, gençliklerinin heyecanı ile 68 Hareketi olarak tarihe geçen dönemin yeni bir dünya arayan isyancı ruhunu şiire taşımışlardı. Bu ruh sonraki şairler kadar pek çok İkinci Yeni şairini de ardından sürükledi; şiirimiz 1970’lerde yeni bir ilerici ivme kazandı.

Ataol Behramoğlu’nun sonraki kuşaklarla bağı, şiirsel bir bağ olmanın çok ötesine geçti. Onun okuduğu, yazdığı her şey, görüşleri, siyasal eylemleri, genç kuşağın ilgi odağında oldu. Dahası pek çoğumuzun hayatlarımızın bir parçasıydı.

Kimimiz okuyacağımız kitapları ondan öğrendik, kimimiz şiirlerimiz için onun düşüncelerine başvurduk, kimimizin oturacağı evi o buldu, kimimize sırtındaki paltoyu verdi. Ortadan kaybolanımız olduğunda nerede olabileceği ona soruldu. Tatillere, şenliklere onunla gittik. Bütün bir kuşak için bulunmaz bir arkadaş ve kılavuz oldu.

***

Ataol Behramoğlu, zengin yaşam deneyiminin nerdeyse her nefesini şiire taşımayı bildi. Bu nedenle şiiri hep genç bir şiir olarak kaldı. Bir Gün Mutlaka’nın yirmili yaşlardaki şairiyle Hayata Uzun Veda’nın altmışlı yaşlarının sonuna gelmiş şairinin kırk yıl boyunca aynı lirik söyleyiş gücünü koruyabilmiş olmasını, ancak çatlayana dek yaşam tutkusuyla çarpan bir yürekten başka ne açıklayabilir?

Ataol Behramoğlu şiiriyle de, hayatıyla da yol göstermeyi sürdürüyor.

Ona bakarak insanın nasıl yetmiş yaşında da delikanlı kalabileceğini görebiliriz.

Ona bakarak insanın nasıl bütün bir hayatı çocuk bakışlarının saflığı içinde ama bir militan kararlılığında geçirebileceğini anlayabiliriz.

Ona bakarak şiirin olağanüstü bir yaşam ve savaşım gücü taşıdığına tanık olabiliriz.

“Yeryüzü dediğimiz / Şeye ait ne varsa / Hepsini tek bir / Şiirde yoğunlaştırabilmek / Sahici ve hakiki / Bir şiirde / Dokunduğunuzda / Kımıldayan / Sanki hep yeniden / Doğmaya yetenekli”.

Hayat dediğimiz her anı mucizelerle dolu şey, o şiirin kendisidir aslında.

\n