Soru: Özel sektörde çalışırken 15/12/2022’de aylık talebinde bulundum. 22/12/2022 tarihinde SGK’den gelen tebligatta birikmiş aylıklarımı 20/1/2023 tarihinde bankadan alabileceğim belirtiliyordu. ALO 170’i aradığımda tarafıma başvuru tarihim olan 15/12/2022 takip eden aydan yani 2023/Ocak ayından aylık bağlandığını ve 2023 yılında emeklilere verilen zamdan yararlanamayacağım söylendi. Köşenizde 2022 yılı emeklisi olmak için son tarihin 31/12/2022 olduğunu yazmıştınız. Bu durumda 2023/Ocak zammından yararlanamayacak mıyım? Ayten Ö.
Öncelikle belirtmek gerekiyor “aylık talep tarihi” ile “aylık başlangıç tarihi” farklı kavramlardır. Köşe yazımda ayrıntılı olarak açıkladığım üzere, özel sektör için 2022 yılı 1/1/2022-31/12/2022 süresini kapsar. Dolayısıyla bu tarihler arasında aylık talebinde bulunanların tahsis talep yılı 2022 olur.
Sigortalıların aylık başlangıç tarihi, 5510 sayılı kanunun 28. maddesi gereği aylık talebini takip eden aybaşıdır. Bu genel bir kuraldır. Özel sektörde çalışırken 15/12/2022 tarihinde aylık talebinde bulunduğunuz için 2022 yılında emeklilik başvurusunda bulunmuş oldunuz ve 2023 yılında talepte bulunan sigortalılara göre, aylık miktarı yönünden daha avantajlı oldunuz.
Aylık başlangıç tarihiniz; emeklilik talep tarihiniz olan 15/12/2022 tarihini takip eden aybaşı yani 1/1/2023 tarihidir. Aylık hesabınız yapılırken, 15/12/2022 tarihine kadarki tüm çalışmalarınız dikkate alınarak talep yılı ocak ayı yani, 1/1/2022 tarihi itibariyle aylığınız hesaplanmakta ve bulunan aylık, 2022/Ocak ödeme döneminde yüzde 25.47, Temmuz/2022 ödeme döneminde yüzde 42.35 oranında artırılarak aylık başlangıç tarihiniz olan 1/1/2023 tarihine güncellenmekte. SSK emeklilerinde aylık ödemeleri, sigortalıların tahsis numarasının son rakamına göre belirleniyor. Tarafınıza 20/1/2023 tarihinde ödeme yapılacak ise tahsis numaranızın son rakamının “3” olması gerekiyor. 2023/Ocak aylığınız 20/1/2023-19/2/2023 süresini kapsamakta ve aylıklar ödeme dönemlerinde emeklilere peşin olarak ödenmekte. 20/1/2023 tarihinde bankaya gittiğinizde; hem 1/1/2023-19/1/2023 süresi 19 günlük birikmiş aylık ve ek ödeme tutarını hem de yüzde 30 oranında artırılmış 2023 yılı ocak aylığınızı alarak 2023/Ocak zammından siz de yararlanmış olacaksınız.
NASIL BİR GÜNCELLEME GELECEK?
Soru: 13 Aralık tarihinde yayınlanan “Yüksek emekli aylığı için 2022 mi yoksa 2023 yılında mı müracaat daha avantajlı?” adlı yazınızı okudum. Merak ettiğim, 2022 Aralık ayında SGK emekli maaş hesaplama sisteminden görülen emekli maaşlarına bu yüzde 30 zam yansıyacak mı? Ya da nasıl bir güncelleme gelecek? 2023/Ocak ayında emekliliği hak eden birinin başvurusunu hemen mi yapması ya da 2023/Temmuz ara zammını bekleyip emeklilik başvurusunu yapması mı daha avantajlı olur? Ozan B.
SGK emekli maaşı hesaplama modülü 2023 yılında aylık talebinde bulunacak sigortalıların aylıklarının hesaplanması amacıyla 1/1/2023 tarihi itibarıyla güncellenmekte. Güncelleme işlemi; öncelikle 2022 yılına ait güncelleme katsayısının (2022 yılına ait yıllık enflasyon (TÜFE) oranı ile gelişme hızının (GH) yüzde 30’unun sisteme girilmesi şeklinde) sisteme girilmesiyle yapılmakta. Ancak, 2022 yılına ait GH her yıl 1 Nisan’da açıklandığından bu tarihe kadar sadece 2022 yılına ait yıllık TÜFE ile güncelleme işlemi yapılıyor. Bu tarihten sonra (TÜFE + GH yüzde 30) + 1) formülüne göre hesaplanan 2022 yılı güncelleme katsayısı oluşturulur. Diğer bir güncelleme ise, 2023/Ocak dönemi aylık artış oranı olan yüzde 30’un sisteme girilmesi şeklinde yapılmakta. Çünkü 2023 yılında aylık talebinde bulunanların, talep yılı ocak ayı itibarıyla hesaplanan aylıklarına yüzde 30 artış oranı uygulanıyor. Sigortalıların 2023/Ocak veya temmuz ayından sonra talepte bulunmalarının aylık hesabı yönünden bir farklılığı bulunmuyor. Aylıklar 2023 yılındaki çalışma süreleri de dikkate alınmak suretiyle 2023/Ocak ayı itibarıyla hesaplandığından, aylık başlangıç tarihi birinci altı aylık dönemde olanlara sadece 2023/Ocak artışı, ikinci altı aylık dönemde olanlara ise hem ocak hem de temmuz zamları uygulanmak suretiyle hesaplanıyor.
CENAZE YARDIMI ALABİLİR MİYİZ?
Soru: Bağ-Kur emeklisi annemi 5/1/2023 tarihinde kaybettik. Cenaze yardımı alabilir miyiz? Miktarı nedir?
Emekliyken vefat eden annenizden dolayı cenaze ödeneği alabilirsiniz. 2023 yılında vefat eden
sigortalı ve hak sahipleri için cenaze ödeneği tutarı 2.054.00 TL’dir.
SORULARINIZ İÇİN
nergis.simsek@cumhuriyet.com.tr adresine e-posta yollayabilirsiniz.
