Şükran Soner
Şükran Soner soner@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Adı KonmamışPaylaşım Savaşları

17 Mayıs 2011 Salı
\n

\n

Serbest piyasa düzeni, süslü adı ile küreselleşmenin akıl almaz boyutlarda, milyarlarca dünyalıyı en yaşamsal insan haklarından koparan acı gerçekleri, katlanan milyarlarca dünyalının onlu yıllarda eğitim, sağlık çalışma başta, en yaşamsal haklarda büyük kayıpları... Adı konmadan yoksul güney dünyasında, kendi koşullarına özgü 1. Cihan, paylaşım savaşlarını paramparça, kolay kolay sona ermeyecek bir süreklilik içinde gündeme getirdi... Arap baharı olarak değerlendirilen gelişmeler ise paylaşım savaşlarını, en zengin enerji kaynaklarının üzerindeki topraklarda, en çok yoksullaşan, yoksunlaşan İslam dünyasına taşıdı...

\n

Küresel ideolojinin hizmetinde şeyhler, askeri-sivil diktatörlükler, cemaatler eliyle birileri çok fazla zenginleşip çoğunluk çok fazla yoksullaşınca, sisteme hizmet adına kullanılan şeriat yorumlarında parçalanmış mezhepler, siyasi İslamcı cemaat, aşiret örgütlenmeleri; şimdilerde en çaresiz, en altta kalanlar olmama adına, kullanıldıkları odaklarla, ancak terör örgütleri ile ulaşabildikleri çatışmalarda da çoğunlukla yenik düşerek, yerel iktidarları ele geçirme adına kendi aralarında iç savaşa yöneldiler...

\n

***

\n

Dünya ölçeğinde tartışılmayan kabul edilmiş gerçekler arasında radikal İslami akımlar, terör örgütlerinin kuruluşlarının emperyal çıkarlara hizmet odaklı oldukları var.. El Kaide, Taliban, Hamas en ünlüleri... ABD’nin 11 Eylülü, hâlâ şaibeli olsa da, önceden çok işe yaramış, çok, kullanılmış El Kaide, lideri Usame bin Ladin‘in üzerine kalmıştı. Emperyal paylaşım, büyük devletler arasındaki silahlı cihan savaşlarının, çokuluslu şirketlerin kimlikleri, ulus devletlerin evrensel sermaye, piyasalar düzeni çıkarları lehine zayıflatıldığı süreçte artık gündemde olmadıkları varsayılıyor. Tek kutuplu küresel dünyanın yeni düşmanı yoksul güneyde, kuralsız düzenlerin ürettiği kuralsız terör örgütlenmeleriydi...

\n

ABD’nin terör travması 11 Eylülü; demokrasi adına, terörle savaşta, örgütlerin bulunduğu yerlere kaymak, süper devletleri, halklarını güvenceye almak, dünyaya demokrasiyi yaymak(!) gerekçeli Afganistan, Irak işgallerini gündeme getirdi. İşgaller vitrinde aslında yörelerin tüm çevre ülkelerine askeri üslerle yerleşme, bu kez ağırlıklı sivil görünümde yeni yandaş iktidarlar getirme, özgürleşme adına ayrımcılıkla ırklar ve dinler üzerinden çatışmalı-çatışmasız parçalanmalarla yeni haritaların oluşturulmasını, dünyanın paylaşım haritalarının yeniden düzenlenmesini.. sağladı...

\n

Çarkları döndürmeye yetmedi.. Irak-Afganistan bataklıklarında aşiretler, mezhepler, ırklar üzerinden kanlı çatışmalarla ölenler, yaralananlar binler, onbinlerle sayılırken yolsuzluk-vurgun düzeni ayrımcılıklar dengesine oturtulmaya çalışılan yandaş sivil iktidarların ayakta durmaları sağlanamadı... Hep müttefik kalmış Pakistan radikal İslami akımların odağı olarak başa bela sorun haline gelirken karşıt olarak savaşta güçlenen İran işgal edilemeyecek kadar güçlendi. Suriye bile sorun haline geldi. Kangren sorun Filistin‘de emperyal odakların istemlerine aykırı yandaş-karşıt Filistin-Hamas buluşması önlenemezken.. Arap baharları ile yıpranmış iktidarların yerine ılımlı İslami yandaş rejimlerin oturtulmaya çalışıldığı Tunus, Mısır, Suriye, Yemen.. Ortadoğu petrol odaklı ülkelerin yönetim projeleri bir bir suya düşecek gibi...

\n

***

\n

Pakistan’da yaşamın göbeğinde, sözde kuş uçurtmayan dünyanın süper güç odaklarının yıllardır bulamadığı varsayılan Usame bin Ladin’in öldürülmesi Obama iktidarı için doping oldu. İlk misillemesi 80 ölü ile Pakistan polis okuluna yapılan Pakistan Talibanı terör eylemi. New York Times son değerlendirmesinde ABD’nin yeni dünya dengelerinde ekonomik, sosyal, siyasal çıkarları gereği doğrudan işgal, savaş, yoksulların iç savaşlarında taraf olmayacağını ilan ediyor. Uzmanlar iki işgal bataklığı deneyiminden sonra bunun bir zorunluluk olduğunu da ifade ediyorlar...

\n

Dolaylı, yandaş ılımlı İslami iktidar projeleri, yeni paylaşım haritalarını öne çıkaran ana neden de bu olmalı... Ancak Arap baharları deneyimlerinde evdeki hesap çarşıya uymuyor... Paylaşım dengeleri öylesine bozuldu, çaresizlik öylesine bir yaşamsal paylaşım iç savaş sürecini, ideolojik olmadan ırklar, ağırlıklı mezhep çatışmaları, cemaatler, aşiretler üzerinden gündeme getirdi ki ortalık kan revan...

\n

Tunus uzaktan şimdilik askeri güvence dengesinde, tetikte... Mısır’da yönetimin geçici askere teslim edilmesi daha insanca, gerçeği olmasa da taklidi daha demokratik bir düzen için umut ışığı olamadı. Geçen hafta radikal İslami grupların saldırılarında 15 Hırıstiyan öldü, 78 yaralı var. Yemende sokak eylemlerinin sonuncusunda 19 ölü var. Sivil insanlar sıcak suyla haşlanmışlar. Suriye’de kısa sürede toplam ölü, yaralı sayısı verilemiyor, ancak kaçanların vurulduğunun görüntüleri var... İsrail’in El Fetih-Hamas barışmasına ilk tepkisi olan saldırıda 8 ölü var...

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları