Uçak kazasının düşündürdükleri... - Cumhur Utku
Olaylar Ve Görüşler
Son Köşe Yazıları

Uçak kazasının düşündürdükleri... - Cumhur Utku

22.11.2025 04:00
Güncellenme:
Takip Et:

Geçen hafta Azerbaycan-Gürcistan sınırında düşen askeri uçağımızla ilgili bir tanımı düzeltelim. Bu uçak, “kargo uçağı” olarak tanımlanmaz, uçağın Türk ordusundaki adı hafif taktik nakliye (ulaştırma) uçağıdır.

C-160, Türk Hava Kuvvetleri’nin emektar ve çok yönlü yük beygirlerinden biridir. Envanterde çoğunlukla C-130B/E modelleri bulunmaktadır. Türkiye’nin İngiltere’den 12 adet C-130J Super Hercules tedarik etme süreci devam etmektedir. Taktik görevlerde, hava indirme, arama kurtarma ve insani yardım görevlerinde kullanılır. Yaklaşık yirmi ton yük veya 90 asker taşıyabilir. Uçakların ömrünü uzatmak ve kabiliyetlerini artırmak için Erciyes Projesi kapsamında modernize edilmektedir.

Bu uçağın daha büyüğü C160 Transall’dır ancak envanterden kaldırılmıştır. Onun yerine şimdi Airbus A400M Atlas vardır. Stratejik nakliye uçağıdır. Askerler kendi aralarında ona “Koca Yusuf” adını vermişlerdir. Her ikisi de tank nakledebilir.

HAVA ARAÇLARININ BAKIMI

Envanterdeki nakliye uçaklarının daha küçüğü ve üçüncüsü CASA CN-235 hafif nakliye ve özel görev uçağıdır. Daha küçük ölçekli ve kısa mesafeli nakliye görevleri için kullanılır. 25 yıl önce TUSAŞ (TAI) tesislerinde lisans altında üretilmeye başlanmış olan uçaktır. Yaklaşık altı ton kargo veya 50 asker (bir piyade takımı) taşıyabilir. Bu arada “sayın tek adam”ın gittiği yurtdışı gezilerinde gidilen ülkeye makam aracını da nakleden uçaklardır. Uçakların özetini yaptıktan sonra gelelim 20 şehit verdiğimiz kaza olayına. Daha uçağın kara kutusu bulunmadan, içinde kaç kişi olduğu tam öğrenilmeden yüzlerce şüphe, yüzlerce yorum, yüzlerce dedikodu yapılmıştır. Bu ne yazık ki medyada bir alışkanlık haline geldi.

Bakım esnasında iyi sıkılmamış bir somun, titreşim etkisiyle yerinden çıkabilir ve zincirleme olarak motor ya da aktarma organlarından birinin yerinden sökülmesiyle kazaya neden olabilir. Hava araçlarına sahip olmaktan önce daha önemli şeylere sahip olmak gerekiyor. Her cins hava aracı bakım sistemleriyle birlikte satın alınır. Pahalı olmasının nedenlerinden biri de budur.

ULUSAL GÜÇ UNSURLARI

Yolcunun değeri pilotun değerinden daha yüce ise pilotun değeri de nasıl uçağın değerinden daha önemliyse, bakım personelinin yetiştirilip eğitilmesi de o kadar önemlidir ve bu değerlerin hepsi bir kişinin değil “yetkin aklın” ortak kararıyla oluşur. Havacılık, denizcilikten daha karmaşık, daha dikkat ve para isteyen bir sektördür. Hele hava araçları savaş ve doğal felaketlerde kullanılmak için üretilmişse görevi sürdürülebilirlik maliyeti daha da yükselir.

Artık bir ordunun gücü eskisi gibi kara gücü miktarıyla değil hava gücü unsurunun kalitesiyle ölçülmektedir. Bu konuda Amerikan Hava Kuvvetleri dünyada liderliği elinde tutmaktadır. Maddi gücünüz kaliteyi, kaliteniz de maddi gücünüzü besler. Bu döngü böyle devam eder. Kısaca ekonomik gücünüz ulusal güç unsurlarının başında gelir. Ekonomik gücünüz yoksa moral gücünüz, askeri gücünüz, kültürel gücünüz de yoktur.

