Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Mustafa Kemal ve Çanakkale Savaşları - Hüner Tuncer
İngiliz ve Fransız Kara Kuvvetleri Komutanı General Hamilton, 25 Nisan 1915’te, Gelibolu Yarımadası’nda müttefik güçlerin çıkarma yeri olarak Seddülbahir ile yakın çevre kıyılarını seçmişti. Hamilton’ın planı çerçevesinde; Alçıtepe ele geçirildikten sonra, çevresinde donanma için gözetleme şebekesi kurulacak, Boğaz topçusuyla mücadele edilecek, kara kuvvetleriyle Kilitbahir platosuna el atılarak Çanakkale’de kesin sonuca gidilecekti.
Çıkarmayı yapan 29. İngiliz Tümeni’yle 1. Fransız Tümeni’nin ilk hedefi, güneyde Alçıtepe’yi ele geçirip Kilitbahir platosuna ilerlemek, oradaki merkez tabyalarını susturup, sonra Boğaz’ın giriş bölgesini ele geçirmekti. Tali çıkarma ise Anzak Kolordusu’nca Kabatepe bölgesine yapılacaktı. Bu taarruzun hedefi, Kocaçimen Tepesi’ni ele geçirerek asıl çıkarma kuvvetinin kuzey yanını korumaktı. İngilizler, boğazların kolay açılacağını, Osmanlı Devleti’nin kısa sürede savaş dışı edilebileceğini hesaplamaktaydı.
Hamilton’ın genel harekât planında Arıburnu bölgesinde, Avustralyalılarla Yeni Zelandalılardan oluşan iki tümenli bir Anzak Kolordusu’yla 2. Tali Filo görevlendirilmişti. Anzakların Arıburnu’na çıkarma hareketlerine başladığı 25 Nisan’dan 5 Mayıs’a değin Arıburnu’ndaki Osmanlı birliklerine, 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, “Arıburnu Kuvvetleri Komutanı” olarak komuta etmekteydi.
‘Ölmeyi emrediyorum’
Mustafa Kemal, 25 Nisan sabahı düşmanın Arıburnu’na çıkarma yaptığını telefonla 3. Kolordu Komutanı Esat Paşa’ya bildirerek düşmana karşı bir alayıyla Maydos’tan Arıburnu yönüne gittiğini söylemişti. Komutanından talimat almayı beklememiş, komutanına yalnızca ne yapacağını bildirmişti. Sorumluluğu bizzat üzerine alarak, bir tümen komutanı olarak kendisine tanınan yetkiyi aşan Mustafa Kemal, komutası altındaki 57. Alay’a, bir dağ bataryasıyla birlikte Kocaçimen Tepesi’ne ilerlemesini emretmekteydi. Mustafa Kemal, kimseden buyruk almadan, ordunun genel ihtiyatı olan 19. Tümen’in en güçlü alayını savaşa sokmak ve diğer iki alayını cepheye yaklaştırmakla son derece büyük bir sorumluluğu üzerine almıştı.
57. Alay’ın 261 rakımlı tepeye taarruzundan önce, Mustafa Kemal’in askerlerine verdiği şu emir, Çanakkale Savaşları tarihinde onurlu yerini almıştı: “Size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum! Biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde yerimize başka güçler ve komutanlar gelebilir.”
Arıburnu Cephesi’nde Anzaklara karşı savaşan ve çoğu şehit olan 57. Alay komutanları, Mustafa Kemal’le birlikte Çanakkale’de efsaneleşmişti! 25 Nisan sabahı Mustafa Kemal’in müdahalesiyle, Çanakkale Boğazı için yaşamsal önem taşıyan Conkbayırı Anzaklara kaptırılmamıştı. Düşman, Conkbayırı ve Sarıbayır’ı ele geçirmiş olsaydı, Osmanlıların savunma sistemi çökecek, savaşın sonu da hızlanmış olacaktı.
25 Nisan 1915 Çanakkale Savaşı’nın kaderini değiştiren kişi, Mustafa Kemal’di.
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun konuşma
- Özgür Özel'den 'atama' çıkışı
- Özgür Özel kutlama programında
- CHP'li vekilden Soma için flaş çağrı...
- Mine Esen'den anlamlı konuşma...
- Serra Menekay yazdı, Aysim Dolgun Ildız besteledi
- İşte Cumhuriyet'in tarihi
- Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri eylem yaptı
- Cumhuriyet 100 yaşında! İyi ki Cumhuriyet var
- Şişli'de Hıdırellez coşkuyla kutlandı
En Çok Okunan Haberler
- 'Radikal adımlar atılmazsa...'
- Sertab Erener yeniden Eurovision'da
- Ece Üner'in 'Taha Hüseyin Karagöz' eleştirisi gündemde
- 'Sarayı göremiyoruz ama alınan belediyeleri görüyoruz'
- 'Ana hedef Recep Tayyip Erdoğan'
- 7 banka artık tek ATM'den hizmet verecek
- Fenerbahçe'den İsmail Kartal kararı!
- Gök gürültülü sağanak yağış etkili olacak!
- Emsal olacak bir karar: Kiracıya 55 günde jet tahliye!
- Erdoğan'dan 'operasyon' sonrası dikkat çeken açıklama