Elçin Poyrazlar

İsveç, NATO ve F-16’lar

23 Ocak 2023 Pazartesi

İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya tam üyelik başvuruları Ankara, Washington ve Brüksel hattında önümüzdeki ayların en sıkı diplomatik pazarlıklarına neden olacak.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile geçen hafta Washington’da yaptığı ABD-Türkiye Stratejik Mekanizması toplantısının en önemli gündem maddesi de buydu. 

Başta ABD olmak üzere Batılı ülkeler, İsveç ve Finlandiya’nın katılımıyla Rusya’ya karşı güçlü bir NATO bloku mesajı vermek isterken müttefik Türkiye’nin bu iki ülkenin üyeliğinde ayak sürümesini ve terörle mücadele konusunda adımlar beklemesini bıkkınlıkla karşılıyor. 

Ankara hükümeti bu iki ülkeden PKK ve FETÖ gruplarına ait kişilerin iadesini istiyor ve terörle mücadelede işbirliği konusunda henüz istenen düzeye gelinmediğini savunuyor. 

ÜYELİK DÜŞLERİ ZORDA 

İsveç’in başkenti Stockholm’de PKK sempatizanlarının düzenlediği, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın maketinin ayaklarından asıldığı gösterinn yanı sıra aşırı sağcı politikacı Rasmus Paludan’ın Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran yakması İsveç’in NATO’ya üyelik hayallerini zora sokmuş görünüyor. 

İsveç ve Finlandiya’nın üyeliği meselesi ancak Washington’da Başkanı Joe Biden yönetiminin çözebileceği bir konu. 

Ankara hükümeti, ısrarla ABD’den F-16 savaş uçağı satışlarının başlamasını istiyor. 

Çavuşoğlu, geçen hafta İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğinin bu meseleyle bağlantılı olmadığını söylemişti. Oysa durum tam tersi. 

ABD Kongresi’nde kilit komisyonlarda görev yapan üyeler F-16’ların Türkiye’ye satışını bir NATO müttefikine uymayan davranışlarda bulunduğunu düşündükleri için bloke ediyorlar. 

Erdoğan’ın Suriye’nin kuzeyindeki askeri operasyonları, Rusya ile giderek yakınlaşması, Suriye lideri Beşşar Esad ile görüşme planları, Doğu Akdeniz’de yaşanan gerilim, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğini belli koşullara bağlaması ABD Kongresi’nde tepkilere neden oluyor. 

ABD Dışişleri Bakanlığı, geçen hafta ABD Kongresi’nde silah satışlarından sorumlu komisyonlara F-16 satışlarında adım atılması için resmi bildirimde bulundu. 

Şimdiki hava, eğer Biden veto etmezse kimi senatörlerin bu satışı engelleyeceği yönünde. 

Ankara hükümetinin Biden yönetiminden istediği de tam bu. 

F-16 satışları için ABD Kongresi’ne baskı yapması ve diğer işbirliği konularının önünün açılması. 

İYİ NİYETLİ GÖRÜLMÜYOR

Ancak Ankara hükümeti, ABD’nin gözünde “iyi niyetli bir NATO müttefiki” gibi değil, her kalemde pazarlık yapmak isteyen bir ülke olarak görüldükçe Kongre üyelerini ikna etmesi zor. 

Her şekilde İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine yönelik pazarlıklar Washington’da Biden yönetiminin hamlelerine bağlı olacak. 

Bunun İsveç ve Finlandiya’nın umduğu gibi, Türkiye’deki seçimlerden önce gerçekleşmesi ise mümkün görünmüyor.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları