İngiliz ve Fransız Kara Kuvvetleri Komutanı General Hamilton, 25 Nisan 1915’te, Gelibolu Yarımadası’nda müttefik güçlerin çıkarma yeri olarak Seddülbahir ile yakın çevre kıyılarını seçmişti. Hamilton’ın planı çerçevesinde; Alçıtepe ele geçirildikten sonra, çevresinde donanma için gözetleme şebekesi kurulacak, Boğaz topçusuyla mücadele edilecek, kara kuvvetleriyle Kilitbahir platosuna el atılarak Çanakkale’de kesin sonuca gidilecekti.

Çıkarmayı yapan 29. İngiliz Tümeni’yle 1. Fransız Tümeni’nin ilk hedefi, güneyde Alçıtepe’yi ele geçirip Kilitbahir platosuna ilerlemek, oradaki merkez tabyalarını susturup, sonra Boğaz’ın giriş bölgesini ele geçirmekti. Tali çıkarma ise Anzak Kolordusu’nca Kabatepe bölgesine yapılacaktı. Bu taarruzun hedefi, Kocaçimen Tepesi’ni ele geçirerek asıl çıkarma kuvvetinin kuzey yanını korumaktı. İngilizler, boğazların kolay açılacağını, Osmanlı Devleti’nin kısa sürede savaş dışı edilebileceğini hesaplamaktaydı.

Hamilton’ın genel harekât planında Arıburnu bölgesinde, Avustralyalılarla Yeni Zelandalılardan oluşan iki tümenli bir Anzak Kolordusu’yla 2. Tali Filo görevlendirilmişti. Anzakların Arıburnu’na çıkarma hareketlerine başladığı 25 Nisan’dan 5 Mayıs’a değin Arıburnu’ndaki Osmanlı birliklerine, 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, “Arıburnu Kuvvetleri Komutanı” olarak komuta etmekteydi.

‘Ölmeyi emrediyorum’

Mustafa Kemal, 25 Nisan sabahı düşmanın Arıburnu’na çıkarma yaptığını telefonla 3. Kolordu Komutanı Esat Paşa’ya bildirerek düşmana karşı bir alayıyla Maydos’tan Arıburnu yönüne gittiğini söylemişti. Komutanından talimat almayı beklememiş, komutanına yalnızca ne yapacağını bildirmişti. Sorumluluğu bizzat üzerine alarak, bir tümen komutanı olarak kendisine tanınan yetkiyi aşan Mustafa Kemal, komutası altındaki 57. Alay’a, bir dağ bataryasıyla birlikte Kocaçimen Tepesi’ne ilerlemesini emretmekteydi. Mustafa Kemal, kimseden buyruk almadan, ordunun genel ihtiyatı olan 19. Tümen’in en güçlü alayını savaşa sokmak ve diğer iki alayını cepheye yaklaştırmakla son derece büyük bir sorumluluğu üzerine almıştı.

57. Alay’ın 261 rakımlı tepeye taarruzundan önce, Mustafa Kemal’in askerlerine verdiği şu emir, Çanakkale Savaşları tarihinde onurlu yerini almıştı: “Size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum! Biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde yerimize başka güçler ve komutanlar gelebilir.”

Arıburnu Cephesi’nde Anzaklara karşı savaşan ve çoğu şehit olan 57. Alay komutanları, Mustafa Kemal’le birlikte Çanakkale’de efsaneleşmişti! 25 Nisan sabahı Mustafa Kemal’in müdahalesiyle, Çanakkale Boğazı için yaşamsal önem taşıyan Conkbayırı Anzaklara kaptırılmamıştı. Düşman, Conkbayırı ve Sarıbayır’ı ele geçirmiş olsaydı, Osmanlıların savunma sistemi çökecek, savaşın sonu da hızlanmış olacaktı.

25 Nisan 1915 Çanakkale Savaşı’nın kaderini değiştiren kişi, Mustafa Kemal’di.