Cüneyt Arkın’ı uğurlarken
Ayşegül Yüksel
Son Köşe Yazıları

Cüneyt Arkın’ı uğurlarken

05.07.2022 05:00
Güncellenme:
Takip Et:

Tarık Akan doğru dürüst yaşlanamadan çekip gittiğinde ona hiç kıyamamıştık. Fatma Girik’in yaşamı da daha uzun olabilirdi. Cüneyt Arkın ise 85’indeydi. Güçlü görünüyordu. Daha en az on yıl yaşayabilirdi. Olmadı. Türkiye’yi yasa boğdu. Yeşilçam’ın bu güzel sanatçıları göğe çakılı birer yıldız şimdi.

Yeşilçam sinemasını küçümseyenler, filmlerdeki kimi gülünç yanlışları alay konusu yapmayı bilir de yıllardır seyretmekte olduğumuz binlerce filme nasıl bir emek harcandığını görmezden gelir. Ürünlerini pek beğenmediğimiz dizi sektörü nasıl günümüzde yüzlerce emekçi için vazgeçilmez bir ekmek kapısıysa, Yeşilçam da uzun yıllar boyunca binlerce kişiye iş ve aş sağlıyordu. “Selvi Boylum Al Yazmalım”ı soluk almadan -kim bilir kaçıncı kez- izlerken o müthiş filmin yönetmeni Atıf Yılmaz’ın bile, Cüneyt Arkın’ın şaşırtıcı dövüş yeteneğiyle parlattığı Battal Gazi senaryolarına yüz çevirmediğini anımsamalıyız.

YEŞİLÇAM EMEKÇİSİ ‘İNSAN GÜZELİ’

Benim kuşağım pek nitelikli sayılmayacak tecimsel Hollywood filmleriyle büyüdü. Onat Kutlar’ın kurduğu Sinematek’te (1965) sanat filmlerini izleyerek Avrupalı ünlü yönetmenlerin tezgâhından geçmiş olsak da Hollywood yapımlarında Errol Flynn, Stewart Granger gibi popüler oyuncuların korsan gemilerinde, ortaçağ şatolarında ve kalelerde kılıç sallayıp akrobasi harikaları yarattığı sahnelerin büyüsü uçup gitmemiştir. Cüneyt Arkın eski Hollywood sinemasında görülen “tarihsel kahraman” oyunculuğunun ülkemizdeki benzersiz temsilcisi oldu. Hollywood yıldızlarına taş çıkaracak yakışıklılığı Arkın’ı Yeşilçam sinemasında “romantik jön” kimliğiyle de öne çıkarmaktaydı. Zaman zaman usta yönetmenlerle çalışan sanatçının, çevirdiği 300 dolayındaki filmin birçoğu önemsenmeyebilir. Unutulmaz anlar yakaladığı çalışmalarıysa az değildir.

İlk filmi olan, Orhan Kemal’in romanından Turgut Özakman’ın uyarladığı “Gurbet Kuşları”nı (1964) Halit Refiğ yönetmiş ve bu çalışma ilk Altın Portakal “en iyi film” ödülüne değer bulunmuştu. Benim Arkın’ı ilk izlediğim film ise Ülkü Erakalın’ın yönettiği “Gözleri Ömre Bedel”dir (1964). Sinemaya “gözleri ömre bedel” Türkan’ı (Şoray) izlemek için girmiş ama salondan -şık ve zarif piyanisti oynayan- Cüneyt Arkın’ın hayranı olarak çıkmıştım. Sinematek’in yeni açıldığı yıllarda, içeri girmek için beklerken, Arkın’ın camlı kapının öteki yanında durduğunu ve yalnızca kırk santim uzağımda olduğunu farketmiştim. Yirmili yaşlarının sonunda olmalıydı. Böylesine kusursuz bir “insan güzeli” ilk kez görüyordum.

BEYAZPERDEYİ TARIK AKAN VE FATMA GİRİK’LE DE PAYLAŞTI 

Arkın’ın başrollerini Tarık Akan ve Fatma Girik’le paylaştığı kimi filmlere de değinerek, sırası gelmişken Yeşilçam’ın bu üç efsane oyuncusunu birlikte analım.