MHP lideri Devlet Bahçeli, düşen askeri uçak için yapılan yorumlara çok kızmış ve hatta yorum yapanları neredeyse vatan hainliği ile suçlamıştı. Bu tür facialarda sosyal medyada yorumlar yapılıyor, tahmin yürütülüyorsa Bahçeli’ye ve biat ettiği “tek adama” güvenilmediği için yorum yapılıyor. Gerçi tek adam bu yorum ve eleştirilerle zaten ilgilenmiyor!

PARLAMENTER SİSTEME DÖNÜLMELİ 

Toplumsal ve kişisel yaşamda, bile bile bir yanlışı savunmak çok kötü hallere neden olabilir. Zaman kaybetmemek amacıyla “tek adam sistemi”ne geçen Türkiye, zaman kaybetmenin ötesinde, zamanın çok daha gerisine düşmüştür. Geminin su aldığını kaptan da biliyor artık. Türkiye bir an önce seçime gidip bu sistemin verdiği zararları ortadan kaldırarak Cumhuriyete ve ulusa yakışan parlamenter sisteme geçmelidir.

Çalışacaksınız, çalmadan çırpmadan kazanacaksınız. Bulunulan toplum kendi yönetimini kendi seçip uygulayacak derecede eğitimli ve özgür olacak ki hava araçlarınız böyle sık sık düşmeyecek! Yoksa her seferinde “Rusya düşürdü” diye sayıklanır ve daha çok şehit cenazelerinde ağlanır.

Silah arkadaşlarıma selam olsun, yakınlarına ve arkadaşlarına sabır diliyorum!

CUMHUR UTKU

EMEKLİ ALBAY

Yazarın Son Yazıları

Programda işçinin adı yok - Engin Ünsal

CHP 39. Olağan Kurultayı’nda tüzük değişikliği yaptı ve iktidar programını kabul etti.

Devamını Oku
17.12.2025
Yargı öyküleri - Ziya Yergök

Yıllar önce, 5 Ocak 1982’de Çetin Altan’ın Milliyet gazetesindeki “Şeytanın gör dediği” adlı köşesinde “Eski (Mahkeme Koridorları) sütununa özlem” başlıklı yazısında yer alan, bir ceza avukatının “Oturum” adlı anı kitabından alıntılanmış ilginç bir yargı öyküsüne değinmek istiyorum.

Devamını Oku
17.12.2025
Devletçiliğe dönebilmek... - Kemal Onur

Demokratik ve laik sosyal hukuk devletimizin kurucu lideri Atatürk’ün yönetimi döneminde; ülkemizin ulusal çıkarı açısından bilimsel anlayış ve duyarlı bir bilinçle, iç ve dış sermaye şirketlerinin çıkarları için vahşi madenciliğe kesinlikle fırsat verilmemiştir!

Devamını Oku
17.12.2025
Bu çığlığı duyun! - Mustafa Gazalcı

MESEM, Milli Eğitim Bakanlığı’nın sözde mesleki teknik eğitim merkezleri uygulaması.

Devamını Oku
16.12.2025
ABD’nin esnek realist stratejisi - Nejat Eslen

11 Eylül’ün hemen sonrasında ABD, tek kutuplu dünya düzeninin verdiği cesaretle küresel egemen güç olmanın hayallerini kuruyordu.

Devamını Oku
16.12.2025
Çağdaşlık yolunda bir ömür - Hüseyin Karataş

Çağdaşlık eksikliğine ve dokunulmazlara dokunan sevgili hocam Prof. Dr. Türkan Saylan...

Devamını Oku
13.12.2025
Geleceğin savaş alanı, Türkiye ve Karadeniz - Doğu Silahçıoğlu

“Erken Cumhuriyet dönemi”nde (1923-1938) savunma sanayisindeki gelişmeler Türkiye’yi; başta uçak olmak üzere harp silah araç gereçlerinde dış satım yapan bir ülke konumuna getirmişti.

Devamını Oku
12.12.2025
Gençlik MESEM’den büyüktür - Kaan Eroğuz

AKP iktidarı tarafından 2016 yılında örgün ve zorunlu eğitim kapsamına alınan mesleki eğitim merkezleri (MESEM), çocuk işçiliğinin yaygınlaşmasında ve “kurumsallaşmasında” kritik bir rol oynuyor

Devamını Oku
12.12.2025
Komisyonda emekçinin adı yok - Şükrü Karaman

Milyonlarca emekçinin yeni ücrete ilişkin alacağı kararı merakla beklediği Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarına yarın başlayacak.

