Yaşadığımız günler ve içinde bulunduğumuz toplumsal manzara kurtlar sofrasını anımsatıyor. Derin yozlaşma, ekonomik kriz, sosyal kayıplar ve psikolojik çöküşlerle çevrili etrafımızda, gazeteciliği toplum olmanın, toplum olarak kalmanın iradesi ve hazzının arkasına sığınarak yeniden düşünmek zorundayız. 

DOĞRUYU DUYMAK, HAKİKATİ ARAMAK

Hakikat ile yalanın, öz ile görünümün, doğru ile yanlışın, kamu vicdanı ile bireysel çıkarın çarpışmasında gazetecilik, hayati önemdedir. Attilâ İlhan’ın gazetecilik faaliyetini merkeze koyduğu ve bunu toplumsal yaşamın rutin bir parçası olarak kurguladığı romanı Kurtlar Sofrası’nda bir karakter şöyle sesleniyor okurlara: 

“Gazeteciyim ben, duyduğumu, gördüğümü yazarım. Yediğim ekmeği, aldığım parayı çalmamış olmam için, doğruyu duymak, gerçeği görmek zorundayım. Ben sustum mu korkuyorum demektir. Çirkin olan bu.” 

Çirkinliğin neredeyse güzel olanın yerini aldığı kurtlar sofrasında doğruyu duymak ve hakikati aramak, bir anlamıyla toplumu düşünmek ve toplum üzerine düşünmektir. Gazetecilikte üretilen bilgi, haber, yorum, var olanın bilgisinden ve var olan üzerine üretilen bilgiden ayrılamaz. Bu noktada Türkiye’de gazetecilik faaliyetini çeşitli biçimlerde ve koşullarda sürdürenler, kamu fikrine ve kamusallığa dayanan “ortak iyi”nin geliştirilmesi için kurtlar sofrasında mücadele ediyorlar, edecekler. 

HAKİKATİN KENDİSİ OLMAK

Gazetecilik bir bakıma da toplumun kendi üzerine düşünmesi, toplumsalı düşünmesidir. İnsanlar kendilerinin dolaysız deneyimleri ve pratikleri dışında kalan çevreyle gazetecilik faaliyeti aracılığıyla dolayımlanan ilişkiler kurarlar. Burada resmedileni, gösterileni, anlatılanı toplum hem öznesi hem de nesnesi kendisi olduğu için kendisine resmetmekte, göstermekte, anlatmaktadır. 

“Ben kesinliğe bir başkası aracılığıyla sahip olurum, yani eşyaya ve bu aynı zamanda bir başkası aracılığıyla kesinliktedir yani ben aracılığıyla” diyor, Hegel.  Nasıl ki toplum kendisinin bilgisine gazetecilik faaliyeti aracılığıyla sahip oluyorsa, gazetecilik faaliyetini sürdürenler de toplumun bilgisine toplum aracılığıyla sahip olur. Kurtlar sofrasında kaybolmamak için kendimiz üzerine düşünmek, bu nedenle hakikati aramanın saygınlığını yeniden sağlamak ve bunu deneyenlere pek çok anlamıyla destek olmak zorundayız.

HAKİKATİN İZİNİ SÜRENLER

Kolay değil kurtlar sofrasında hakikatin izini sürmek. Bir yanda gazeteler kamu ilanlarını kesme cezalarıyla, dolar endeksli olması nedeniyle artan kâğıt fiyatlarıyla ve baskı maliyetleriyle, basılı gazete okuma oranının düşme eğilimiyle çeşitli düzeylerde tehdit altında. Diğer yanda ise gazeteciler, hukuku elinde sopaya dönüştürenlerin davalarıyla ve itibarsızlaştırma girişimleriyle karşı karşıya. 

Gazeteciliği yaşatmak ve güçlendirmek gerek. Hakikatin izini sürenleri anlamak, desteklemek ve onlara saygı göstermek gerek. Daha çok düşünmek gerek. Çünkü gerçekten kolay değil kurtlar sofrasında hakikatin izini sürmek.

ERDİNÇ KAYGUSUZ