Cüneyt Arkın’ın Akan’la birlikte oynadığı filmlerin en niteliklisi Yavuz Özkan’ın senaryosunu yazıp yönettiği “Maden”dir (1978). Büyük ses getiren bu politik dram 15. Altın Portakal Festivali’nde dört ödül almıştı. Yakışıklılıkta Arkın’dan aşağı kalmayan Akan’la başarılı yorumlara imza attıkları çalışmalardan son izlediklerim Halit Refiğ’in yönettiği “Alev Alev” (1984) ve “Paramparça” (1985) filmleriydi.

Kadıköy vapurlarında yakından gördüğüm Fatma Girik şaşırtıcı bir güzelliğe sahipti. Arkın ve Girik’in 1969’da çevirdikleri “Vatan ve Namık Kemal”i, yönetmen Duygu Sağıroğlu Namık Kemal’in “Vatan Yahut Silistre” oyunundan aktarmıştı. Fatma ve Cüneyt’in bu yapımın afişindeki fotoğrafları öyle çarpıcı ki filmi hemen bulup izleyesi geliyor insanın... Memduh Ün imzasını taşıyan “Büyük Yemin” (1969) filminde Arkın, Girik’in hem eşini hem de oğlunu oynuyor, eş ve anne rollerindeki yorumları Fatma’ya 2. Altın Koza en iyi oyuncu ödülünü getiriyordu. Yine birlikte çevirdikleri, Duygu Sağıroğlu’nun yönettiği, 1971 yapımı “Satın Alınan Koca”ysa son günlerde televizyon ekranındaydı. 

Cüneyt Arkın, dövüş ve akrobasi yeteneğini ustaca sergilediği Kara Murat, Battal Gazi, Malkoçoğlu filmleriyle halkının gönlünde taht kurdu. Görkemli uğurlanışı, insanlarımızın, doğruları yaşamı pahasına savunan, tehlikelere yiğitçe göğüs geren, akıl ve beden gücüyle haksızlıkların üstesinden gelen bir kahramana olan özleminin de anlatımıdır.

Yazarın Son Yazıları

28. Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali noktalandı

Festival çoğunlukla Çankaya Belediyesi’nin sahnelerinde yer aldı. Toplamda 12 farklı oyun salonu kullanıldı.

Devamını Oku
02.12.2025
‘Tiyatro hazinemiz’ sergileniyor

Takviminize not edin. 27 Kasım-31 Ocak tarihleri arasında İstanbul Depo’da tiyatro mirasımızın arşivleri sergileniyor. Tophane’deki bu sanat uzamının tam adresi: Depo/Tütün Deposu, Lüleci Hendek Caddesi No. 12 (E-posta adresi: depo@depoistanbul.net Telefon: 90 (212) 2923956)

Devamını Oku
18.11.2025
Meraklıları için tiyatro bilimi

Kitapların her bir bölümünün sonunda yer alan “ölçme ve değerlendirme”ye yönelik alıştırmalar, öğrencinin, eğitim sürecinde etkin bir katılımcı olmasını sağlıyor.

Devamını Oku
04.11.2025
Dergi yöneticisi Ozan Ertuğ

Ozan Ertuğrul Özüaydın’ı şiir meraklıları tanır. Çoğunlukla şiirlerini içeren 11 kitabı var. Yapıtlarını 4 ve 5 Ekim’de 22. Ankara Kitap Fuarı’nda imzaladı.

Devamını Oku
28.10.2025
DTCF Tiyatro Bölümü 61 yaşında

Ben bu öyküye ne zaman katıldım? İstanbul Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı’nda lisansüstü öğrencisiyken tüm bölümlere sınavsız tiyatro dersleri veren Haldun Taner’in gözüne -yaptığım bir ödev nedeniyle- girmiştim. 1964’te, DTCF’de açılacak tiyatro bölümüne başvurmam için bana haber yolladı. Yurtdışında burslu olarak yüksek lisans yapmaya hazırlanıyordum; yolumu değiştiremedim. Ama sonunda da sevgili Taner’in sözüne geldim: 1978’de, çoluğa çocuğa karışmışken DTCF Tiyatro Bölümü’nün doktora öğrencisi oldum. Akademik kadrom ODTÜ ya da (sonra) DTCF İngiliz Dili ve Edebiyatı’nda olsa da tiyatro bölümünün altın çağını yaşadım. 1981’de başlayan derslerim göz açıp kapayıncaya dek 32 yıla ulaştı

Devamını Oku
07.10.2025
Tiyatroların iletişim alışkanlıkları

70 yıllık tiyatro seyircisi ve 50 yılı aşkın süredir aralıksız yazan bir eleştirmen olarak tiyatrolarla iletişim kurma üstüne düşündüğümde geçmiş yılları özlüyorum.

Devamını Oku
23.09.2025
12 Eylül’ün savurduğu sonbahar yaprakları

12 Eylül döneminin tiyatro eleştirisi çoğunlukla sahne olaylarındaki özensizliğe karşı çıkmaktadır. Bu aşamada gazetelerdeki kültür sanat sayfalarının küçülmeye, eleştiri yazılarının azalmaya başladığı görülür.

Devamını Oku
09.09.2025
Ferhan ve Müjdat gündemimizde

Ferhan Şensoy’u 31 Ağustos 2021’de 70 yaşındayken yitirmiştik. Yeni yapılan “Ferhangi Bir Yaşam” belgeseli seyircisiyle buluşmayı bekliyor. Müjdat Gezen ise 82 yaşında ve bir hafta önce hakkındaki soruşturma kapsamında ifade vermeye çağrıldı.

Devamını Oku
26.08.2025
Metin Sözen: Anadolu’yu kucaklamıştı

Değerli bilimadamı Prof. Dr. Metin Sözen’i 1 Ağustos’ta yitirdik. Yaşamını ülkemizin doğal, tarihsel, kültürel değerlerine sahip çıkılmasına adamış, yüce gönüllü bir insandı.

Devamını Oku
12.08.2025
Genco’ya ikinci mektup

Sevgili Genco, Sen gideli bir yıl oldu. Zaman çabuk geçiyor. İlk mektubumda (Cumhuriyet, 13.08.2024) ardında bıraktığın görsel-işitsel belgelerden söz etmiştim: Sanat yaşamın boyunca oluşturduğun sesli kitapları, fotoğraflarınla yorumladığın şiirleri, çevirilerini, plak ve kasetlerinde kayıtlı müzik çalışmalarını...

Devamını Oku
29.07.2025
Memet Baydur’un diyecekleri var

Okuduğunuz başlığı bir başka yazımda da kullanmıştım. Ölümünün üstünden 20 yılı aşkın bir süre geçmiş olmasına karşın, Memet Baydur’un bizlere diyecekleri sürüyor

Devamını Oku
15.07.2025
Zeynep Oral’la çalışırken eğlenmek

17 Haziran’da Metrohan’da ilk gösterimi yapılan “Bir Babıali Zirvesi” başlıklı, Habitat TV yapımı Zeynep Oral belgeselini henüz izleyemedim. Neyse ki Dikmen Gürün izlenimlerini geçen haftaki yazısında bir güzel dile getirmiş. Okurken belleğimde birikmiş, belge tadında Zeynep Oral olayları gözümün önüne gelmeye başladı. Bu yazıda Zeynep’le yaşanmış anlar var.

Devamını Oku
01.07.2025
İlhan Selçuk’un ‘Pencere’ köşesini anarken

Gazete ve dergi yazarlığım 50 yıla ulaştı. ​​Özgür basın dergisinde başlayıp çeşitli başka dergilerde ve ayrıca 45 yıl Cumhuriyet’te süren bu uğraşa -30 yıldır gazeteme iki haftada bir “Sahneden” köşesini yazmak da eklenmiş. Kolay iş değil.

Devamını Oku
17.06.2025
Oya Başak’ın kahkahası eksildi dünyamızdan

Prof. Dr. Oya Başak’ı bir hafta önce yitirdik. Cenazesindeki çelenklerden birinde “çocukların” yazıyormuş.

