11 Eylül 2025 tarihinde Kadıköy ilçesindeki Caferağa Mahallesi’nin kalbindeki tek mazbut (tahrip edilmemiş alan), Ali Oğlu Hüseyin Vakfı’na ait 12 dönümlük arsa için bir ihale düzenlendi. Vakıflar 2. Bölge Müdürlüğü, bu alanda “kat karşılığı inşaat yöntemi”yle lüks bir konut sitesi yaptırmak istiyor.
Oysa burası, mahallenin afet ve acil durum toplanma alanı. Üzerinde Şair Nefi Çocuk Parkı’nı, Moda Aile Sağlığı Merkezi’ni, 112 Acil Yardım İstasyonu’nu, Caferağa Mahallesi Muhtarlığı’nı, Afet İstasyonu’nu, Moda Bostanı’nı barındırıyor. Ayrıca, mahallemizin “son açık alanı” bu parsele ilişkin tesis edilmiş bir imar planı da yok.
İhaleyi açan Vakıflar Müdürlüğü’nün ve yüklenicinin planlama yetkisi olmamasına karşın; ihale şartnamesinde hukuka aykırı bir düzenlemeyle “plan hazırlamak işi” inşaatı yapacak firmaya verilmiş!
YASA KORUYOR, MASA YAĞMALIYOR
Kadıköy Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı içinde bulunan alanda, şu anda geçiş dönemi koşulları geçerli olduğundan inşaat zaten yapılamaz. Koruma kurulu kararı olmadan yapılan her işlem de Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na aykırıdır.
15 bin kişiye hizmet veren Moda Aile Sağlığı Merkezi’nin alandan tahliyesi durumunda, yeni yerleşim alternatifi üretilemez. Kadıköy genelinde kentsel dönüşüm nedeniyle kapanan aile sağlığı merkezlerinin çoğuna zaten yer bulunamıyor. Caferağa Mahallesi’nde, tümden olanaksız. Yine bu alandaki 112 Acil Yardım İstasyonu’nun Kadıköy merkezinde acil müdahale performansını yükselttiği, bilinen bir gerçek.
AFETİN SAĞ BIRAKTIĞINI RANT MI ÖLDÜRSÜN?
Günümüz koşullarında bu istasyonu kaybetmek demek, yoğun trafik saatlerinde hayat kayıpları demek.
Olası bir afet sonrası mahalleden çıkılamayacağını düşünürsek, bu sağlık birimleri yaşamsal önemde. Alanın Afet ve Acil Durum Toplanma Alanı olmasının yanı sıra, Türkiye Afet Müdahale Planına (TAMP) göre olası bir afet durumunda muhtarlık, irtibat ofisi niteliği taşıyor. Tüm Afet Koordinasyonu ve sağlık hizmetleri yönetimi burada düzenlenecek.
Kadıköy’ün afet riski en yüksek bölgesinde, Kadıköy merkezde böyle bir alanın kaybı, vahim sonuçlar doğurur. Mahallenin yapı yoğunluğu günlük insan yoğunluğuyla birlikte düşünüldüğünde, alanın kamu yararına açık alan niteliğini yitirmeden kullanılması zorunludur. Aksi halde Kadıköy İlçesi Afet Müdahale Planı da doğrudan etkilenir.
25 Ağustos’ta ilan edilen ihalenin oturumu, 11 Eylül’de yapıldı. Teklifler alındı ama sonuç açıklanmadı.
MAHALLELİ AYAKTA VE KARARLI
İhaleci kurum Vakıflar 2. Bölge Müdürlüğü, kamuoyu tepkisi ve baskısı sonucunda; Kadıköy Belediyesi, Mimarlar Odası ve Caferağa Mahallesi Muhtarının açtığı davaların karara bağlanmasını bekliyor. İhalenin akıbetine karar verecek kurum, Vakıflar Genel Müdürlüğü.
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün bir süredir tüm mülklerinde sadece gelir odaklı hareket ettiğini, gözlemliyoruz. Genel müdürlüğün mal sahibi olduğu okul arazilerinde, kiracısı olan devlet okullarına karşı tavrı da farklı değil.
İhale ilanıyla beraber harekete geçen Caferağa Mahallesi sakinleri, başta sağlık olmak üzere kesintiye uğrayacak kamu hizmetlerinden ve kaybedecekleri son yeşil alanın ötesinde; olası Marmara depremi sonrasında yaşamsal önemde afet alanlarından vazgeçmeyeceklerini gösteriyorlar.
21 Eylül’de betona gömülmek istenen Moda Bostanı’nda yine bir araya geldik.
YEREL YÖNETİMLERDEN BEKLENTİMİZ
Hukuki ve idari süreçleri, hep birlikte yakından takip ediyoruz. İhaleyi açan Vakıflar 2. Bölge Müdürlüğü’ne 1205 imzalı bir itiraz dilekçesi verdik. Komşularımız muhtar sıfatıyla açtığım davaya da müdahil oluyor, destek veriyor.
Caferağalılar olarak bu ihalenin iptalinin ötesinde bir talebimiz var. 2014 yılında Moda Bostanı’nı otopark olmaktan kurtarmak için verdiğimiz mücadele gibi geçmiş deneyimlerimiz ve bugün yaşananlar doğrultusunda, biliyoruz ki bu ihale iptal olsa bile her an yeni bir rant iştahı ve ihale tuzağıyla karşılaşabiliriz.
İşte bu nedenledir ki alanın gerçek anlamda kamuya kazandırılmasını istiyoruz. Yerel yönetimlerin bu yönde bir an önce harekete geçmesini diliyor ve çözüm bekliyoruz.
Hanife Dağıstanlı
Caferağa Muhtarı
Y.N. Hanife Dağıstanlı, İTÜ Mimarlık Fakültesi mezunu ve yüksek lisansını Münih Teknik Üniversitesi’nde kentsel tasarım üzerine yapmış bir mimardır.