Masasında bilgisayar bulunan hemen herkesin bilmesi gereken Steve Jobs adını ben de ilk kez, ölümle didiştiği dönemlerde onun kaleminden çıktığı sanılan “Vasiyet”ini okurken duydum. Oysa ilk biçiminden en sonuncusuna dijital aygıtların piyasaya çıkışında Jobs’un buluşlarının izi vardır. Bir türlü yerine oturmamış eğitim düzenimizde kötümserliğe kapılan gençlere umut kapıları aralanır düşüncesiyle, Jobs’un yaşamından özetin özeti bilgileri onların değerlendirmesine sunuyorum.
Yoktan var etmek
Steve Jobs, 1955 yılında Kaliforniya’da doğdu. Evlatlık verilen bir ailenin yanında büyüdü. Lisede okurken ünlü bilişim merkezi HP’nin de derslerini izledi. 1976’da Apple’yi kurdu. Bilişimci Wozniak’la ortaklaşa, telefonu ücretsiz kullanmayı sağlayan Blue Box projelerini uygulamaya soktu. 1977’de Apple II’yi kurup Apple Computer’i piyasaya sürdü. Daha sonra Jobs’un, çalışmalarını Walt Disney kuruluşuyla yürüttüğünü görüyoruz. 1980’lerde de Apple masaüstü bilgisayarlarıyla büyük bir devrime imzasını attı.
Sıfırdan başlayıp milyar dolarlara varan servetin sahibi olan Jobs’un, “Dünyayı değiştirenler, bunu önceden yapabileceklerini düşünecek kadar çılgın olan insanlardır” sözü, onun başarıya nasıl erdiğinin bildirgesidir. “Vasiyet”inde dile getirdikleri ise zorluklara yenilerek kendilerini eylemsiz kılan ya da direngen iradesiyle olanaksızlıkları aşarak kendini yoktan var eden gençlere her sözcüğü altın değerinde öğütlerdir.
Yaşam aynası
56’sında yaşamı sona eren Steve Jobs’un neredeyse usta bir şairin dilinden dökülecek nitelikteki sözleri, gerçeği yansıttığı ölçüde yaşamsal sonuçlar açısından da değerli. “Vasiyet”inde, büyük işler başardığını, bunun kimilerinin gözünde o alanın simgesi sayılmasına karşın, işinin dışında mutluluk nedir bilmediğini şu açıklamalarından çıkarıyoruz:
“İşin sonunda zenginliğim, alışmış olduğum hayatın bana getirdiği tek gerçeklik, ölümle yüzleştiğim şu anda fark ettim ki gururlandığım şöhretim, servetim ölümün karşısında çok anlamsızmış. Kaybedilen maddi şeyler bulunur, yerine başkası konulur. Kaybedildiğinde bulunamayacak yeri doldurulmayacak tek şeyin hayat olduğunu o zaman anladım!”
Steve Jobs’un bu saptamaları, toprak damlı üç beş evin bulunduğu bir köyde yaşayan adsız bir bilgenin, ölüm sonrası söylenen şu sözlerini çağrıştırdı bende: “Mal sahibi mülk sahibi / Hani bunun ilk sahibi / Mal da yalan mülk de yalan / Var biraz da sen oyalan!”
Öğütler
Jobs’un şu öğütleri ise yaşamın bütün evrelerini göz önüne seriyor:
Çocuklarınızı zengin olması için eğitmeyin, mutlu olmaları için eğitin ki, büyüdüklerinde her şeyin fiyatını değil, değerini bilsinler.
En iyi altı doktor vardır: Güneş ışığı, dinlenmek, egzersiz yapmak, sağlıklı yemek, kendine güven, iyi arkadaş. Yaşamınızın her evresinde onları hep önde tutarsanız sağlıklı bir ömrün tadını çıkarırsınız.
Kendiniz kadar, öbür insanlara değer verin. Aynı ölçüde ailenizi, eşinizi, arkadaşlarınızı önemseyip sevin. Yaşlanıp aklımı kullandıkça, 300 ya da 30 dolarlık saatin aynı zamanı gösterdiği ayrımına varıyorum.
Umut ederim şunu anlarsınız; kahkaha attığınız, sohbet ettiğiniz, şarkılar söylediğiniz, kuzeyde, güneyde, doğuda, batıda, cennette, dünyadan konuştuğunuz yakınlarınız, dostlarınız, eski arkadaşlarınız, anneniz, babanız, erkek kardeşiniz, kız kardeşiniz varsa, bilin ki gerçek mutluluk onlarla birlikte olmakmış...
İster first class’ta ister ekonomide oturun, bilin ki o uçak düşerse siz de içinde olacaksınız...