Devamını Oku
11.12.2025
İnsan onuru ve demokrasi - Ayşe Atalay

TDK sözlüğünde “onur” kavramı insanın kendisine karşı duyduğu saygı olarak tanımlanıyor.

Devamını Oku
11.12.2025
Karadeniz’de neler oluyor? - Can Erenoğlu

Dünyanın en güvenli ve istikrarlı denizi Karadeniz dünyanın en tehlikeli deniz alanına mı dönüştürülüyor?

Devamını Oku
10.12.2025
Gelir adaletsizliği tırmanıyor! - Devrim Onur Erdağ

Türkiye'de emeğin değeri uzun zamandır siyaset meydanında sıkça dile getirilen bir konu.

Devamını Oku
10.12.2025
Yeni feodal çağ ve dijital baronluk - Doğan Sevimbike

Yanis Varoufakis’in No Kings Means No Barons başlıklı yazısı, çağımızın ekonomik ve siyasal düzenini “yeni bir feodalizm” olarak niteliyor.

Devamını Oku
09.12.2025
Erdoğan’ın 2005’teki hayalleri - Kadir Serkan Selçuk

Yıl 2005. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, o dönem henüz el konmamış olan Sabah gazetesinin 20. kuruluş yıldönümü için gazeteye bir yazı yazmıştı.

Devamını Oku
09.12.2025
Terörist başının ayağına gitmek... - Hatice Topçu

Ulus devletler; tarih bilinci, ortak coğrafya ve dil birliğine dayanır.

Devamını Oku
08.12.2025
‘Kırkyama’ siyaset… - Prof. Dr. Utku Yapıcı

Türk siyasetinde son yıllardaki en ilginç gelişme siyasi kimlikler düzleminde yaşanıyor.

Devamını Oku
08.12.2025
Çocuklarımız artık kimsesiz mi? - Özgür Hüseyin Akış

Cumhuriyetin kuruluş yıllarında söylenmiş bir cümle hâlâ kulaklarımızda çınlar:

Devamını Oku
07.12.2025
Çözüm mü, çözülme mi? - Ülgen Zeki Ok

Emperyalist güçlerin Ortadoğu’daki kirli emellerinin önündeki en büyük engel olan Atatürk’ü Türk halkının yüreğinden söküp atmak, yani öldürebilmek için bir gri propaganda yöntemi uyguluyor.

Devamını Oku
06.12.2025
Tek Çin ilkesi - Wei Xiaodong

Türkiye’de Çin’in Tayvan bölgesi yaygın olarak bilinse de bu bölgeye ilişkin tarihi ve siyasi bilgiler genellikle sınırlı kalmaktadır.

Devamını Oku
05.12.2025
Cumhuriyete sahip çıkma konuşması: Atatürk’ün ‘Bursa Nutku’ - Hamdi Yaver Aktan

Mustafa Kemal Paşa, 3 Şubat 1933 akşamı İzmir Kordon’daki köşkte akşam yemeği sırasında Bursa’daki olayı öğrenir.

Devamını Oku
03.12.2025
Demokraside seçilenler özgür olmalı - Hüseyin Mert

Demokrasi; çağdaş yaşamın, mutluluğun, ekonomik kalkınmanın ve her türlü gelişmenin önkoşulu, altyapısı ve temelidir.

Devamını Oku
03.12.2025
İktidarın eğitimdeki U dönüşleri - Nazım Mutlu

Siyasal yaşamının toplamı çeyrek yüzyılı bulan iktidar partisinin kısa tarihi, sayısız U dönüşleriyle doludur.

Devamını Oku
03.12.2025
Tekke ve zaviyelerin kapatılması - Doç. Dr. Hüner Tuncer

Tekkeler ve zaviyeler, İslamdaki tarikatların dinsel tören, toplantı ve eğitim yerleridir.

Devamını Oku
02.12.2025
Suyun akışını sürdürmek - Dr. Anıl Yıldırım Poyraz

“Su ateşe galiptir ancak bir kaba girerse ateş onu kaynatıp yok eder.” - Mevlana

Devamını Oku
02.12.2025
21.yüzyılda Türkiye’de sosyal demokrasi - Halil Sarıgöz

Sosyal demokrat partilerin tarihsel serüvenine baktığımızda, parti programlarının yalnızca birer teknik metin değil; toplumun yönünü, siyasal aklın niteliğini ve iktidar imgelemini belirleyen kurucu belgeler olduğunu görürüz.