Devamını Oku
03.06.2025
Vasıf Öngören ‘Zengin Mutfağı’ ile ‘şimdi’ ve ‘burada’

“Zengin Mutfağı” oyunu neredeyse 50 yıldır sahnelerimizde yer alıyor. İşin hoşu, oyunun başkişisi Lütfü Usta’yı oynayan Şener Şen Usta da 1977’de ilk kez canlandırdığı bu karakteri son üç yıldır yepyeni bir seyirci kuşağına sunmakta.

Devamını Oku
20.05.2025
Bahar ölümsüzlük simgesidir

Bahar ölümsüzlük simgesidir

Devamını Oku
06.05.2025
Ahmet Özer’in 50. kitabı çıktı

Ahmet Özer’in 50. kitabı çıktı

Devamını Oku
22.04.2025
Son veda...

Son veda...

Devamını Oku
09.04.2025
Tiyatro biletleri uçuşta

Tiyatro biletleri uçuşta

Devamını Oku
08.04.2025
Shakespeare siyaset sahnesinde

Shakespeare siyaset sahnesinde

Devamını Oku
25.03.2025
Sanat Kurumu 78. yaşını sürüyor

Sanat Kurumu 78. yaşını sürüyor

Devamını Oku
11.03.2025
Nevra Serezli: Profesyonel tiyatroda 60 yıl

Nevra Serezli: Profesyonel tiyatroda 60 yıl

Devamını Oku
25.02.2025
İzmir D.T’den ‘Karıncalar / Bir Savaş Vardı’

İzmir D.T’den ‘Karıncalar / Bir Savaş Vardı’

Devamını Oku
11.02.2025
Heiner Müller’den ‘Medea’

Heiner Müller’den ‘Medea’

Devamını Oku
28.01.2025
‘Vatan Kurtaran Şaban’ günümüzde

‘Vatan Kurtaran Şaban’ günümüzde

Devamını Oku
14.01.2025
Broadway ya da West End biçeminde süper tiyatro

Broadway ya da West End biçeminde süper tiyatro

Devamını Oku
31.12.2024
Gonca Vuslateri Shakespeare oynamalı

Gonca Vuslateri Shakespeare oynamalı

Devamını Oku
17.12.2024
Özdemir Nutku anlatıyor

Özdemir Nutku anlatıyor

Devamını Oku
03.12.2024
Ankara’da tiyatronun renkleri

Ankara’da tiyatronun renkleri

Devamını Oku
19.11.2024
Festivalde üç Shakespeare oyunu

Festivalde üç Shakespeare oyunu

Devamını Oku
05.11.2024
‘Öteki’nin dramı

‘Öteki’nin dramı

Devamını Oku
22.10.2024
Ankara’da yeni bir tiyatro şenliği

Ankara’da yeni bir tiyatro şenliği

Devamını Oku
08.10.2024
Ateş Kuşu Semiha Berksoy

Ateş Kuşu Semiha Berksoy

Devamını Oku
24.09.2024
Tiyatromuzun belleği: Türkiye Tiyatro Vakfı beş yaşında

Tiyatromuzun belleği: Türkiye Tiyatro Vakfı beş yaşında

Devamını Oku
10.09.2024
Müşfik Kenter’i anarken...

Müşfik Kenter’i anarken...

Devamını Oku
27.08.2024
Genco’ya mektup

Genco’ya mektup

Devamını Oku
13.08.2024
Nilüfer Kent Tiyatrosu ile Daltabanlar ayrı düştü

Nilüfer Kent Tiyatrosu ile Daltabanlar ayrı düştü

Devamını Oku
30.07.2024
Hocamız Sevda Şener’i yitireli 10 yıl oldu

Hocamız Sevda Şener’i yitireli 10 yıl oldu

Devamını Oku
16.07.2024
Tiyatromuzun modernleşme süreci İngilizcede

Tiyatromuzun modernleşme süreci İngilizcede

Devamını Oku
18.06.2024
Nâzım’ın Ferhat ile Şirin’i

Nâzım’ın Ferhat ile Şirin’i

Devamını Oku
04.06.2024