Önce kısa bir kronoloji, sonra ne anlama geldiğini yazacağım.
22 Eylül, 29 Eylül ve 6 Ekim: Show TV’de “Deha” adlı dizinin bölümleri yayımlandı.
22 Kasım: Kanal D’de “Arka Sokaklar” adlı dizinin yeni bölümü yayımlandı.
24 Kasım: AKP ile yakınlığı bilinen “Misvak Caps” adlı sosyal medya hesabı üzerinden, sabah erken saatlerde RTÜK’ü ve başkanını hedef alan bir paylaşım yapıldı. “RTÜK uyuyor” şeklinde başlayan paylaşımda “Kızılcık Şerbeti, Kızıl Goncalar, Arka Sokaklar gibi proje diziler her hafta İslam ve Müslümanları aşağılıyor, RTÜK isimli kuruluş bunu izlemekle yetiniyor” diye yazıldı. RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’e de “Zahmet olmazsa durumla ilgilenir misiniz” sorusu yöneltildi. Misvak’ın “RTÜK uyuma” etiketiyle yaptığı bu uyarı, sahte hesapların da desteğiyle sosyal medyada hızlıca yayıldı.
24 Kasım: Aynı günün akşamı RTÜK Başkanı Şahin uzun bir açıklama yaptı. Şahin isim vermedi ama Misvak’ın başlattığı kampanyayı kastederek “RTÜK ve şahsım üzerinden yapılan eleştiriler ve yapıcı yorumların tamamını dikkatle takip ediyoruz” dedi ve ekledi: “Yayınlarda özellikle dramatik yapımlar olarak adlandırdığımız dizilerde barış dini olan İslam karşıtı sahnelere, dinimize mensup kimseleri küçük düşüren, din adamlarımızı hor gören içeriklere fırsat vermeyiz.”
25 Kasım: Cumhurbaşkanı Erdoğan, ertesi gün Kadına Yönelik Şiddetle Uluslararası Mücadele Günü Programı’nda konuştu. Erdoğan’ın hedefinde diziler ve RTÜK vardı: “Toplumu bilgilendirici olması gereken diziler, tam tersine, şiddeti teşvik eden meşrulaştıran, araçsallaştıran kötü bir rol oynuyor. Bunun engellenmesi noktasında hepimize, özellikle de yapımcılara, senaristlere, medya organlarına ve RTÜK’e sorumluluk düşmektedir.”
25 Kasım: Aynı gün RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin bir açıklama daha yaptı ve şöyle dedi: “Sayın cumhurbaşkanımızın bugün dikkat çektiği üzere ülkemizdeki dizi film sektörü, zaman zaman çıtayı aşarak kadına yönelik şiddet konusunda sınırları zorluyor. Mücadelemizi kararlılıkla sürdürerek son dönemde şiddet içeren, milli ve manevi değerlerimizi tahrip eden yayınlara ağır müeyyideler uyguladık ve uygulamaya devam edeceğiz. Yayınlardaki kadına yönelik şiddete tahammülümüz yoktur.”
25 Kasım: Aynı gün RTÜK’ün İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı “Deha” ve “Arka Sokaklar” dizileri hakkında rapor hazırladı.
26 Kasım: Cumhurbaşkanı Erdoğan bu kez 7. Din Şûrası’nda konuştu. Erdoğan’ın hedefi yine dizilerdi: “Son yıllarda filmlerin, dizilerin, televizyon programlarının aileyle birlikte dini değerlerimizi, dindarları hedef aldığını da müşahede ediyoruz. Tek tük ve istisnai olumsuz örnekler üzerinden suimisal emsal yapılarak bütün dindarlara hakaret edilmekte, vakıflar, dernekler, tarikatlar, dini müesseseler linç edilmekte, dindarlar ve dini değerler yıpratılmaktadır.”
Erdoğan “Açık ve net söylüyorum” diyerek RTÜK’e de çağrı yaptı: “RTÜK başta olmak üzere ilgili kurumlarımız bu konularda hızlı tedbirleri devreye almalıdır.”
27 Kasım: Ertesi gün RTÜK Üst Kurulu toplandı. Halk TV’den Flash Haber’e, Kanal D’den Now’a kadar birçok kanala ceza üstüne ceza yağdırdı. “Arka Sokaklar” dizisine yayın durdurma ve yayıncısı Kanal D’ye üst sınırdan idari para cezası uygulandı. “Deha” dizisine de yayın durdurma cezası verildi.
27 Kasım: Verilen cezalardan hemen sonra RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin sosyal medyadan açıklama yaptı. Açıklamada “Geniş bir yelpazede ağır yaptırım kararları verdik” detayı dikkat çekti.
CEZALARIN ARKASINDAKİ KAVGA
Peki, tüm bu kronoloji aslında bize ne anlatıyor? Madde madde özetleyeyim:
1- Aslında dizilere verilen ceza süreci, yayımlandıkları gün ya da Erdoğan’ın konuşması ile başlamadı. Misvak’ın sosyal medyada RTÜK’ü ve Ebubekir Şahin’i hedef alması sürecin ilk fişeğiydi. Burada soru şu: Misvak’a “RTÜK uyuma” yazdıran motivasyon neydi ya da kimdi?
2- “Deha” dizisinin hedefteki üç bölümünün en yenisi ceza kararından neredeyse 2 ay önce yayımlandı. Ve o bölümler “Şiddeti özendiriyor” gerekçesiyle, ceza kararından 2 gün önce rapora dönüştürüldü.
3- “Arka Sokaklar” dizisinin ceza verilen 22 Kasım tarihindeki bölümüne dair “suç unsuru” RTÜK raporuna özetle şöyle yansıdı: Bölümde “Şeyh Ahmet’i sevin sayın. Bu iş savcılığa kadar uzamasın. Her kim bize el uzatırsa, cennetin kapıları onlara açıktır ancak iş artık güzellikle olmaz. İmam nikâhı kıymışsın küçücük kıza, ne dedesi lan nikâh kıymışsın küçücük kıza” gibi sözler yer alıyor. Bu sözlerle “Toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz” hükmü ihlal edildi.
4- Acaba, sosyal medya çalışmalarına ve cumhurbaşkanının konuşmalarına ısrarla yansıyan RTÜK uyarısının altında başka bir iç kavga mı var? Misal, İletişim Başkanlığı RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’den rahatsız olabilir mi?
