Hindistan’ın hiyerarşik “kast sistemini” bilirsiniz…
Başta Podemos olmak üzere Avrupa’nın yükselen yeni solu, bugün yerleşik düzen partileri aktörlerini artık Hindistan’daki katı kast sistemine benzetiyor ve bundan böyle asla geçişken olmayan, halktan kopuk bir sınıfa dönüştüklerini söylüyor.
İspanya gibi İtalya’da da sol forumlarda bir süredir çok konuşulan ve gündem olan “siyasi kastlar”, değişimin biricik engeli görülüyor.
“Kast meselesi” özetle Avrupa’da yeni siyaset jargonunun, en öncelikli ve bir numaralı gündemine dönüşmüş durumda.
Merkez sol-sağ partilerin birbirlerinden ayırt edilmeyecek derecede benzeşmesi, liderlerinin farksız hale gelmesiyle, siyasi sınıfın kategori olarak inandırıcılık kaybına uğraması, bahsettiğim “kast algısını” güçlendiriyor.
“Neoliberal, küresel düzenin aktörleri” olan halktan kopuk bu ayrıcalıklı kasttan kurtulmadıkça, kriz Avrupa’sı sorunlarına çare bulunamayacağı yaygınlıkla ileri sürülen görüş oluyor.
Yunanistan’da SYRİZA, İspanya’da Podemos, hep bu “kast olgusuna” karşı yol alan ve kendilerine alan açan partiler.

‘İşçi Partisi kastı’ isyanlarda
Jeremy Corbyn’in İngiltere’de şimdi İşçi Partisi liderliğine gelmesi işte “yerleşik düzen kastlarına karşı” sağlanan son zafer olarak algılanıyor.
Parti ileri gelenlerinin uyarılarına rağmen hafta sonu önseçimde rekor yüzde 60 oy oranıyla seçmen tabanı tarafından ezici ağırlıkla “lider seçilen” Corbyn, İngiltere’de “şok” yarattı.
Partinin “brahmanları” dumura uğramış durumda.
İngiliz solunu 90’larda “sağa savuran” Blair ve ardılları (Gordon Brown, Ed Milliband) Corbyn’in seçimini badire olarak görüyor.
Blair, Guardian’a geçen ay yazdığı bir yorumda, “Sakın ha!” diyerek önseçim arifesinde seçmenleri uyarmış, şunları söylemişti:
“Benden nefret etseniz de sözümü dinleyin ve İşçi Partisi’ni (Corbyn’i genel başkan yaparak) uçuruma itmeyin. Corbyn’in lider olması halinde, ‘parti’nin bir daha asla seçim kazanmayacağını’ bilin!”

Ezber bozan ‘yabancı’
İşçi Partisi’ne tarihi üç seçim kazandıran Blair’in Corbyn’e böyle açık cephe almasına yol açan neden, yeni liderin yüzde yüz “kast dışı” bir “yabancı/ outsider” ve bir parya… olması.
Bildiğiniz eski zaman solcusu Corbyn.
Blair’in kışkırttığı Irak savaşına vaktiyle karşı çıkmış, halihazırda İngiltere’nin uluslararası operasyonlarda rol olmasına karşı ve nükleer güç olmaya olumlu bakmıyor; bu konularda yaptığı itirazları İngiltere’nin NATO üyeliğine karşı çıkarak sürdürüyor, ayrıca AB için de ikircikli bir tutum içinde bulunuyor.
Özetle dışta NATO, AB, ABD politikalarının gözden geçirilmesinden yana.
İçte de özelleştirmelere karşı; demiryolları, posta, enerji sektörlerinde “devletleştirmelerden” yana çıkıyor. Kemer sıkma yerine “zenginlerin vergilerini artırmayı” savunuyor.
Elitist yaşamıyla bilinen Blair’in aksine bisiklet kullanıyor ve pazardan aldığı salaş gömleklerle geziyor.
İmaj ustalarının fikirlerine başvurmak yerine İşçi Partisi’nin saflarına katıldığı 70’lerde söylediklerini savunmaya devam ediyor.
Corbyn’i hedef alan “kast”, yeni lidere tam da bu noktadan ateş açıyor.
Corbyn’i, zamana ayak uydurmasını bilmeyen, bir soğuk savaş artığı olarak tanımlıyorlar, fikirlerinin günümüzde karşılığı olmadığını iddia ediyorlar.
Oysa Corbyn, tersine Avrupa’da “solun fabrika ayarlarına dönmesini” isteyen yeni bir ruh ve yükselen yeni bir dip dalganın sonucu.
SYRİZA ve Podemos’tan sonra İşçi Partisi’ni temelinden sallayan “Corbyn depreminin” en kısa açıklaması bu.