Devamını Oku
01.12.2025
Gıda güvenliği sistemimiz alarm veriyor - Adnan Serpen

Gıda yaşam için olmazsa olmazdır ancak kirlenirse hastalığa, hatta ölüme bile neden olabilmektedir.

Devamını Oku
01.12.2025
Buğra Gökce, Silivri'den Cumhuriyet'e yazdı

Otuz altıncı pazar...

Devamını Oku
29.11.2025
İhanetin adı barış olamaz… - Erol Ertuğrul

Güzel yurdumuzda 23 yıldır uygulanan politikalarla, üniter devlet yapımıza ve Cumhuriyetimizin kuruluş anlayışına uymayan görüşler seslerini yükseltmeye başladı.

Devamını Oku
29.11.2025
İmralı ziyareti ve TBMM - Hüseyin Özkahraman

Türkiye’de “Kürt meselesi”, etnik kimlik tartışmalarını aşan; devlet-toplum ilişkilerini, siyasal katılım biçimlerini, demokratikleşme dinamiklerini ve meşruiyet tartışmalarını doğrudan etkileyen çok katmanlı bir olgudur.

Devamını Oku
28.11.2025
İddianame hukukla bağlı mı? - Doğan Erkan

İmamoğlu iddianamesi başından beri hukuk dili yerine tercih edilen siyasal retoriğiyle, delil boşluğuyla, rivayet anlatımlarıyla tartışılıyor.

Devamını Oku
28.11.2025
Seçimin sakatlanması - Cihangir Dumanlı

Anayasamızın 2. maddesine göre Türkiye Cumhuriyeti demokratik bir devlettir.

Devamını Oku
27.11.2025
Kurucu felsefeye dönüş - Mehmet Tomanbay

Son açıklanan TÜİK verileri enflasyon, işsizlik ve derinleşen yoksulluğun gittikçe büyüyen sorunlar olduğunu göstermektedir.

Devamını Oku
27.11.2025
İmralı vesilesiyle CHP dövmek - Esat Aydın

İmralı vesilesiyle CHP dövmek - Esat Aydın

Devamını Oku
26.11.2025
Eğitim sürecinde öğretme ve öğrenme - Cihat Karaali

Geçmişte eğitimciler yalnızca öğretmen değillerdi.

Devamını Oku
26.11.2025
Düzensiz dünya nereye gidiyor? - Nejat Eslen

Yeni bin yılın ilk yüzyılının ilk çeyreği yakında bitecek.

Devamını Oku
26.11.2025
Radbruch formülü ve Türkiye bağlamı - Başar Yaltı

Daha önce bu sütunlarda yayımlanan “Adaletsizliği Görmek” (Cumhuriyet, 07.11.2025) başlıklı yazımızda; adalete giden yolun adaletsizliği görmekten geçtiğini, bir hukuk düzeninde karar veren konumundaki tüm görevliler ile hukuk normlarını uygulayan tüm yetkililerin adaletsizliği görmek, önlemek ve adaleti yerine getirmekle görevli olduklarını, adaletsizliği görme yetisine sahip olmayanların yargıç ve savcı yapılmaması gerektiğini belirtmiştik.

Devamını Oku
25.11.2025
Türkiye Araf’ta - Gani Işık

Şimdilerde Türkiye’ye bir hal oldu; Cumhur İttifakı, İmralı ile hemhal oldu.

Devamını Oku
25.11.2025
Öğretmenim, canım benim! - Duran Güldemir

24 Kasım Öğretmenler Günü’nün anlamını ve önemini anlatmak için söylenecek çok söz var elbette ancak Ceyhun Atuf Kansu’nun “Dünyanın Bütün Çiçekleri” şiirinin bu dizeleri sanki bir başka söze gerek yoktur der gibi derin bir duygusallık içine sürüklemektedir bizi.

Devamını Oku
24.11.2025
Uçak kazasının düşündürdükleri... - Cumhur Utku

Geçen hafta Azerbaycan-Gürcistan sınırında düşen askeri uçağımızla ilgili bir tanımı düzeltelim

Devamını Oku
22.11.2025
Türkiye’de şap hastalığı neden hâlâ bitmiyor? - Gülay Ertürk

Türkiye’de hayvancılığın en büyük sorunlarından biri, aradan geçen yüzyıllara rağmen hâlâ kontrol altına alınamayan şap hastalığıdır.

Devamını Oku
21.11.2025