Mayıs ayında iki tur yapılarak sonuçlanan cumhurbaşkanı seçimlerinden sonra, muhalefet cephesinde başlayan tartışmalar sürüyor.

Bu tartışmalar doğaldır, olayın doğasına uygundur.

CHP’de değişim ve kurultay toplanmasının istenmesi aslında sağlıklıdır. Türkiye’ye çok partili sistemi getirmiş olan CHP’nin bu demokratik yola girmesi, tabanın kurultayın toplanmasını istemesi, aslında CHP’nin tarihindeki köklere dayanmaktadır.

CHP, 1947 kurultayında değişim yapmadı mı? Partili cumhurbaşkanlığı modelinden vazgeçilmedi mi? Demokrasiye, çok partili sisteme karar verilmedi mi?

1950’den sonra belediye başkanlığı, il genel meclisi, milletvekili seçimlerinde önseçim sistemi uygulanmadı mı?

Bu konuda gerek CHP örgütünde gerekse aydınlar arasında gerekse basında tartışmaların başlaması, görüşlerin öne çıkması, şimdiden demokrasiye dayalı tüzük değişikliğinin önerilmesi, CHP’nin gücünü ve sağlıklı yönde ilerlediğini gösterir.

Tarihinde bu konuda birikimi olan CHP örgütü en iyi modeli yaratacaktır.

Değişim

Değişime gelince... Türkçe sözlük değişimi “Bir zaman dilimi içinde değişimlerin bütünü” olarak tanımlıyor. Ancak CHP’de “değişim” kelimesine yeni anlamlar yükleyenler de var. Kimileri değişimi kurultay olmadan ya da kurultayda “genel başkanın değişmesi” yeni bir ismin genel başkanlığa getirilmesi olarak anlamaktadır.

Oysa yeni bir ismin genel başkan olması sadece bir kişinin değişmesidir ki bu “değişim” değil, kişinin görevden ayrılması ve görevi yeni bir kişiye bırakması anlamına gelir.

Parti tüzüğünün evrensel demokratik ilkeler kapsamında ve özellikle parti örgütünün demokratik gücü kabul edilerek yeni modele oturtulması gerçek değişimin en önemli adımı olacaktır. Bunun yanında kaçınılmaz olarak parti programının günün koşullarına uygun olarak özellikle kamusal ekonomiyi öne çıkaran emeğin en yüce değer olduğunu kabul eden modele kavuşturulması çok yaşamsaldır.

Bir kez daha yineleyelim, köklü değişimin iki ayağı vardır: Tüzüğün demokratik esaslara kavuşması, programının “emeğe dayalı, evrensel demokrasi, kamusal ekonomi ve sol” ilkelere kavuşması...

Bu konuda, CHP’nin tarihinde örnekler vardır. 1965’lerde “ortanın solu” ile başlayan hareket, 1973’e kadar kendi programını yaratmıştır. Zaman içinde program kendi liderini bulmuş ve Ecevit tüm halk katmanlarında kabul görerek 1973’te oy oranını yüzde 39.5’e, 1977’de yüzde 42.5’e ulaştırmıştır.

Değişim sloganını olur olmaz kullananların, her şeyden önce Ecevit hareketini incelemelerini, bu konudaki kitapları (örneğin CHP ve Demokratik Sol, 1978) okumalarını, incelemelerini öneririz.

Yerel seçimler

CHP’de değişim ne kadar önemli ise Mart 2024’te yapılacak yerel seçimler de o derece önemlidir ve yaşamsaldır.

2019 yerel seçimlerinde CHP büyük bir atak yaparak İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Mersin, Eskişehir, Muğla, Aydın, Antalya, Hatay ve Tekirdağ gibi büyükşehirleri (11 tane) kazandı.

Ayrıca 10 il ve 191 ilçe belediyelerini de kazandı.

Bu illerin belediye başkanları her şeyden önce 2024’te kendi seçmenlerine hesap vermek ve kazandığı seçimleri yeniden kazanmakla yükümlüdürler.

Belediye başkanı kimdir?

Bir süre için kenti yönetmesi için kent halkının yetki verdiği kişidir. O kimse zamanı dolmadan görevi bırakıp başka bir makama geçerse kent halkına verdiği sözü tutmamış demektir.

2019’da halktan aldığı yetkiyi, 2024’te halkın onayına sunup bu yetkiyi yinelemek siyasi etik gereğidir.

Kim olursa olsun bir büyükşehir belediye başkanının 5 yıl için aldığı yetkiyi tamamlamadan görevi bırakarak CHP Genel Başkanlığı’na atlaması siyasal stratejiye uymaz.

Görevini bırakıp genel başkanlığa giderken yerini seçim süreci nedeniyle bir AKP’liye terk ederse siyasal açıdan büyük yanlış yapmış olur. Murat Karayalçın’ın başarılı belediye başkanlığını bırakıp genel başkanlığa geçmesi sonrası Ankara’nın yitirilmesi buna bir örnektir.

CHP’de demokratikleşme programında değişim tartışmaları “zaaf” değil “güçlü” oluşun unsurlarıdır.

Kökleri nedeniyle CHP bunu en doğru yapabilecek bir siyasi kurumdur.