Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama dikkatimi çekti. Yasadışı bahisle kararlı şekilde mücadele edileceğini ve gençlerin bu karanlık yapılara teslim edilmeyeceğini söyledi.
Bu çıkışın ardından İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı başta olmak üzere birçok birim, elektronik para ve ödeme kuruluşlarına yönelik adımlar attı. PAYFİX, PAPARA ve Ozan Elektronik’in ardından operasyon düzenlenen son firma ise IQ Money oldu.
Başsavcılık, IQ Money hakkında örgüt kurma, yasadışı bahis kanununa aykırılık, nitelikli dolandırıcılık ve suç gelirlerini aklama suçlarından soruşturma yürütüyor. MASAK’ın incelemelerine göre şirket üzerinden geçen 155 milyar TL’lik işlem hacmi olağandışı, işlemler çok sık tekrar ediyor. Yatırma-çekme arasında ciddi dengesizlikler bulunuyor ve açıklamalarda “bahis”, “kumar” gibi ifadeler sıkça geçiyor. Bu bulgular sonucunda yaklaşık 78 milyar TL’nin yasadışı bahis ve dolandırıcılıkla bağlantılı olduğu değerlendiriliyor.
Sadece bu da değil. Merkez Bankası’nın denetim raporları var.
Buna göre IQ Money’nin faaliyet izni 22 Kasım 2023’te iptal edilmesine rağmen para transferi ve ödeme aracılığı işlemlerine sistematik biçimde devam ettiği ortaya konuyor. Bazı işlemlerin şirket yöneticilerinin kişisel hesapları üzerinden yapıldığı, denetim sürecinin bilgi ve belgelerin geç, eksik veya hiç verilmemesiyle engellendiği de tespit edilmiş. POS hizmetlerinde usulsüz sözleşme süreçlerinin işletildiği, yüksek riskli POS işlemlerinin yoğunlaştığı ve üye işyeri kabul sürecinde risk kontrol mekanizmalarının bilinçli şekilde devre dışı bırakıldığı da belirtilmiş. Bu uygunsuzlukların tümünün yasadışı bahis döngüsü ve dolandırıcılık şikâyetleriyle örtüştüğü vurgulanıyor.
Soruşturma ilerledikçe IQ Money’nin kuruluş sürecinde ciddi tutarsızlıklar olduğu ortaya çıkıyor.
2020’de faaliyet izni verilen şirketin lisansı, sermaye şartlarını karşılamadığı ve bildirdiği 6 milyon TL’nin gerçekte ödenmediği veya defalarca yatırılıp çekildiği tespit edildiği için 2023’te iptal edildi.
Burada bazı isimler görüyoruz. Mali denetim raporu sermayenin Ferkan Çelik tarafından yatırıldığını gösterse de Merkez Bankası incelemesi, paranın büyük kısmının Mustafa ve Nuran Duran tarafından sağlandığını ortaya koydu.
Daha da ilginci, 2020’de Merkez Bankası’nın “Mustafa Duran ile bağınız var mı” sorusuna “Herhangi bir hukuki bağ yoktur ve olmayacaktır” yanıtı verildi.
Tüm bu işlemler mali müşavir ve bağımsız denetim firmaları tarafından sümenaltı edildi.
Fakat, 2022’de Mustafa ve Nuran Duran’ın şirketin yönetim kuruluna girmesi ve 2023’te Ferkan Çelik’in hisselerinin büyük kısmını Nuran Duran’a devretmesi dikkat çekti. Bankalar, belge sahtecilikleri ve şüpheli para hareketlerini tespit ederek şirketle ilişkilerini kesmiş, POS cihazlarını iptal etmişti.
Merkez Bankası da lisansı iptal etti ancak şirketin açtığı davada Ankara Bölge İdare Mahkemesi 5 Haziran 2024’te IQ Money lehine karar vererek faaliyet iznini iade etti. Aldığım bilgiye göre şirket, “Savunmam alınmadı” gerekçesiyle yargıya başvurdu ve davayı kazandı.
