‘Devlet dili’
Meriç Velidedeoğlu
Son Köşe Yazıları

‘Devlet dili’

31.05.2019 07:30
Güncellenme:
Takip Et:

“Devlet Dili; başta yönetim (idare) olmak üzere- bu bağlamda yer yer olan- hukukta, eğitimde, ticarette, ayrıca gerek sözlü, gerekse yazılı iletişimde, devletin kullandığı ‘dil’dir!” diyerek kısaca ortaya konuyor.
Ve bu dili kullanan görevliye de, “Devlet Adamı” deniyor ki, bu kavram “900 yıl” önce yazılan ünlü “Kutadgu Bilig”de (Kutsal Bilgiler) de yer alır.
Dolaysiyle yüzyıllardır devlet yönetiminde görev alanların, dillerinin ucuna gelen her sözü öyle uluorta söylemeleri, “devlet adabı”na uygun düşmediği bilinir.
Örneğin, kızdığın yurttaşına “Ulan İsrail dölü!” diye bağıramazsın... Ya da derdini, şikâyetini anlatan, dile getiren yurttaşa da “Ananı al da git!” diyemezsin...
Bilmem ki anımsadınız mı değerli dostlar, Erdoğan’ın, “Başbakan” olarak görevini sürdürürken kullandığı bu sözleri?
Dahası, kendini tutamayıp bir de tokat atmasını...
Geçen hafta da - Osmanlı Halife Sultan’ının, Cuma Alayı gibi- kıldığı cuma namazından sonra, cami çıkışında basına konuşurken, kendisini dinleyenlerden birinin, “İki diplomam var, ama işsizim!” diye yürekten haykırışına, Erdoğan, “Kocan ne yapıyor” diye sormuştu. (24.05.2019)
Genelde, “karı” ve “koca” sözleri, “Hukuk Dili”nde yer alır, ne ki en çok da, kadınlara özgü kimi toplantılarda dile getirilir, tıpkı Emine Hanım’ın, Hayrünissa Hanım’a, “Ayol kocan ne yapıyor” ya da “Peki, şimdi kocası ne yapıyor” sorularında olduğu gibi...
Öte yanda, Erdoğan’ın “devlet dili”yle en yumuşak (!) seslenişi de “Danıştay”a nasip olmuştu, şöyle: “Silahlı Kuvvetler’de kadınların örtünmesi ile ilgili davada Danıştay Savcısı Türban’ı anayasanın değiştirilmez maddeleri içinde yer alan ‘laiklik’ anlayışına ayrıkı bulunca” Erdoğan dayanamamış, “Sen kimsin ya!” diye haykırmıştı. (Cumhuriyet, 15.12.2018)
Bir “Devlet Dili” var kuşkusuz, ne ki devletin başında bu dili kullanabilecek yeterlikte (ehliyet) bir “Devlet Adamı” olması gerektiği de ortada...
Ve değerli dostlar, “Devlet Dili” bağlamında, bizden kimi örneklere değinmeyi sürdürelim.
Erdoğan, bu yerel seçim sürecini, ilk insan döneminde “Habil” ile Kabil” arasındaki öldüresiye oluşan acımasız savaşıma benzetip “sürecek” diyor. (Cumhuriyet, 28.04.2019)
Ve değerli dostlar, tam da şu sırada “TÜSİAD”ın, Yüksek İstişare Konseyi (YİK) Başkanı Tuncay Özilhan,’ın, “Hukukun üstünlüğü ve demokrasi olmadan, ne ekonomi olur, ne de başka bir şey!” demesi üzerine, Erdoğan da, “Günü gelir hesabını sormasını bilirim!” diyerek de “Devlet Dili”nin, “tehdit” boyutunda kullanılmasının, “üzücü” bir örneğini verdi. (17.05.2019)
Ne ki bir türlü sakinleşmeyen Erdoğan, yeni yapılan bir cami açılışında yaptığı konuşmada, “Devlet Dili”ne, yine yeni bir örnek sundu, “Bu işi -yerel seçimleri- hırsızlara bırakmayacağız!” söylemiyle...
Ayrıca, “Doyurduk ama oy vermiyorlar!” şikâyeti, “Devlet Dili”nin, Devlet Başkanı tarafından, olumsuz ve kabaca kullanımının son örneklerinden birini oluşturdu. (gazeteler, 25.05.2019)
Ve değerli dostlar, Erdoğan, bir konuşmasında da, “Şeriata, yani hukuka olan bağlılığı ne derece güçlü tutarsak, geleceğimize o derece güvenle bakabiliriz!” demişti, böylece, “toplumsal yaşamı” dinsel bağlamdaki kurallarla yönetmeyi içeren, “şeriat” ile “çağdaş laik hukuk düzeni”ni bir arada tutmaya yönelik bir söyleminin, “boşuna bir uğraş olduğunu”, onca danışmanından birinin, Erdoğan’a açıklaması gerekmez mi değerli dostlar? Ne dersiniz?  

