Son anda akıl öne çıkmazsa basın kanununda yapılması planlanan sansüre ilişkin değişiklikler bugün Meclis Genel Kurulu’na geliyor. Bu yazıyı kaleme aldığımız saatlerde erteleme haberi geldi ama tümüyle gündemden çıkmasını bekliyoruz.
İktidar kanadında bağır bağır, herkes sağır. Bir kanun değişikliğini hayata geçirmiyorlar, verilen bir görevi yerine getiriyorlar.
Bir kez daha altını çizelim. Değişikliğin adı basın kanunu ama sosyal medyayı kullanan herkesi bağlayan bir durum. Yasa çıkmadan uygulamaya koydukları bu anlayışa göre bir mesajın kamu görevlisinin moralini bozması bile suç!
Son derece belirsiz, esnek, her yere çekilebilecek bir tanım!
Bir başka sığınma noktası da şu:
Dezenformasyonu, bilgi kirliliğini önlemek!
Bir bilginin kirli olup olmadığı nasıl saptanacak?
Eğer suç unsuru taşıyan bir durum varsa bunlar zaten mevcut yasalarla çözülebilecek sorunlar.
***
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) kanalları hizaya getirmek istediğinde bunu şöyle yorumlamıştık:
Amaç çok kanallı tek seslilik!
Aynı şey sosyal medya ve internet sitelerinde de planlanıyor:
Çok mecralı tek seslilik!
Bu yasa ile birlikte çoktan unutulmuş olan bir uygulamayı anımsatalım. O beğenmedikleri Türkiye’de bir yasa çıkacağı zaman bununla ilgili kurumlara taslak iletilir, görüşleri sorulurdu. Onlar raporlar hazırlar, ilgili milletvekilleri ile temas kurarlar görüşlerini iletirlerdi. Böylece yasanın daha sağlıklı çıkması sağlanırdı.
Şimdi basınla ilgili bir düzenleme yapılıyor; ne bilgi veriyorlar ne de kapıya kadar gelmiş gazetecileri dinliyorlar.
Üç haftadır meslek örgütleri Meclis’te yasadan doğacak sorunları anlatmaya çalışıyorlar. Yasayı yapan yasayı bilmiyor ki eksiği bilsin!
Türkiye’de yargının ne hale geldiği son hâkimler, savcılar kararnamesiyle bir kez daha ortaya çıktı. İstenilen kararı vermeyen hâkim kendisine haritadan yer beğensin!
Ancak basın kanunu ile Basın İlan Kurumu’na (BİK) adeta yargı yetkisi veriliyor. Zaten böyle yetkileri var ama daha da derinleştirilip genişletiliyor.
RTÜK, BİK gibi kurumların temelde “düzenleyici” nitelikte olması gerekir. Kuralı koyacaklar, uyup uymayanı dikkate alacaklar. İşin içine bir nebze denetim de girecek. Ancak yapılmak istenen doğrudan yaptırım. Üstelik standardı olmayan bir şekilde. Kimine kaşını kaldırdın ceza... Kimine her tarafı bezedin ödül!
***
Ey iktidar sahipleri,
Bu yasa bilgi kirliliğini önleme adı altında, iktidarın istemediği bilginin yayılmasını önleme yasasıdır!
Tarihte defalarca denenmiş, hep ters tepmiştir.
Gazeteci ne olursa olsun vermek istediği mesajı vermesini bilir.
Gerektiğinde olağanüstü övgüler düzer, bunun ne anlama geldiğini anlayan anlar...
Bir zamanlar çok uzaklardaki bir ülkede büyük kral, etrafında sadece kendisine övgü düzenlerin bulunmasını istemiş. Herkes övmüş ama bilge övmemiş. Kral bilgeyi çağırıp sormuş:
- Bak işte benden büyük yok. Söyle bana ben ölürsem yerim doldurulabilir mi?
Bilge soluklanıp cevap vermiş:
- Çok haklısınız kimse sizin yerinizi dolduramaz. O kadar büyük bir boşluksunuz ki!..
