Yıl sonuna doğru renkli programlar
Evin İlyasoğlu
Son Köşe Yazıları

Yıl sonuna doğru renkli programlar

21.12.2022 05:00
Güncellenme:
Takip Et:

Atatürk Kültür Merkezi uzun bir süre yaşamımızda yoktu. Opera temsillerimiz için Süreyya Sahnesi’ne göre daha küçük gruplar için bestelenmiş yapıtlar seçildi. Şimdi yenilenmiş olarak açılan AKM, Taksim Meydanı’nda bir altın gerdanlık gibi parlıyor. Büyük, derin, döner sahnesiyle artık geniş çaplı operalar sunmaya hazır. Biz izleyiciler de Verdi, Wagner, Richard Strauss gibi 19. yüzyılın dev yapıtlarını sahnede izlemeye hazırız.

İtalyan besteci Giuseppe Verdi (1813-1901) ve Alman besteci Richard Wagner (1813-1883) 19. yüzyıl sonunda yaşamış; romantik operada köşe başı olmuş bestecilerdir. Bu iki büyük sanatçının stilleri, yöntemleri, felsefeleri, ulusal kültür birikimleri ve konuları ise birbirine taban tabana zıttır. Böylece tarih boyu Verdi sesi ve Wagner sesi olarak adlandırılan ses renkleri oluşmuştur. Bizim de dünyaca ünlü “Verdi sopranolarımız” vardır: Leyla Gencer, Suna Korat, Zehra Yıldız gibi. Bir de derin “mezzo soprano” sesiyle etkili olmuş, hocalığı ile nice genç şancı yetiştirmiş Melek Çeliktaş gibi bir “Wagner sopranomuz” var. Onun Bülent Tarcan’ın Sakarya başlıklı senfonik kantatındaki yorumunu unutamam. Savaş alanında çocuğunun ölü bedenini arayan bir annenin ağıtını söyler. Anne, ağıta önce sözsüz başlar, sonra da koroyla birlikte devam eder. Melek Çeliktaş’ın o derin sesinden etkilenmemek olanaksızdır.

GIUSSEPPE VERDI’NİN ARYALARI

Geçen akşam kentimizin en iyi akustiğe sahip olan salonu Cemal Reşit Rey Salonu’nda, Pavarotti Vakfı’nın sanatçılarıyla İtalyan operalarından aryalar dinledik. Salonda tek boş koltuk yoktu. Çıt çıkartmadan dinleyen bir dinleyici kitlesi Rigoletto, İl trovatore, La Traviata, Maskeli Balo, Don Carlos, Aida ve Nabucco operalarından ünlü aryalar ve düetler dinledi. Dinleyici kitlesine bakınca İstanbul insanlarının bütün katmanlarını görebilirdiniz: Kravatlı, takım elbiseli beyler, şık kıyafetli, şapkalı hanımlar, gençler, yaşlılar, türbanlılar, mini etekliler!

Piyano eşliğindeki bu dinleti keşke orkestra eşliğinde olsaydı. Umarız Pavarotti Vakfı ile daha çok işbirliği yapılır. Her ne kadar aryaları dinlemek güzel olsa da opera, sahnesiyle, librettosuyla, öyküsüyle bir bütündür.

Opera ve Bale Genel Müdürlüğü’nün AKM sahnesi için büyük çaplı yapıtlar hazırlamasını; yurtdışındaki nice gencimize de konuk sanatçı olarak rol vermesini bekleriz. Örneğin gelecek hafta yine Cemal Reşit Rey Salonu’nda, genel sanat yönetmeni, şef Murat Cem Orhan’ın yönetimindeki CRR Senfoni Orkestrası’nın iki konuğu olacak: Tenor İlker Arcayürek ve mezzosoprano Marina Viotti.

