Seçimler ne getirir bilinmez ama geride kalan 20 yıllık AKP iktidarının kendi düşünsel setlerine göre şekillendirdiği devletin yeniden yapılandırılması gerekiyor. İktidar değiştiği takdirde yeni gelen iktidarın ilk yapması gereken bu olmalıdır. Tabii, parlamenter sisteme geçişten önce mevcut sistemin sağladığı avantajlardan yararlanarak kadrolaşma liyakat merkezli olarak düzenlenmek koşuluyla... 

Her kurumun yeniden yapılandırılması sağlanmalıdır. Biz TSK’de neler yapılması gerektiğine odaklanalım...

ÖNCE ASKERİ ETİK

Askerlik hem bir bilim hem bir sanattır. Temelinde disiplin vardır. Disiplin tam itaati gerekli kılar. Askerlik mesleği mutlak bir mesleki yeterliliği gerektirir. Subaylık vasıfları asli olarak yüksek bir kavrayışı, yüksek sorumluluk duygusunu, iyi insan tanımayı, zor koşullarda yaşamaya rızayı, fedakârlığı, vatana adanmışlığı, milletin değerlerine bağlılığı ve hepsinden öte, anayasal düzen ve hukuki temelde mutlak itaati zorunlu kılar. Komutanlar zor görevlerin adamıdır. Bu yüzden zihinsel berraklığa sahip olmalıdır. En büyük komutanı anayasal düzen çerçevesinde siyasi iradeden, geri kalanların tamamı kendi komutanından emir alır ve uygular. Alınan emre mutlaka itaat edilir. Bu, bir yaşam tarzıdır. Farklı merkezlerden emir almak kabul edilemez. Tarikat-cemaat bağı, siyasi partilerle ilişki benimsenemez.

Bütün bunların yanında asli görevi vatanı için savaşmak ve gerekirse ölmek olan kişinin sorgulama yetisi gelişmiş olmalıdır. Mutlak itaat ve sorgulama birbiriyle çelişir kavramlar olarak karşımıza çıkabilir. Burada komutana/subaya yol gösterici olan ordu etiğidir. Bu etiği şekillendiren yasallık, vazifeye bağlılık, edilen yemine sadakattir. İnsanlık suçu işlememek bu etiğin ayrılmaz bir parçasıdır. 

Bu genel çerçeve içinde profesyonel asker varlık sebebini doğru kavrayacak bir eğitimden geçirilmeli; farklı merkezlerden emir alma eğiliminde olduğu saptananlar TSK dışına çıkarılmalıdır. 

ASKER-SİYASET İLİŞKİLERİ  

İlk yapılması gereken asker-siyaset ilişkilerinin yeniden düzenlenmesi ihtiyacıdır. Eski yapıda iki unsurun ayrışması sorunu yaşanırken yeni yapı birbirine yapışmaktan kaynaklı sorunları yaşamaktadır.

Yüksek Askeri Şûra yapısı sorunludur. Yapılacak yasalarla iki ayrı şûra düzenlenmelidir. İlki milli savunma bakanı ve orgeneral/oramirallerin katılımıyla oluşan bir şûra olmalı, tümgeneral/tümamiralliğe kadar olan terfileri belirlemelidir. İkincisi ise MGK üyelerinin katılımıyla korgeneral/koramiral ve orgeneral/oramiralliğe terfi edecekleri belirlemelidir.

Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları TBMM’de anayasaya bağlılık yemini ettikten sonra göreve başlamalıdırlar. TBMM, TSK üzerinde denetim sağlayabilecek işleve sahip olmalıdır.

EMİR-KOMUTA YAPISI

Genelkurmay başkanlığı MSB’ye bağlı olarak kalmalı ancak kuvvet komutanlıkları üzerinde tam emir-komuta yetkisine sahip olmalıdır. Bütün operasyon ve sınır birlikleri Genelkurmay Başkanlığı’nca sevk ve idare edilmeli, kuvvet komutanları operasyonel bağlamda Genelkurmay başkanının yardımcısı rolünü üstlenmelidir. 

MSB’ye bağlı olarak istihbarat başkanlığı tesis edilmeli; iç istihbarat ve istihbarata karşı koyma ile yetkilendirilmelidir. Genelkurmay Başkanlığı istihbarat başkanlığı dış istihbarattan sorumlu olmalıdır.

MSB’ye bağlı olarak sağlık komutanlığı (askeri hastaneler, depolar, rehabilitasyon merkezi vb. sorumlu) ve askeri adalet başkanlığı kurulmalıdır. Kuvvet komutanlıklarına bağlı olarak askeri sağlık sistemi etkin olarak tesis edilmelidir. Askeri mahkemeler yeniden kurulmalıdır. Askeri yargı sisteminin yüksek yargısı Yargıtay ve Danıştay içinde birer daire olarak örgütlenmelidir. 

Mecburi askerlik sistemi yeniden yapılandırılmalıdır. Kaynak fazlası olanların tercihleri doğrultusunda kamusal alanda hizmet vermeleri sağlanmalıdır. Ormanların korunması, ağaçlandırma, çevre temizliği, eğitim desteği, doğal afetlerde yardımcı kuvvet oluşturma, halk sağlığı ve tarımsal alanlara katkı yapmak gibi hizmetlerde istihdamı sağlanacak yapısal düzenlemeler yapılmalıdır. Bedelli askerlik uygulaması sonlandırılmalıdır. 

EĞİTİM-ÖĞRETİM 

MSB’ye bağlı olarak Milli Savunma Üniversitesi korunmalıdır. Ancak görev alanı farklılaştırılmalıdır. Bünyesinde milli güvenlik akademisi, tıp fakültesi, sağlık bilimleri fakültesi ve yüksek okulu, yabancı diller okulu, harp tarihi enstitüsü, jeopolitik araştırmalar enstitüsü, stratejik araştırmalar enstitüsü, askeri bilimler enstitüsü, lojistik yüksek okulu bulunmalıdır.

Kuvvet komutanlıkları bünyesinde harp okulları, sınıf okulları ve akademiler olmalıdır. Askeri liseler farklı bir yapıda da olsa kurulmalıdır. Ancak buradan mezun olanlar sınav kazandıkları takdirde harp okullarına ya da üniversitelere geçiş yapabilmelidir.  

Silahlı Kuvvetler Akademisi, müşterek eğitimden sorumlu olan Genelkurmay Başkanlığı’na bağlı olarak kurmay subayların eğitim gördüğü bir merkez olmalıdır. Burada sadece müşterek ve birleşik harekât için eğitim/kurslar verilmelidir. 

Son dönemde TSK’ye liyakatleri dışında kabul edilmiş olanlar nesnel sınavlara tabi tutulmalı, başarısız olanlar uzaklaştırılmalıdır.