BİR GÜN ÖNCE KAÇTI
Çok uzatmayayım. Bugün soruşturmada değerlendirilen 78 milyar TL’lik suç gelirinin bu yapı üzerinden akması şaşırtıcı değil. Zaten birçok yasadışı bahis sitesinde para yatırma aracı olarak IQ Money seçeneği açıkça görülüyor. Gözaltına alınanlar arasında kritik isimler olsa da asıl önemli figür olan Mustafa Duran’ın operasyonlardan bir gün önce yurtdışına kaçtığı iddia ediliyor.
Kaynaklarıma göre Duran, hâlâ Kadıköy’de faaliyet gösteren ve sahibi Nuran Duran görünen bir döviz şirketini fiilen yönetiyor. Dikkat çekici bir nokta da bu döviz şirketinin mal varlıklarına henüz el konmamış olması.
Bir kamu bankasının Acıbadem şubesinde, mevzuata göre dokunulmaması gereken koruma hesaplarından müşteri paralarının usulsüz şekilde çekilip özel ödemelerde kullanıldığı belirlendi. IQ Money’nin yasadışı bahis, kumar ve Forex benzeri oluşumlara ödeme aracılığı yaptığı, sahte şirketler üzerinden alt bayi POS’ları bağlayarak yüksek tutarlı işlemler gerçekleştirdiği ve bu yolla ciddi komisyon gelirleri elde ettiği tespit edildi. Soruşturmanın yalnızca şirket sahipleriyle sınırlı kalmaması, onlara destek veren ekiplerin ve Merkez Bankası’nın suç duyurusunda belirttiği bulgulara göre sahte işlemleri saklayan mali müşavir ve şirket hakkında olumlu rapor veren denetim şirketlerinin de incelenmesi gerekiyor. Bu kapsamda tutuklanan isimlerden biri olan IT müdürü Akın Demir’in, 22 Ekim 2025’te TRPOS Ödeme Kuruluşu AŞ’yi satın alıp IQ Money skandalı patlak verince 6 Kasım 2025’te satışı iptal etmesi dikkat çekici bir bağlantı olarak değerlendiriliyor. Bu durum, lisanslı bir elektronik para kuruluşunun nasıl bu kadar kolay alınabildiği ve satılabildiği sorusunu gündeme getiriyor.
Lisanslı bir para ödeme şirketi aldım sattım diyerek el değiştirebiliyor mu? Bu işlemler için bir araştırma, bekleme süresi olmuyor mu?
En kritik sorulardan biri ise şu: IQ Money hakkında Merkez Bankası ve savcılıkta suç duyuruları bulunmasına rağmen, Aralık 2023’te Duran ailesine nasıl yeni bir döviz şirketi açma izni verildi ve bunu kimler onayladı?
Şikâyette bulunan bir müdür, tehdit edildiğini ve şikâyetini geri çekmesinin istendiğini söylüyor.
Ayrıca Mustafa Duran’ın kendisini Sedat Şahin’e yakın biri gibi tanıttığını iddia ederken Şahin’in avukatı bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını ve Duran’ın kendisini “istihbarat görevlisi” olarak tanıttığını ifade ediyor.
Son tablo, benzer yapılarda sıkça görülen bir düzeni işaret ediyor. Siyasi bağlantılarla güç devşirme, tanınmış kişiler üzerinden meşruiyet sağlama, kamu bürokrasisiyle kurulan ilişkiler ve bazı isimlere emeklilik sonrası pozisyon vaatleri.
Papara ve PayFix örneklerinde olduğu gibi zincirin bir ucu yine kamuya uzanıyor.
Bu nedenle soruşturmanın yalnızca özel sektör ayağıyla sınırlı kalmayıp kamu bağlantılarını da kapsaması gerektiği vurgulanıyor.