GELECEK HAFTA CRR’DE YENİ YIL KONSERİ

Mezzosoprano Marina Viotti, İsviçre’de doğmuş, Fransa’da büyümüş. Müzikçi bir ailenin kızı. Yalnız opera sanatçısı değil, flüt solisti ve klasik müziğin dışında caz, metal gibi ilgi alanları var. İstanbul doğumlu İlker Arcayürek, Viyana’da büyümüş ve eğitimini orada tamamlamış; Volksoper ve Staatsoper sahnesinde, Viyana Mozart Erkek Çocuklar Korosu’nun birçok kez solisti olmuş. Onu ilk keşfeden ise Placido Domingo! Zürih’te Uluslararası Opera Stüdyosu’nda eğitim görmüş. Halen Nürnberg Staatstheater’da solist. 2015 yılı BBC Cardiff Dünya Şarkıcı Yarışması’nda finalist olmayı başarmış ve halen BBC yeni kuşak sanatçılarından birisi. Sesinin güzelliği bir yana yakışıklı ve sevimli!

Yazarın Son Yazıları

Aya İrini: İKSV Festivali’nin tanığı

Aya İrini: İKSV Festivali’nin tanığı

Devamını Oku
03.12.2025
Aykal-Darmar-Hornung ve Saygun

Geçen haftaki İDSO/DenizBank konserleri çerçevesindeki konseri değerli şefimiz Gürer Aykal yönetti.

Devamını Oku
26.11.2025
A.A. Saygun ve Gürer Aykal

Uzun yıllar önce maestro Gürer Aykal ile yaptığım bir söyleşide şöyle anlatıyordu...

Devamını Oku
19.11.2025
Tekfen Filarmoni ve Borusan İstanbul Filarmoni’den unutulmaz konserler

Geçen hafta Aziz Shokhakimov yönetimindeki Tekfen Filarmoni Orkestrası’nın İşSanat’taki açılış konserini dinledik.

Devamını Oku
12.11.2025
Erdal İnönü ve Zehra Yıldız

Erdal İnönü geçen hafta ölümünün 18. yıldönümünde mezarı başında anıldı.

Devamını Oku
05.11.2025
O ne güzel heyecandı

Bizim çocukluğumuzda Cumhuriyet Bayramı kutlamaları ilkokulda, ortaokulda yapılan törenlerle, marşlarla, okunan şiirlerle dolu dolu geçerdi.

Devamını Oku
29.10.2025
Howard Griffiths’i yeniden dinlemek

İngiliz orkestra şefi ve viyolacı Howard Griffiths ile dostluğumuz yıllar öncesine dayanır.

Devamını Oku
22.10.2025
Yeni mevsim hızlı başladı

Eskiden orkestraların mevsime başlarken ilk konserleri için “Daha üyeler yaz mahmurluğunu üstlerinden atamamış” diye eleştiriler çıkardı.

Devamını Oku
15.10.2025
İstanbul’da yeni mevsim rengârenk

Yaz yavaş yavaş bitiyor.

Devamını Oku
08.10.2025
Türk Dil Kurumu ödülüm

Türk Dil Kurumu ödülüm

Devamını Oku
01.10.2025
Leylâ Pamir’i anmak

Leylâ Pamir (1930-2023) çok değerli bir müzik insanıydı.

Devamını Oku
24.09.2025
Pekineller bir ilki gerçekleştirdi

Geçen hafta Atatürk Kültür Merkezi’nde 6-12 Eylül tarihlerinde yapılan “Pekinel Uluslararası Masterclass”ın AKM Tiyatro Salonu’ndaki kapanışını izledim.

Devamını Oku
17.09.2025
Dört günde iki kent ve bol müzik

Geçen hafta dört günlük bir Polonya turundaydım.

Devamını Oku
10.09.2025
Cem Mansur ve gençler

Cem Mansur’u uzun yıllardır tanırım. Özellikle gençlerin elinden tutması, onlara güvenmesi; orkesta programı hazırlarken bildik yapıtların yanı sıra çağdaş ya da az bilinen tarihi yapıtları izleyiciye ve orkestra üyelerine tanıtması onun en önemli başarılarındandır.

Devamını Oku
03.09.2025
Nehir söyleşisi nedir?

Bilmem dikkat ediyor musunuz son yıllarda ortaya çıkan “nehir söyleşisi” alt başlığı ile bir edebiyat türü var.

Devamını Oku
27.08.2025
Bülent Tarcan: Bir cerrah ve besteci

Kimi isimler, tarihe bir değil, iki imza atmıştır. Örneğin Bülent Tarcan!

