Özdemir İnce

Erdoğan ve El Gannuşi

21 Ocak 2020 Salı

Geçen hafta Erdoğan’ın kendince çok önemli iki konuğu vardı. Bu iki konuk neredeyse aynı anda İstanbul’da idi. Birincisini, Libya Ulusal Uzlaşı Hükümeti Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz es Sarajı Dolmabahçe Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nde kabul etti. İki buçuk saatlik zirve yaptı. Bütün gazeteler ve televizyonlar bununla ilgi haberler yaptılar, el sıkışırken verdikleri pozun resim ve görüntüleri yayımlandı.

İkinci konuk hakkında gazete ve televizyonlarda neredeyse hiç haber yoktu. Televizyonlar haber yaptı mı bilmiyorum ama gazetelerin verdiği haber şöyle idi: “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Tunus Meclis Başkanı Raşid el Gannuşi ile Dolmabahçe’deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi’nde bir araya geldi. Kabul, basına kapalı gerçekleşti.”

***

Fayiz es Saraj’ın Arap dünyasındaki önemi Raşit el Gannuşi’ninkinin yanında solda sıfır kalır. Tunus’tan neden Cumhurbaşkanı ya da Başbakan değil de Gannuşi gelmiştir? Bilen pek yoktur ama Gannuşi ikisinden de önemlidir. Çünkü Tunus’un Müslüman Kardeşi (İhvan ül Müslimin) En Nahda’nın genel başkanıdır. Cumhurbaşkanı Kays Said (Anayasa profesörü, bağımsız) ile Başbakan Yusuf Şahid (Çok Yaşa Tunus Partisi) En Nahda’dan değildir.  En Nahda, cumhurbaşkanlığı seçiminin son turunda Kays Said’i desteklemiştir ama Kays Said’in bu parti ile ilişkisi yoktur.

***

Gelelim Raşid el Gannuşi’ye: Bu konudaki en iyi yazımı, 30 Haziran 2017 günü internet sitemde (ozdemirince.com) yayımlamışım:

23 mart 2011, Çarşamba:

L’Express dergisinin 29 Nisan - 9 Mayıs 1993 tarihli sayısını bir gün işe yarar diye ayırmışım, daha doğrusu ayırdım ve onu hiçbir zaman unutmadım. Aradan  tamı tamına 18 yıl geçmiş. Derginin kapağında “İslamcılar” yazıyor iri puntolarla: Fransa’da, banliyölerde izledikleri strateji; Cezayir ve Mısır’daki yakın tehlike; Müslüman dünyanın büyük korkusu… başlıkları işleniyor özel sayıda.

Özel sayıda benim en çok ilgimi kendisiyle yapılan bir söyleşide İslamcı olmasının nedenini açıklayan Raşid Gannuşi (Rachid Ghannouchi) çekmiş.

Raşid Gannuşi’den Tunus devriminin ilk günlerinde epeyce söz edildi. Gannuşi sürgünde yaşadığı Londra’dan muzaffer bir komutan gibi döndü ülkesine.

***

Tunus’ta 23 Ekim’de yapılan Ulusal Kurucu Meclis seçiminde yüzde 41.47 oy alan En Nahda’nın lideri Gannuşi ‘Tunus ve Türkiye birbirine çok benzeyen iki ülke ama her iki ülkenin kendi iç dinamikleri farklı. AK Parti’yi örnek alıyoruz, fakat bizim düşünsel önderimiz diyemem. Onlar laik olduklarını söylüyorlar, biz laik değiliz!’ diyor(du).

AKP’nin laik olduğu yanılsamasını bir yana bırakalım, gerçek artık anlaşılmıyor mu? Mısır’da da aynı şey olacak. Sırası gelince Suriye’de de... Irak’ta olan oldu zaten.

Bir İslam ülkesinde laiklik olmazsa demokrasi de hayalden ibaret kalmaya mahkûmdur!”

(Arap Baharı Yeşillendi, Hürriyet, 6.10.2011)

Tunus’un El Gannuşi’si, bir zamanlar “Biz Tunus’un İslamcı AKP’siyiz” diyordu. Şimdi AKP ile En Nahda Müslüman Kardeşlik’te eşit durumda.

***

Allah Adına Yönetmek” yazımdan bir alıntı yapacağım: “Bugünkü konumuz şu: R.T. Erdoğan’ın TÜRGEV tarafından 2015’te kurulan ve bu yıl öğrenci almaya başlayacak olan İbn Haldun Üniversitesi’nin açılışında yaptığı konuşma. Bugün artık AKP Genel Başkanı da olan R.T. Erdoğan’a o gün oğlu Bilal Erdoğan ile kızları Esra Albayrak ve Sümeyye Bayraktar eşlik etmiş. Tunus’un Müslüman Kardeşleri olan  En Nahda (Reform) hareketinin lideri Raşid Gannuşi de açılışa davetli imiş... Gannuşi’nin açılışta bulunması son derece önemli ve simgesel. Bir İslamcı meydan okuma!” (ozdemirince.com 24.5.2017)

İkilinin yaptığı son gizli görüşme de Türkiye Cumhuriyeti’ne bir başka meydan okuma.

***

Tunus’un 2014 anayasasının 1. maddesi 1959 tarihli anayasanın 1. maddesi ile aynıdır: “Tunus özgür, bağımsız ve egemen bir devlettir; dini İslam, dili Arapça ve rejimi cumhuriyettir. Bu madde değiştirilemez.”

Anayasanın 6.maddesinde Devlet dini korur, inanç, vicdan ve ibadet özgürlüğünü sağlar” diye yazıyor ama dini İslam olan devlet öteki dinlerin özgürlüklerini sağlayabilir mi? Hiç sanmam.

Öte yandan kendisi bir Arap olan Gannuşi, Arap geleneğine göre, bir mevali olan Erdoğan’dan çok üstün konumdadır. Hayatını okursanız, Erdoğan gibi hazıra konmadığını görürsünüz. Yani Erdoğan, Gannuşi’yi güdemez.



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları