Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 20 Aralık 2017 tarihinde aldığı kararla 20 Mayıs’ı “Dünya Arı Günü” olarak ilan edilmiş ve Dünya Arı Günü ilk kez 20 Mayıs 2018’de kutlanmıştır. Bu tarih modern arıcılığın öncülerinden olan Anton Jansa’nın doğum günü anısına seçilmiştir. Bu yıl Dünya Arı Günü’nün teması “Tozlayıcı dostu tarımsal üretim yapan arı”dır.
KOVAN MİKTARI
Arılar yüzyıllardır insanlara, hayvanlara, bitkilere ve çevreye fayda sağlamıştır. Vahşi tozlayıcılar ile birlikte arılar, biyoçeşitliliğin sürdürülmesi, birçok bitkinin üretimi ve yaşamının garanti altına alınması, ormanların yenilenmesinin desteklenmesi, iklim değişikliğine adaptasyon ve sürdürülebilirliğin teşvik edilmesi ile tarımsal ürünlerin miktar ve kalitelerinin geliştirilmesinde önemli rol oynamaktadır.
Arıcılıkla ilgili TÜİK ve Tarım Orman Bakanlığı İstatistik verilerine incelendiğinde; işletme sayısının her geçen yıl yetersiz de olsa artış gösterdiği görülmektedir. 1991 yılında 21 bin 540 olan arıcılık işletmesi 2022 yılında 95 bin 386?’ya yükselmiştir. Bal verimine baktığımızda ise son 10 yılın ortalaması kovan başına 13.42 kg’dır. Çin de ise bu rakam kovan başına 48.9 kg, Çin’i 25.2 kg ve 24.9 kg bal verim miktarlarıyla sırasıyla Meksika ve Arjantin takip etmektedir. Kovan başına bal verimi dünya ortalaması ise 19 kg’dır. Dünyada kovan sayısında ve bal üretim miktarında ikinci olan ülkemiz ise bal veriminde 13.42 kg ile dünya ortalamasının altında yer almaktadır. Dünyada yıllık bal üretimine baktığımızda Çin’in yıllık 472 bin 700 ton ile ilk sırada, Türkiye’nin ise 96 bin 344 ton ile ikinci sırada olduğu görülmektedir. Türkiye bal üretiminde ikinci sırada olmasına rağmen bal ihracatında her yıl değişim göstermekle birlikte 8-10. sıralarda yer almaktadır. Ülkemizde en çok bal üretimi yılda 19 bin 98 tonla Ordu ilimizde, en az bal üretimi ise 54 tonla Kilis ilimizde üretilmektedir. Bölge bazında baktığımızda ise en çok kovan sayısının ege bölgesinde olduğu görülmektedir.
Ülkemizde de arıcılık her yerde yapılabilen bir faaliyet olarak ön plana çıkmakta ve önem kazanmaktadır. Genel olarak küçük aile işletmesi şeklindeki arıcılıkta, bir araya gelerek örgütlü üretim modellerine geçilmesi önem arz etmektedir. Bu modele geçişle hem bal üretiminde ve kalitesinde standardizasyon sağlanacak hem de pazarda üreticiler güç kazanacaktır.
ÜRETİCİLİK VE YETİŞTİRİCİLİK
Arılarla ilgili görev ve yetkiler Tarım ve Orman Bakanlığı’nda değişik birimlere dağıtılmıştır. Arı sağlığı ve arı ürünleri gıda ve kontrol, arı yetiştiriciliği ve teşvikler; hayvancılık, arıcılık örgütleri, tarım reformu, arıcılıkla ilgili araştırmalar “Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlükleri” tarafında yapılmaktadır.
Arıcılıkla ilgili kamu yapılanmasının çok başlı olması; bu alandaki verimliliği, organizasyonu, teşvikleri, sağlığı vb. olumsuz etkileyen faktörlerin başında gelmektedir. Bu işlerin doğru ve sistemli yapılabilmesi için kamu yapılanmasının Uluslararası Cenevre Sözleşmesi’ne (3245 sayılı kanun) uygun, doğrudan bir bakana bağlı ve taşra örgütlenmesi olan “Veteriner Hekimlik Hizmetleri Yetkili Otoritesi’nin oluşturulmasından başka çare bulunmamaktadır.
HÜSEYİN DEDE
UZMAN VETERİNER HEKİM
VETERİNER HEKİMLER DERNEĞİ ONUR KURULU ÜYESİ
