“Kent dayanıyor bahçenin  duvarlarına, Yeni bahçeler çiz, gözlerinin kuşlarına.”

Özdemir Asaf

...

Sevimli çılgınlığı, bir elmas yontucusu gibi seçtiği sözcükleri ile kendine bile meydan okuyan Özdemir Asaf bu şiirini bizlere okusaydı, r’leri es geçip yumuşatarak “Kent dayanıyov bahçenin duvavına...” derdi. Kitabının adı: Çiçekleri yemeyin. Basıldığı tarih: 1975.

Yarım yüzyıla yakın bir zaman dilimi geçmiş aradan... Şimdilerde ne çit kaldı ne bahçe; kent bahçenin duvarını buldozer ile delip geçti. Arda kalan tek şey ...gözlerimizin kuşlarına bahçeler çizmek!..Bebekliydi, cadde üzerindeki küçük meyhanesinde kendi hizmet ederdi genç müşterilerine.

Yanındaki kız arkadaşına caka olsun diye, “şair çek bir piyaz” dediklerinde bana kızmasaydı mutfaktan o piyazı ben kapıp getirecektim. İçerlek tavan kirişinin arka yüzünde, kendi eliyle yazdığı kısa bir şiiri vardı. “...Anılardan kale yapıp sığınsan bile, /Yetmez yalnız başına bir ömür bir kişiye” diye bitiyordu.

Ne Özdemir Asaf kaldı ne şiiri ne de Boğaziçi ve simgesi Bebek...Vahşi kentleşmenin yıkıp, yok ettiği bahçelerin, koyların, iskelelerin içinde tepinip duruyorlar. Ayıp olmazsa; hangi doğa, hangi deniz, hangi kültür, hangi görgü, hangi bilim sanat diyeceğim ama utanıyorum; kimlikleri yerine cüzdanlarını göstereceklerinden. Oysa kimliğimizi oluşturan binlerce yıl var yaşadığımız topraklarda:

Görkemli doğası, insan hariç ne eksen çiçek açan toprağı, şiiri, resmi, heykeli, müziği ve bilgeleri ile ve gelece kuşaklar adına utanmadan. Kuşkusuz bunlar bilinmeyen şeyler değil, hele var olup yok edilen, kendi kimliğinden utanan, kuşku dolu ve alaysı bakışlarla itilip kakışlanan bir toplum iseniz!..

KENT BİR BAHÇEDİR

Buğday başaklı ve üzüm bağları ile Hitit bahçeleri ve bağları; tapınakları, anıtsal mezar duvarlarındaki sonsuz yaşamı simgeleyen lotus çiçekleri ile donanmış ve papirüslerin çevrelediği havuzları ile Mısır bahçeleri... Anıtsal yapıları ile avlulu Roma bahçeleri; Mikelanj’ın heykelleriyle mezar anıtını ölümsüzleştiren Medici ailesinin bahçeleri; tabii ki Rönesans bahçeleri, geometrik figürleriyle Varka ile Gülşah minyatürlerindeki gibi rengârenk çiçekleri ve giysileri ile Selçuklular...

Osmanlı’nın, örneğin Kanuni Sultan Süleyman’ın Mimar Sinan’a yaptırdığı bahçeler, su kemerleri ve minyatürlerdeki çiçekler ve bahçeler... Çin, Japon, İngiliz ve Fransız bahçelerinin yanı sıra ressam Monet, Pisarro, Matisse ve binlerce ressamın bağ, bahçe ve parkları!... Eeee! Anladık da dilinin altında ne var, uzatma? Bizim derdimiz boyumuzu aştı” diyebilirsiniz.

Dilimin altında hiçbir şey yok umuttan başka. Ortalık toz duman ama unutmamız gereken bir şey daha var: Kent bir bahçedir. Boğaziçi ise bizlere inat bulutunu, rüzgârını, kuşunu, tuzlu suların da dolaşan balıkları ile (ızgara tava değil) ve şairleri, bilgeleri, heykelleri ve müziği ile bir bahçedir ve geleceğimizdir. Her kentin kimliğidir park ve bahçeler, hangi ortam da olursak olalım.

BOĞAZİÇİ’NİN SİMGESİ BEBEK

Tabii ki yangından mal kaçırılmıyor! Her şeyin tüketildiği Anadolu coğrafyasındaki kültürel doku gibi İstanbul’un ve tabii ki Boğaziçi’nin tarihsel simgesi Bebek de kendi bataklığında ayakta durmaya çalışıyor. Parklar, caddeler, ara sokaklar; çöpler, işgaller, kuşatmalar ve müzik adı altında gece yarılarına kadar çığlık çığlığa süren darbukalar, göbekler, parkçılar yani fiziksel ve görsel şiddetten Bebek ya çıkacak ya da Boğaziçi ile birlikte kimliğini kendi eliyle yok edip batacak.

Binlerce örnek var bu konumda Anadolu’da. 13 Eylül 2020 günkü Cumhuriyet gazetesindeki haber bu yazının kaynağı: Boğaziçi adına umudun habercisi. Anakent Belediye Başkanı İmamoğlu ve birdenbire birikimi, bilgisi ve deneyimi, sakinliği ile Prof. Dr. Çağatay Seçkin’in Bebeklilerce umut olarak görülmesinin habercisi oluvermesinin de nedeni bu.

Kararlıydılar. Kuşkusuz, bu yalnızca kıyı semti Bebeklilerin sorunu değil. İstanbul’un, Boğaziçi’nin varlık sorunu. Kala kala bir tek nefes alıp insanca yaşamak kaldı.Avunduğumuz tek şey doğa ona öncülük edebilir. “Yeni bahçeler çizin gözlerimizin kuşlarına!..”