Yiğit Bir Uygarlık Savaşçısını Yitirdik

1978 7 Nisan akşamı Oktay Kurtböke telefonla aradı, “Hocam, Server Tanilli’yi vurdular, Haydarpaşa’da, seni almaya geliyorum” dedi. Son hızla Haydarpaşa Göğüs Hastalıkları’na ulaştık. Onu bir nörolog olarak ilk muayene eden ben oldum. Göğüs seviyesi altında hissetmiyordu, bacakları hareketsizdi. Kurşun omurilik torasik bölgeye girmiş parçalamıştı. Sinir cerrahları yetiştiler, Hüsamettin Gökay’ı hatırlıyorum. Ama yazık ki cerrahi bir müdahale endikasyonu yoktu. Hainlerin silahından çıkan bir kurşun onu sonuna kadar paraplejik bırakacaktı. Tanıdığım en güzel insanlardan biriydi hukuk öğretim üyesi Tanilli. Tabip Odası’ndaki TÜMÖD toplantılarında birlikte oluyorduk.

Server bacaklarını kaybetti ama yılgınlığa, umutsuzluğa düşmedi. Rusya’da Leningrad’da bir rehabilitasyon hastanesinde kaldı. Bir güzel tesadüf, uzunca bir Sovyetler seyahati yapmakta olan bizler, bir grup arkadaş onu topluca ziyaret ettik. Halet Çambel, Türkan Saylan, Gençay Gürsoy bu grup içinde idiler. O daima ümit dolu idi... Güçlükleri yendi ve 33 yılı şaşılası bir verimlilikle, üretkenlikle geçirdi.

Sevgili Server uzun yıllar Strasburg’da yaşadı. Oldukça iyi bir bakım gördü. Bir süre sonra sık sık Türkiye’ye geldi, dostları ile birlikte oldu. Bir onur konuğu olarak toplantılarda, kongrelerde, sempozyum ve açık oturumlarda konuşmalar yaptı, konferanslar verdi. O eşsiz bir hümanist, benzersiz bir sosyalist olarak yaşadı. Aynı zamanda tıpkı İlhan Selçuk gibi Atatürk’ü, cumhuriyet devrimlerini benimseyen, onları içselleştiren bir sosyalistti.

Daha güzel, daha adil bir dünya ve Türkiye için büyük çaba harcayan ve kendini insanlık idealine adayan bir yüce düşünür olarak yaşadı Tanilli. Büyük bir enerji, büyük bir azimle dünya kültürüne benzeri az görülen katkılarda bulundu.

Yaratıcı aklın ve üretkenliğin müstesna bir örneği oldu. Onu tanımak, yakınında olmak, onunla dostluk etmek büyük bir mutluluktur ve onurdur. Bu büyük insanı, büyük düşünürü daima sevgiyle, saygıyla, özlemle ve aynı zamanda bıraktığı paha biçilmez mirasından ötürü şükran duyguları ile anacağız.