Devamını Oku
20.08.2025
Sabah mutlu uyanmak

İnsan ne zaman mutlu uyanır?

Devamını Oku
06.08.2025
Müzikte Turquerie

Osmanlılar 14. yüzyılda Balkanlar’a girmiş, 15. yüzyılda Konstantinopolis’i fethetmiş ve 16. yüzyılda Viyana kapılarına dayanmış, uzun süre Avrupa’nın korkulu rüyası olmuşlar.

Devamını Oku
30.07.2025
Mizah, tango ve Scarlatti

Son zamanda yayımlanan üç kitaba değinmek istiyorum...

Devamını Oku
23.07.2025
53. festival de sona erdi

Bizim kuşak çok genç yaşlarındaydı İstanbul Müzik Festivali ile tanıştığında. Festivalin başlaması ilkbaharın gelmesiydi.

Devamını Oku
02.07.2025
Alfred Brendel’ın ardından

Çağımızın efsane piyanisti Alfred Brendel, ne harika bir çocukmuş ne de ailesinde bir başka müzisyen varmış.

Devamını Oku
25.06.2025
İstanbul’un her köşesi müzik

Önceki hafta 53. İstanbul Müzik Festivali güzel bir coşkuyla başladı: Yöneticiler, çalanlar, dinleyiciler hepsi yıllar içinde artık kocaman bir aile olmuş.

Devamını Oku
18.06.2025
Sessizlik-festival-Musa Bey

Geçen hafta Kurban Bayramı’ydı. Dört buçuk gün kadar sürdü.

Devamını Oku
11.06.2025
Elektra ve Nil Venditti

19. yüzyılın sonundaki post romantik besteci Richard Strauss (1864-1949) art arda iki opera birden besteler.

Devamını Oku
04.06.2025
Oya Başak’a mektup

Sevgili Oya’cığım, biliyorum, birazdan arayıp: “Bu hafta beni hangi konserlere götürüyorsun” diye soracaksın.

Devamını Oku
28.05.2025
BİFO’nun son konseri ve Gılgameş

Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası Carlo Tenan’ın yönettiği seçkin bir programla mevsimi kapattı.

Devamını Oku
21.05.2025
ENKA/Can Kiracı/ Opera Bale Festivali

ENKA/Can Kiracı/ Opera Bale Festivali

Devamını Oku
14.05.2025
Muhittin ve Gülseren Sadak

Muhittin ve Gülseren Sadak

Devamını Oku
30.04.2025
Aykal, Naz İrem ve Levendoğlu

Aykal, Naz İrem ve Levendoğlu

Devamını Oku
16.04.2025
Avrupa orkestralarında iki viyolacımız

Avrupa orkestralarında iki viyolacımız

Devamını Oku
09.04.2025
Dört dörtlük bir dinleti

Dört dörtlük bir dinleti

Devamını Oku
02.04.2025
Suna Korat’ı hiç dinlediniz mi?

Suna Korat’ı hiç dinlediniz mi?

Devamını Oku
26.03.2025
Aya İrini: Festivalin efsane tanığı

Aya İrini: Festivalin efsane tanığı

Devamını Oku
19.03.2025
BİFO’dan unutulmayacak bir dinleti

BİFO’dan unutulmayacak bir dinleti

Devamını Oku
12.03.2025
Maria Callas ve Leyla Gencer

Maria Callas ve Leyla Gencer

Devamını Oku
05.03.2025
Zehra Yıldız Vakfı’nın yeni atılımları

Zehra Yıldız Vakfı’nın yeni atılımları

Devamını Oku
26.02.2025
İstanbul Festivali sınırların ötesinde

İstanbul Festivali sınırların ötesinde

Devamını Oku
19.02.2025
Usmanbaş: Sükûnetler denizi

Usmanbaş: Sükûnetler denizi

Devamını Oku
05.02.2025
Boğaziçi’ndeki orgumuz

Boğaziçi’ndeki orgumuz

Devamını Oku
29.01.2025
Berger ve Ayla Erduran

Berger ve Ayla Erduran

Devamını Oku
22.01.2025