Yazarın Son Yazıları

Erasmus

Erasmus

Devamını Oku
19.03.2021
‘12 Mart 1921’

“Değerli dostlar bugün, ‘12 Mart günü’, Ulusal Kurtuluş Savaşı sürecinin önemli tarihlerinden birini oluşturur.

Devamını Oku
12.03.2021
‘Manifesto!’

‘Manifesto!’

Devamını Oku
05.03.2021
‘Elli Yıl’

‘Elli Yıl’

Devamını Oku
26.02.2021
Haddini Bil!

Haddini Bil!

Devamını Oku
19.02.2021
Bölme mi? Parçalama mı?..

Bölme mi? Parçalama mı?..

Devamını Oku
12.02.2021
‘Kıht-ı rical!’

‘Kıht-ı rical!’

Devamını Oku
05.02.2021
‘Aşı’ ve ‘mumlar’

‘Aşı’ ve ‘mumlar’

Devamını Oku
29.01.2021
Siyasal terör!

Siyasal terör!

Devamını Oku
22.01.2021
‘Geleceksizlik!’

‘Geleceksizlik!’

Devamını Oku
15.01.2021
Yeni bir kavram dolayısıyla...

Yeni bir kavram dolayısıyla...

Devamını Oku
08.01.2021
İlk gün

İlk gün

Devamını Oku
01.01.2021
İsmet İNÖNÜ

İsmet İNÖNÜ

Devamını Oku
25.12.2020
‘Şikâyetname’

‘Şikâyetname’

Devamını Oku
18.12.2020
‘Şeriat bizim hukukumuzdur!’

‘Şeriat bizim hukukumuzdur!’

Devamını Oku
11.12.2020
‘Rüzgâr eken fırtına biçer!’

‘Rüzgâr eken fırtına biçer!’

Devamını Oku
04.12.2020
‘Hukuk Devleti’ mi? ‘Kişi Devleti’ mi?

‘Hukuk Devleti’ mi? ‘Kişi Devleti’ mi?

Devamını Oku
20.11.2020
Depremle birlikte yaşamak

Depremle birlikte yaşamak

Devamını Oku
06.11.2020
‘Kıht-ı Rical’

‘Kıht-ı Rical’

Devamını Oku
23.10.2020
‘Quo vadis?’

‘Quo vadis?’

Devamını Oku
16.10.2020
Dünya Kız Çocukları Günü

Dünya Kız Çocukları Günü

Devamını Oku
09.10.2020
‘26 Eylül’ dolaysiyle!

‘26 Eylül’ dolaysiyle!

Devamını Oku
02.10.2020
Yarın ‘26 Eylül Dil Bayramı’!

Yarın ‘26 Eylül Dil Bayramı’!

Devamını Oku
25.09.2020
‘Torpil’

‘Torpil’

Devamını Oku
18.09.2020
İlahiyatçı ne diyor?

İlahiyatçı ne diyor?

Devamını Oku
11.09.2020
Yine mi?

Yine mi?

Devamını Oku
04.09.2020
‘Ağustos’ ayı

‘Ağustos’ ayı

Devamını Oku
28.08.2020
‘Bir fikir gazetesinde otuz yıl’

‘Bir fikir gazetesinde otuz yıl’

Devamını Oku
21.08.2020
‘Mecelle’

‘Mecelle’

Devamını Oku
14.08.2020
Lozan’dan Lozan’a!

Lozan’dan Lozan’a!

Devamını Oku
07.08.2020
‘24 Temmuz Lozan Günü’

‘24 Temmuz Lozan Günü’

Devamını Oku
24.07.2020
86 yıllık...

86 yıllık...

Devamını Oku
17.07.2020
Düğme

Düğme

Devamını Oku
10.07.2020
Bir zamanlar...

Bir zamanlar...

Devamını Oku
26.06.2020
‘Kavrulmak’ ve ‘savrulmak’

‘Kavrulmak’ ve ‘savrulmak’

Devamını Oku
19.06.2020
Ekonomiye sıra nasıl gelsin ki?

Ekonomiye sıra nasıl gelsin ki?

Devamını Oku
12.06.2020
‘65 yaş üstü’

‘65 yaş üstü’

Devamını Oku
05.06.2020
‘Ben ben ben demokrasisi!’

‘Ben ben ben demokrasisi!

Devamını Oku
29.05.2020
İkileşti mi?

İkileşti mi?

Devamını Oku
22.05.2020
“Çekildik...

“Çekildik...

Devamını Oku
15.05.2020